medsadowa6

3.10.3. Pobieranie i przesyłanie materiałów do badań dodatkowych

.Donajczęściej stosowanych badań uzupełniających sekcję zwłok należą badania: histopatologiczne, chemiczne, serologiczne i bakteriologiczne. Prócz tego może zaistnieć potrzeba mikroskopowego badania cząstek roślinnych, a także skrawków tkanek lub uformowanych substancji znalezionych w przewodzie pokarmowym lub treści wyciśniętej z płuc albo zebranej z oskrzeli czy dróg rodnych.

Lekarz przystępując do sekcji zwłok powinien upewnić się, czy w dostępnym wyposażeniu znajdują się naczynia do pobierania materiału do badań dodatkowych, jak również niezbędne odczynniki:

1)    do badań toksykologicznych co najmniej 6 chemicznie czystych słoi o pojemności około 1 1, kilka butelek oraz buteleczek i probówek,

2)    do badań histopatologicznych kilka słoików o pojemności 100—200 ml, z szeroką szyjką i doszlifowanym korkiem,

3)    do badań bakteriologicznych kilka jałowych probówek i kilkanaście szkiełek podstawowych i nakrywkowych.

Ogólną zasadą powinno być pobranie materiału w sposób uniemożliwiający jego zanieczyszczenie i uszkodzenie, staranne opakowanie i możliwie jak najszybsze przekazanie lub przesłanie do odpowiedniej instytucji (pracowni) badawczej. Każde naczynie winno być odpowiednio oznaczone nazwiskiem zmarłego i datą pobrania. Lekarz biegły przekazuje materiał osobie prowadzącej dochodzenie w celu szybkiego przekazania go pod odpowiedni adres.

Wycinek z narządu (najczęściej w postaci płaskiego prostopadłościanu) pobrany do badania histopatologicznego nie powinien być grubszy niż 0,5 cm, co ułatwi utrwalenie go w 5—8% wodnym roztworze formaldehydu, rzadziej w innych płynach utrwalających, stosownie do celu badania.

Pobranie 10 ml krwi w celu określenia jej przynależności grupowej w możliwie szerokim zakresie jest celowe w każdym przypadku sekcji zwłok osoby nie znanej, w tym porzuconych zwłok noworodka, a także wówczas, gdy istnieje podejrzenie, że krwią ofiary poplamił się sprawca zabójstwa, lub też ślady tej krwi mogą się znaleźć na narzędziach czynu lub np. częściach pojazdu, którym spowodowano śmiertelny wypadek. Pobranie krwi do badań grupowych jest niezbędne również wówczas, gdy zgon nastąpił po przetoczeniu krwi.

Gdy brak jest krwi z powodu znacznego wykrwawienia lub rozkładu zwłok, pobiera się do badania grupowego wycinki z tych narządów, które zawierają stosunkowo najwięcej substancji grupowych; ściana żołądka, mięśnie szkieletowe, ślinianki podszczękowe. Materiał^fccyjny przeznaczony do badania bakteriologicznego pobiera się w sposób jałowy i przenosi na szkiełko podstawowe (rozmaz) lub do wyjałowionych naczyń (wycinki).

W przypadku podejrzenia śmierci z otrucia pobiera się do chemicznie czystych naczyń przecięty żołądek wraz z treścią, pętle jelita cienkiego i grubego (odcinek długości 20—40 cm), większą część wątroby wraz z pęcherzykiem żółciowym, obie nerki, połowę mózgu i płuc, niekiedy wycinek mięśnia szkieletowego —100—200 g, a ponadto do buteleczek o poj. 50—100 ml: krew z obwodowych naczyń (najlepiej z żyły udowej), krew z serca, cały mocz z pęcherza moczowego. Do zawartości słojów nie dodaje się żadnych środków utrwalających.

