Obraz (65)

I. ugiauiLZfiiit vvyuu«iiu lUAjran

Zależnie od wielkości wału są dobierane łożyska np. kulkowe, walcowe, stożkowe

t/D

■ft*

o

4)

N

Sm

o

.a

o

-o

o

3

"O

O

<u

2. Wartość i kierunek obciążenia.

Wartość obciążenia jest czynnikiem, który zwykle określa wielkość przewidywanego łożyska. - obciążenie promieniowe dotyczy np. łożysk igiełkowych i łożysk walcowych

-    obciążenie osiowe dotyczy np. łożysk kulkowych

-    obciążenia złożone ( obciążenia promieniowe i osiowe)

S    Prędkość obrotowa łożysk tocznych jest ograniczona przez dopuszczalną temperaturę

-2 pracy. Łożyska nie mogą obracać się dowolnie dużymi prędkościami obrotowymi. Na ogół Jj maksymalna dopuszczalna prędkość jest ograniczona przez temperaturę roboczą łożyska, s . . zależną od zastosowanego środka smarowego lub materiału elementów łożyska. Prędkość '1 obrotowa, którą można osiągnąć ze względu na temperaturę roboczą, zależy od ^ wytworzonego w łożysku ciepła tarcia.

u?    Obok rodzaju i wielkości łożyska, jego konstrukcji wewnętrznej, obciążenia,

warunków smarowania i warunków chłodzenia na prędkość dopuszczalną łożyska mają fd również wpływ wykonanie koszyka, dokładność wykonania i luz wewnętrzny.

4. Możliwość ograniczenia błędów współosiowych

d>

Sm

-o

2

n

u

Niewspółosiowość wału w stosunku do oprawy może występować na przykład, gdy wał ugina się pod obciążeniem roboczym, lub, gdy gniazda w oprawach nie były obrabiane w jednym zamocowaniu albo przy zabudowie łożysk w oddzielne oprawy, umieszczone w znacznej odległości od siebie.

5.    “Wymagana dokładność wykonania i cichobieżność

W odniesieniu do łożysk o dużej dokładności biegu i najczęściej również przy wysokich

prędkościach obrotowych stosowane są łożyska o dokładnościach wyższych od normalnych.

W określonych przypadkach zastosowań np. w małych silnikach elektrycznych do maszyn

gospodarstwa domowego i w maszynach biurowych bardzo dużą rolę przy o orze ozy

odgrywa warunek cichobieżności.

6.    Sztywność łożyskowania

Sztywność łożyskowania charakteryzuje wielkość odkształcenia'sprężystego w obciążonym łożysku np. w roboczych wrzecionach obrabiarek łub o łożyskowaniu zębnika.

TRWAŁOŚĆ I NOŚNOŚĆ ŁOŻYSK TOCZNYCH

Trwałość łożyska jest to czas pracy łożyska wyrażony w milionach obrotów lub godzinach przy danej prędkości obrotowej, obliczany do chwili wystąpienia pierwszych oznak zmęczenia ma-teriału. Jak wykazały liczne doświadczenia, zjawisko zmęczenia powierzchniowego przebiega nieregularnie i dla pozornie identycznych łożysk pracujących w takich samych warunkach może zmieniać się w szerokich granicach. Dlatego też przyjęto za trwałość umowną uważać taką liczbę obrotów, jaką osiągnie bez objawów zmęczenia 90% badanych łożysk w określonych warunkach. Oznacza to, że pozostałe 10% łożysk może wykazać mniejszą trwałość, co mieści się jednak w dopuszczalnych granicach. Trwałość umowną oznaczoną symbolem L₁₀ odpowia-dającą niezawodności 90% nazywa się trwałością nominalną, do której odnoszą się odpowiednie wartości nośności dynamicznej C podawane w katalogach.

Nośność dynamiczna Cjest obciążeniem łożyska, stałym pod względem wartości i kierunku, które łożysko może przenieść przy nominalnej trwałości równej 1 milion obrotów. Dla łożysk poprzecznych kierunek nośności dynamicznej jest ściśle promieniowy, dla wzdłużnych ściśle osiowy.

W dalszej części katalogu symbol trwałości L należy traktować jako Zależność między trwałością L, nośnością dynamiczną C, a dowolnym obciążeniem P, o kierunku ściśle promieniowym dla łożysk poprzecznych oraz osiowym dla łożysk wzdłużnych przedstawia równanie:

gdzie:

L - trwałość [min obrotów],

C - nośność dynamiczna [daN],

P - obciążenie równoważne [daN], p - wykładnik potęgowy wynoszący dla łożysk kulkowych p = 3,

dla łożysk wałeczkowych p = ~

O

W maszynach i urządzeniach pracujących przy stałej liczbie obrotów na minutę, trwałość łożysk określa się często w godzinach pracy łożyska L_h ze wzoru:

L-10⁶ n- 60

16660fę)^P

n P

(w godzinach)

gdzie:

n - prędkość obroti

łożyska [obr/minj.

Trwałość nominalna    do nośności dynamicznej łoźysfcfc, 1<tóVk<jest wyznaczona przy

ściśle określonych wąiwąkach, w których:    "    •

-    luz w łożysku jest równy zeru,

-    zachowana jest, z odpowiednią dokładnością, równoległość osi bieżni łożyska i kołowość,

-    względem obciążenia obraca się pierścień wewnętrzny,

-    obciążenie łożyska jest stałe i dla łożysk poprzecznych promieniowe, a dla wzdłużnych -osiowe, działające w osi łożyska.