CARCINOMA MICROINYASIYUM
FIGO - ognisko (ogniska) naciekania o głębokości mniejszej niż 3 mm na mniej niż 7 mm szerokości (widoczne jedynie mikroskopowo w prep. pooperacyjnym), stadium IA1, ryzyko rozwoju odległych przerzutów jest minimalne (nie udokumentowano takiego przypadku), leczenie: prosta histerektomia lub nawet konizacja.
Stadium IA2 - inwazja do głębokości od 3 do 5 mą również szerokości do 7 mą ryzyko rozwoju przerzutów7 w7 węzłach chłonnych wynosi 4.3% (już nie rak mikroinwazyjny, rak z wczesną inwazją).
CARCINOMA INVASIVUM COLLIUTERI
Liczba pacjentek z inwazyjnym rakiem szyjki macicy znacznie się w ciągu ostatnich 30 lat zmniejszyła (USA -1970 r. - 20 000, 1988 r- 12 900; obecnie rak szyjki jest drugim co do częstości złośliwym nowotworem narządu rodnego po raku trzonu macicy7).
Wzrosła natomiast liczba pacjentek z wykrywanymi zmianami przedinwazyjnymi CIN - SIL (przesiewowe badania cytologiczne - rozmazy7 barwione met. Papanicolau łub H&E, dostępność szyjki badaniu i biopsji, kolposkopia), których leczenie jest znacznie bardziej efektywne.
Średni wiek pacjentek z rakiem szyjki wynosi 51 lat (średnio 28 lat mają pacjentki z CIN III), uważa się, że 2/3 zmian CIN III bez leczenia ulegnie progresji do raka w czasie 3-20 lat.
MAKRO:
1. owrzodzenie - naciekający sposób w7zrostu, często ulega centralnej martwicy, pozostawiając jamę otoczoną inw azyjnym rakiem;
2. egzofityczny guz, rosnący do światła pochwy, mimo dużej masy guza naciek zwykle powierzchownie zajmuje
szyjkę;
3. typ guzowaty - zmiana typowo zajmuje najpierw endocervix, nowotwór nacieka równomiernie całą szyjkę, powodując jej powiększenie;
Kliniczne stadia zaaw7ansow7ania:
Stadium 0: carcinoma praeinvasivum
Stadium I : rak ograniczony do szyjki macicy
IA : stadium przedkliniczne (diagnoza mikroskopowa)
IA 1: rak mikroinwazyjny (do 3 mm głęb., 7 mm szer.)
IA 2: glęb. inwazji 3-5 mą 7 mm szer. (radykalna histerektomia, zalecane wycięcie węzłów chłonnych miednicy)
IB : zmiany większe, ograniczone do szyjki macicy; (radioterapia)
Stadium II : naciekanie poza szyjkę macicy, bez zajęcia bocznych ścian miednicy mniejszej, możliwe zajęcie górnych 2/3 pochwy;
Stadium III: zajęcie miednicy mniejszej i/lub dolnej 1/3 pochwy
Stadium IV : zajęcie pęcherza moczowego lub odbytnicy, naciekanie poza miednicę mniejszą;
MIKRO: ponad 80% naciekających raków7 szyjki macicy stanów rak płaski, raki gruczołowe to ok. 10%, resztę stanowią warianty gruczolakoraka lub raki mieszane;
• najczęstszy typ (70%) to rak płaskonabłonkowy, wielkokomórkowy, nierogowacicjący, charakteryzujący się jednocześnie najlepszą prognozą
• rak płaskonabłonkowy rogowaciejący o wysokim stopniu dojrzałości stanowi ok.25% (prognoza pośrednia, radioopomy w stosunku do poprzedniego)
• rak drobnokomórkowy o niskim stopniu dojrzałości stanowi jedynie 5% i charakteryzuje się złym rokowaniem;
9