5
„It is very interesting to notę the occurence in one indivi-dual of so many variations, which remind one of the de-scriptions of anthropoid myology".
W innym miejscu Bryce (1897. 607) wyraża się nieco ostrożniej:
„We alredy know as to the myology of the lower races of men, it is probable that if the Negro differs from the Euro-pean in his myology, it is only in the relative freąuency of variations comnwn to both“.
Więc tu Bryce wypowiedział pogląd, zdaniem moim najzupełniej odpowiadający prawdzie, że główna różnica w umięsie-niu Europejczyków i Murzynów polega na częstszym występowaniu prymitywniejszych cech mięśni u tych ostatnich.
Michel (1892. 125) również podobne wypowiedział zdanie, wskazując na to, że Murzyni zajmują niższe stanowisko w przyrodzie:
„This occurence in a negro of the musculature of the anthropoid apes is freąuently repeated in the human sub-ject, would point to an unmistakable reversion to an antecedent type of structure and as we, how above stated, might be taken not only as a racial distinction separating the negro from the caucasian, but would also indicate a lower grade of development in the black race".
Wszystkie te poglądy mają tę ujemną stronę, że nie są oparte na dostatecznym materyale. Więc też daleko większą wagę należy przypisywać poglądom tych badaczy, którzy mieli możność przestudyowania kilku lub kilkunastu ciał murzyńskich.
Na pierwszy plan wysuwa się tu postać rodaka naszego, Teofila Chudzińskiego, który opracował 20 ciał przedstawicieli ras kolorowych. W swoich licznych pracach Chudziński (1873, ’74, ’81, ’84, ’95, '96) zwracał uwagę na różne waryacye mięśniowe, zachodzące u Murzynów. Materyały wydane po jego śmierci (1898) miały za cel oparcie twierdzeń na mocnej podstawie naukowej. Chudziński nie doczekał się należytej oceny swojej działalności naukowej i dopiero teraz, w kilkanaście lat po jego śmierci, zaczynamy rozumieć ogrom wysiłków mieszczący się w je-
m