List�dykacyjny 11

UNIWERSYTET ŁÓDZKI

Wydział/Filologiczny KATEDRAiOTRATUJtY STAROPOLSKIEJ I N/OHK^/O&rOCNICZYCK al. K^/dsiJcf65r9©»514 Łódź tal. (0-43-45) 065*52-34, 665-52-36. 665-52-35 •-tnail; Iitstar®i!ii.!od7..pj

Tadeusz Ułewicz

{Kraków)

HISTORYCZNOLITERACKIE ZAPLECZE LISTU DEDYKACYJNEGO DŁUGOSZA DO ZBIGNIEWA OLEŚNICKIEGO

Pamięci JÓZEFA M1TKOWSK1ECO, którego bardzo nam na Sesji Długoszowej brakowało

P

©

Od którejkolwiek dziś strony przyglądać by się badawczo słynnej przedmowie dedykacyjnej Długosza do jego Annales seu cronicae incliri Regni Poloniae (nagłówek bowiem z Historią wpisano mu dopiero „około połowy XVI wieku”) ^ł, to prędzej czy później dojść się musi do wniosku, że stanowi ona rzetelny majstersztyk — i to z kilku rozmaitych od razu punktów widzenia. Nie tylko mianowicie co do rzeczowo tu pod względem historiograficznym najważniejszej dojrzałości poglądów „metodologicznych” naszego dziejopisa, czyli jego pojmowania swych zadań badawczych w odtwarzaniu przeszłości, jak również wynikającego stąd także poczucia odpowiedzialności moralnej za przedstawiany i utrwalony jej obraz, ale tak samo i od strony czysto zewnętrznej, językowo oraz stylistycznie pisarskiej. Pod względem więc nowoczesnej, niedwuznacznie już przecież humanistycznej sztuki przekonywania odbiorców jego dzieła, gdyby tak właśnie starać się po literacku określić psychologiczną, choć w sposób wyraźny oczywiście nie ujawnioną, a może nawer i nie ze wszystkim sobie uświadamianą (?), motywację bardziej osobistą tejże przedmowy. Przedmowy w najwyższym zarazem stopniu wyważonej oraz

£§    ¹ W. Semicowicz-Zarembiaa, Przedmowa do L I nowego przekładu polskiego Dłujoszowycb Roczników, Warszawa 1961. i. II.    •'

3 — Prace historyczne, z. 76