1) także elektr. szczytowo-pompowe
2) elektr. przypływowe wys. spadu
ELEKTROWNIE WODNE
-> QD
Konstrukcja, forma i wielkość budynku elektrowni wodnej zależą od warunków naturalnych. W szczególności dotyczy to typu i liczby turbin, ich obudowy, kierunku osi. Im mniejsza turbina, tym mniej wpływa na rozwiązanie budynku.
Krzywa obciążenia sieci i typy elektrowni wodnych
Turbiny - Typ |
Zastosowanie |
Turbina Peltona |
duże spady (do 1820 m), małe przepływy, przy większym przepływie kilka dysz |
Turbina Francisa |
średnie spady (50-670 m), duże przepływy |
Turbina Kapłana |
duże przepływy o znacznych wahaniach, małe spady (maks. 70 m) |
Turbina Ossbergera |
moc do 800 kW przy b. zmiennych spadach i przepływach |
Elektrownia podziemna ze zbiornikiem górnym i długą sztolnią
Przekrój
Rzut
Elektrownia halowa niskiego spadu z turbiną Francisa
Ważną cechą turbiny jest jej wyróżnik szybkobieżności. Pompy: Stosuje się w elektrowniach szczytowo-pompowych wykorzystujących nadmiarową energię produkowaną w okresach niskiego zapotrzebowania. Przy dużych wysokościach pompowania mogą być wielostopniowe. Pompoturbiny to turbiny odwracalne, które mogą pracować jako turbiny lub jako pompy. Obudowa turbin: Do turbin Francisa i Kapłana woda z reguły jest doprowadzana obudową spiralną (przy małych mocach i spadach wystarczy prosty szyb). Turbiny Kapłana małej do średniej mocy rozwiązuje się często jako tzw. rurowe, gdzie wirnik o kształcie śruby okrętowej mieści się w rurze. Obudowa turbiny Peltona chroni przed silnymi rozbryzgami wody uderzającej w jej łopatki. Kierunek osi turbiny może być pionowy, poziomy, a w turbinach rurowych nawet ukośny.
Liczba turbin: Łączną moc dzieli się między turbiny jednakowej wielkości. Każdy turbozespół mieści się w bloku, którego rozmiary zależą bezpośrednio od typu i średnicy wirnika turbiny. Dla kosztów budowy i bezzakłóceniowej pracy decydująca jest wysokość usytuowania turbiny, zależna od jej typu i wysokości n.p.m. Budynek elektrowni: Składa się z bloków turbin, bloku montażowego o podobnej wielkości w rzucie oraz z powierzchni pomocniczych, które możliwie małym nakładem kosztów grupuje się wokół bloków.
Konstrukcja i forma budynku: Przestrzeń nad maszynami kształtuje się wg dwóch tendencji (wyjąwszy elektrownie podziemne): 1) hala z suwnicą zwymiarowana wg największych elementów maszynowych, 2) elektrownia bezhalowa, przy której największe elementy maszynowe są opuszczane przez luk montażowy w bardzo nisko usytuowanym dachu elektrowni; do transportu służy wtedy suwnica bramowa poruszająca się pod gołym niebem. Możliwie niskie usytuowanie turbin - w elektrowniach szczytowo-pompowych i wysokiego spadu - prowadzi do powstania elektrowni przykrytej nadkładem ziemnym (turbiny poziome) lub elektrowni na dnie szybu (turbiny pionowe). W elektrowni ka-wernowej turbiny mieszczą się w hali wykonanej metodą górniczą w skale, z niewielkim zużyciem betonu konstrukcyjnego.
©Elektrownia z ukośną turbiną rurową
©Elektrownia bezhalowa z turbiną Kapłana
©Elektrownia halowa z turbiną Peltona
©Elektrownia z nadkładem ziemnym nad halą
rozdzielnia elektr.
99