Obraz
5 (91)

40 2. Majątek, kapitat, wynik - zdarzenia i operacje gospodarcze oraz ich wpiyw na bilans

zakup materiałów za gotówkę w wysokości 8000 zl powoduje zmniejszenie środków pieniężnych o wartość zakupionych materiałów. Jednocześnie o tę samą kwotę zwiększy się wartość zapasów w magazynie.

•    II typ operacji gospodarczych (P/P) - zmiany dotyczą tylko składników pasywów (jeden składnik rośnie, a inny maleje o kwotę operacji), przy czym suma bilansowa nie ulega zmianie. Na przykład przeznaczenie zysku z lat ubiegłych na powiększenie kapitału własnego w wysokości 1000 zł spowoduje wzrost kapitału zapasowego i zmniejszenie wartości wyniku z lat ubiegłych.

•    III typ operacji gospodarczych (+ A/P) - zmiany powodują zwiększenie składnika zarówno aktywów, jak i pasywów o kwotę operacji, co sprawia, że o taką samą wartość rośnie suma bilansowa. Przykładowo, zakup materiałów za 3000 zł, za które zapłata nastąpi w terminie późniejszym, powoduje zwiększenie zapasów materiałów (aktywa) i jednocześnie wzrost zobowiązań wobec dostawców (pasywa).

•    IV typ operacji gospodarczych (- A/P) - zmiany wpływają na zmniejszenie jednego składnika aktywów i jednego składnika pasywów o kwotę operacji; o taką wartość maleje też suma bilansowa. Na przykład spłata kredytu bankowego w wysokości 10 000 zł ze środków na rachunku bankowym powoduje zmniejszenie środków na tym rachunku oraz zmniejszenie kredytu o kwotę spłaty.

Literatura    !

Dreliszak E., Kania D., Bilans, ODDK, Gdańsk 2004.

Gmytrasiewicz M., Karmańska A., Olchowicz I., Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa 1999.

Podstawy rachunkowości, (red.) K. Winiarska, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 2001. Rachunkowość - zasady prowadzenia po nowelizacji ustawy o rachunkowości, (red.) T. Ki-ziukiewicz, Ekspert, Wrocław 2002.

Skrzywan S., Teoretyczne podstawy rachunkowości, PWE, Warszawa 1969.

Teoretyczne podstawy rachunkowości, (red.) T. Peche, PWE, Warszawa 1988.

Przykłady z rozwiązaniami

Przykład 2.1

Sporządź bilans spółki „X” na dzień 31.12.200X r., wybierając potrzebne dane z przedstawionych poniżej:

*“ amortyzacja	500
? rzeczowe aktywa trwałe	75 000
' kapitał podstawowy	95 000
— spadek wartości materiałów	200
— podatek dochodowy	30
towary	21 000
zysk netto	200
- należności od odbiorców	14 000
—zmiana stanu środków pieniężnych	-3000
^ zobowiązania wobec dostawców	16 300
f- należności od pracowników	500
kredyt bankowy	16 000
środki pieniężne	17 000
— wzrost wielkości kapitałów	5000

Rozwiązanie

Bilans spółki „X" na dzień 31.12.200X r.

Aktywa		Pasywa
Rzeczowe aktywa trwale	75 000	Kapitał podstawowy	95 000
Towary	21 000	Zysk	200
Należności od odbiorców	14 000	Kredyty bankowe	16 000
Należności od pracowników	SCO	Zobowiązania wobec dostawców^1' •	16 300
Środki pieniężne	17 000		. j
Suma aktywów	127 500	Suma pasywów . -. • ;	. 127 500

->-• i .

v*. .naw