Turbiny spalinowe wsayskich typów muszą być uruchamiane kołatem energii doprowadzonej z obcego żródia zanim układ nie zacznie cacrpać energii ze źródła własnego.
Dla oceny prawidłowości zachodzących procesów w turbinie używa się następujących pojęć sprawności.
Spruwnością cieplną turbiny gazowej nazywa się stosunek
_ praca rzeczywiście wykonana wewnątrz silnika ' * lf dostarczone ciepio u
Sprawność cieplna stanowić będzie iloczyn sprawności teoretycznej i sprawności wewnętrznej układu
Vc = Vi
Sprawnością użyteczną, lub ogólną będzie stosunek
praca użyteczna na wale silnika _
1h~ "dostarczone ciepło q
Definiując sprawność mechaniczną jako
- H|
sprawność ogólna da się wyrazić
& - % %
lub znając moc użyteczną turbiny Ne w kW zużycie paliwa B w kg/s o wartości opałowej Wj, kJYkg
„ - . **
BW„
Wyrażając Nc w KM, B w kg/h a W„ w kcal/kg, wyrażenie na sprawność użyteczną wyniesie
632 Nj.
■| BWU
gdzie 632 kcal/KMh — cieplny równoważnik kon łagodzili y-
Przykład 58. W silniku powietrznym pracującym wg obiegu Joule'a ogrzewane jest powietrze w grzejntcy do temperatury t2 = 247°C przy stałym ciśnieniu P = 5 ata, po czym rozpręża się ono adiabatycznie do ciśnienia p0 = 1 ata t dostaje się do chłodnicy, gdzie oziębia się o 40°C; następnie powietrze zostaje ponownie sprężone adiabatycznie do ciśnienia | ata i wraca do grzejnicy zamykając obieg, ile ciepła należy dostarczyć do grzejnicy w ciągu godziny, aby wytworzyć w silniku moc 5 KM? tcp g 0,249 kcal/tkg § deg).
Najpierw znajduje się temperaturę w krańcowych punktach obiegu
IB Iffifeps
520
H = Egg E 520 K T« 1 1 329 K
m n Itafe -
T, - Ta—40 - 280 K T, *• - *Tl— 45*, K
"ł
Stąd dostarczono I odebrane clopłS w odniesieniu do 1 kii powiatem n - eptTj-T,)* 0,248 <08 • 18,0 kcal kg Qo = c,,(T»-T«) b 0,246*40 0,8 kcol/kg
Wykonana praca przez 1 kg powietrza
l = q-q, = 18,0-0,8 = 8.1 kcal/kg
Sprawność obiegu
» = -= —:— = 0,384 = 38,4*/«
' ą *18,0
Liczba kg powietrza, które w ciągu godziny należy dostarczyć i ogrzać, aby w silniku otrzymać 5 KM wynosi
5 • 632
G - -- = 518 kg h
Ciepło dostarczone do silnika w ciągu godziny
Q = Gq = 518 • 15,9 = 8250 kcal/h
W układzie SI
Wobec stałego stosunku P/P0 = 5 wartości temperatur nie ulegną zmianie i wyniosą T, = 455 K T, = 320 K
T* = 520 K T, = 280 K
Ciepło dostarczone i odebrane w odniesieniu do 1 kg powietrza 1 = CpiTs-TO = 0,245 • 4,187 • Ć5 = 68,6 kj/kg Qo = Cp(T* - T<) = 0,245 • 4,187 • 40 = 41,0 kJ/kg gdzie: 4,187 kJ/kcal — równoważnik 1 kcal w układzie Si Praca wykonana przez 1 kg powietrza
I = q-q, = 66,6 - 41,0 = 25,6 kJ/kg
Sprawność obiegu
' l 25,6
n = — s-— = 0,384 = 384*/«
Liczba kg powietrza, które w ciągu gadziny należy dostarczyć i ogrzać, aby w silniku otrzymać moc 5 KM
0,144 kg/s | 518 kg’h
G =
0,735 N 5 ■ 0,735
■ l 25,6 ■
gdzie: 0,735 kW/KM — równoważnik 1 kM w układzie SI.
Ciepło dostarczone do silnika w ciągu godziny (moc cieplna)
Q = Gq = 518*66,6 = 34450 kJ/h (IubQ = 9,58 kW)
70. Silnik spalinowy gazowy. Wyobraźmy sobie, że za szczelnym tłokiem w jego martwym położeniu znajduje się w cylindrze sprężona mieszanka. Następnie przy pomocy bodźca zewnętrznego, np. iskry elektrycznej, powodujemy zapłon tej mieszanki i bardzo szybkie jej zapalenie, a zatem gwałtowny wzrost ciśnienia za tłokiem. Możemy więc tu przyjąć, że proces wydzielania się ciepła ze spalania sprężonej mieszanki na-
189