MlFKNICTUOjl
pewnewymag^_ wśźyśt^nHueźawoane i charakteryzować się wysoką powtarzalnością wyników (ta sama wartość mierzona dwa razy w pewnym odstępie czasu powinna dać to samo wskazanie przyrządu), pomiar powinien odbywać się w sposób ciągły lub w dostatecznie krótkich odstępach czasu, a jego wyniki automatycznie zapisywane w postaci dyskretnej lub analogowej (tablica, wykres, grafika komputerowa itp.). Dokładność pomiaru nie jest dominującą cechą tych przyrządów, chociaż przypadkowy błąd wskazań powinien być jak najmniejszy.
y^omiar^badawcz^ których celem jest uzyskanie informacji o nowo odkry-tych zjawiskach i procesach oraz nowo zbudowanych prototypowych maszynach
i urządzeniach. _
Najważniejszą cechą przyrządów służących d^^omiarcw^Ta^awczycł^o^K dokładność (jak najmniejsza niedokładność p.iyrządu) oraz czułość (dużal wartość_zmiany^ wskazań przypadająca na jednostkę zmiany wielkości mierzo-| nej^ Podobne cechy powinny też znamionowaT“prźyrzą^^prawdzające,
ó przyrządach dłużących do pomicrów odbiorczych trudno podać ogólne informacje. Często, zarówno metody pomiarów odbiorczych, jak również przyrządy służące do ich przeprowadzania, mierzone parametry, miejsce i liczba przeprowadzanych pomiarów - są przedhiiotćm .odrębnych przepisów ustanawianych przez producentów i nabywców rozmaitych wyrobów, instytucje rządowe państw, zajmujące się przestrzegałem norm jakościowych, towarzystwa ubezpieczeniowe itp. f*""'
-Cfj
/
Pojęcia podstawowe, klasyfikacja przyrządów
Pomiar jest to czynność porównania danej wielkości fizycznej z inną wielkością tego samego rodzaju, przyjętą za jednostkę. Wynik pomiaru podaje się w postaci współczynnika liczbowego i jednostki A = {A}-[ A]
gdzie: {.4) - współczynnik oznaczający liczbę jednostek. [A] - jednostka wielkości A.
Ze względu na cel jakiemu mają służyć pomiary, można je podzielić na grupy:
|-^omiar^^ież^ce^ których celem jest bieżąca kontrola prawidłowości przemegT^jawisirrizycznych zarówno w przyrodzie, jak i w urządzeniach zbudowanych przez człowieka. Kontrolę realizuje się przez pomiar charakterystycznych parametrów.
Przyrządy stosowane^wkażde^^w^miemoi^
me wymaganiz.JPrzyTzą^y^o^onuaro^^iezącycnpownm^^ycpTzeSe
chociaż tutaj wymagana czułość jest wystarczająca, gdy jest równa czułości przyrządu sprawdzanego.
W celu sprawdzenia jakości wskazań użytych przyrządów i metod pomiarowych przeprowadza się również pomiary kontrolne lub sprawdzające. Przy przekazywaniu maszyn i urządzeń prowadzi się pomiary odbiorcze - mierzy się w umowny sposób określone parametry, wiedząc z góry w jakich mają się one zawierać granicach. Pomiary te są sprawdzeniem parametrów nowych lub remontowanych urządzeń przed ich przekazaniem użytkownikom do dalszej eksploatacji.
Fizyczne zasady działania przyrządów - klasyfikacjcr
Pierwszym kryterium klasyfikacji przyrządów pomiarowych sąfizyczne zasady ich działania. Działanie przyrządów pomiarowych jest oparte na określonych prawach fizycznych. Każdy przyrząd może być uważany za transformator informacji. Informacją doprowadzoną t do przyrządu jest wielkość mierzona, którą można nazwać sygnałem | wejściowym. Informacją_wyjściową Jest_ wsjęąząnie przyrządu, które może być odczytane, zarejestrowane w przyrządach rejestrujących lub użyte do sterowania procesami, jako sygnał sprzężenia zwrotnego (w przypadku przyrządów sterujących).
Sygnały wejściowy i wyjściowy mogą być wielkościami fizycznymi tego samego rodzaju, a tylko o innej skali - sygnał wyjściowy może mieć w stosunku do sygnału wejściowego mniejszą lub większą wartość. W innych przyrządach następuje transformacja wielkości mierzonej na sygnał wyjściowy, będący innego rodzaju wielkością fizyczną. ______
Dalsze kryteria klasyfikacji prżyrządów pomiarowych to:
- konstrukcja przyrządu,
- rodzaj skali,
- dokładność pomiaru,
- zastosowanie do określonych rodzajów pomiaru.
Konstrukcja przyrządu jest związana z wzajemną konfiguracją jego podzespołów. Przyrząd pomiarowy może składać się z trzech zasadniczych podzespołów
- czujnika J,
- łącza pomiarowego 2,
- miernika 3.
. ■ / Podzespoły przyrządu pomiarowego; x - wielkość mierzona,
~1 / 1 1 - czujnik, 2 - łącze pomiarowe, 3 - miernik
* Do czujnika dociera sygnał wielkości mierzonej x. łączem 2 jest on przesyłany w postaci przetworzonej do miernika i, gdzie można go odczytać, zarejestrować (np. w pamięci komputera) lub użyć do sterowania wielkością mierzoną lub innymi wielkościami.
W związku z powyższą, zasadą konstrukcyjną przyrządy pomiarowe można podzielić na:
- przyrządy o bezpośrednim wskazaniu w miejscu pomiahi,
- przyrządy zdalnie wskazujące,
- przyrządy sterujące i sygnalizujące,
- przyrządy liczące i sumujące.