Zdarzają się przypadki, kiedy obducent jest przekonany o działaniu konkretnej trucizny i wówczas prokurator zleca ukierunkowane badanie toksykologiczne. Okoliczność ta nie zwalnia lekarza od pobrania rezerwowego materiału zgodnie z powyższym schematem, a o rezygnacji z badania niektórych zabezplec/iuiych narządów i płynów zadecyduje toksykolog w zależności od uzyskany l> wyników.

W cfihimstalenia.xłbe€nośclalkoholu w. organizmie zmarłego pobiera się 10 ml luwi obwodowej z naczyń.żylnych oraz koniecznie mocz, a w razie jego braku ewentualnie płyn ciałka szklistego z gałki ocznej lub maź stawową. Pobieranie moczu i innych płynów ustrojowych poza krwią do badania na zawartość alkoholu i i niezhędnę w przypadku daleko nosinyetenn rozkładu gnilnego ZwłÓkT" Wyosobnione do identyfikacji‘Eotanicznej cząstki roślinne znalezione w przewo-il/le pokarmowym, po ostrożnym przepłukaniu, utrwala się w bardzo słabym (0,5%) to/,tworze formaldehydu.

Sposób pobierania zaschniętego nasienia z powierzchni ciała lub treści z pochwy i mm lano w rozdziale dotyczącym oględzin zwłok na miejscu ich znalezienia.

i.10.4. Niektóre odchylenia od rutynowej techniki sekcyjnej

< 10.4.1. Próba na zator powietrzny serca

Wessanie się powietrza do światła dużych naczyń żylnych może prowadzić do i"iwstania zatoru powietrznego w prawej komorze serca. Przyczyną tego stanu

■ • kobiety ciężarnej (wszelkie zabiegi położnicze, w szczególności zabieg przerwania ciąży). $3512    --(J-ISl, A

Dó źatoru powietrznego może dojść również w czasie nieumiejętnie wykona-tt«'| dożylnej iniekcji, zwłaszcza podawania płynów metodą kroplową. Próbę, u tającą wykazać obecność takiego zatoru, podejmuje sie jeszcze przed otwarciem > /nóżki.

/\bV nie uszkodzić większych naczyń, zanim dokona się próby na zator powietrzny, po odpreparowaniu płatów skómo-mięśniowych na klatce piersiowej, pi /ucina się żebra od II lub HI w dół, odgina się dolną część mostka silnie ku górze i m (słaniając worek osierdziowy. Po otwarciu worka osierdziowego i zbadaniu jego itwartości wypełnia się go wodą i zanurzając serce pod lustro wody nakłuwa się uużłigi prawą, a następnie lewą komorę sercaTohserwuje sie, czy wydobywają się piM l mrzykigazu i ocenia sięlch objętośćTUBecność powietrza wyłącznie w.prdWSj

i.....orze oznacza dodatni wynik próby. Obecność pęcherzyków gazu również

w lewej komorze lub wypływanie wyłącznie spienionej krwi z prawej komory może być wynikiem pośmiertnych przemian gnilnych.

<10.4.2. Stwierdzenie odmy opłucnowej

N lżej opisane postępowanie stosuje się w przypadku, jeżeli zabieg operacyjny był wykonany w obrębie klatki piersiowej albo wystąpił uraz klatki piersiowej (możliwość uszkodzenia miąższu płucnego, przy ranach drążących lub naderwania i wk rżeli, podczas upadku z wysokości albo w następstwie wypadku drogowego), bukowato odpreparowuje się powłoki w stronę okolic pachowych tak, aby między lliniom skórno-mlęśniowym a obnażoną częścią kiaiKl )pTersiowo| powstało kles/.o-ttlowalo zagłębienie, do którego wlewa się wodąs pod jej powierzchnią nakłuwa *lę niezbyt głęboko przestrzenie międzyżebrowe, W razie obecności odmy opiumowej i nakłuć wydobywają siu lia^tji/ki g«/u Z kttlei w celu »! wlutldumla mlulat a