Obraz5 (13)

* SI —	wsumwi yto&aan		daelytotiiondei
kul CU	ICMjlySIO,		iCMjłpSl 1OHI2

* ctluiozo

	mclyłocehiloz OhOCMj KU	0 1
*1		loCH,

f Dr*
V—	kac;Al ,
r		rozpuszczalnik

tym. 93. Kierunki wykorryetenie chloropochodnych -etenu

«-|Pb»No|

telromelylOOKJw PblCł^l*

rozpuszczalnik

ciymk cModzgcy

prouidii do powstanie wody i ditlenku węgle, oo wykorzystuje alg w celach grzewczych:    i

Ol* • 2 0, -1 CO_a 9 8 HW | O 9

N syntezie organicznej przeprowadza alg niecałkowite utlenianie metanu, którego produktaai ag m.ln. metanol, aldehyd mrówkowy i kwaa mrówkowy (reakcja uproszczona)i

CM* * I Oj -• CH_a0H } CM* | 1 O, ——* MCMO • TO j

HCMO • | O, I HCOOM S

Proces ten nie jest jednak rozpowszechniony w przemyśle.

Motan podgrzany na ułamek sekundy do temp. łiOO°C ulega krakowaniu do acetylenu (piroliza)i

2 CH* -* C_aH_a • 3 M_a 1

Acetylen stanowi jodc-n z ważniejszych surowców syntetycznych przemysłu organicznego (p. 4.3). Gdy czas przebywania matanu w strefie wysokich temperatur jest dłuższy, następuje jego całkowity rozkład i utworzanlea sadzy i wodoru i

^CM- | ^Caodzo | I ^H* ]

Sadza stanowi bozpostaciowy odmianę węgla, wykorzystywany jako pig-mant o barwie czarnej. W przemyśle atosowana jest jako wypełniacz do produkcji opon samochodowych i innych wyrobów gumowych. Służy i    do

wyrobu farb graficznych i tuszu. H przemyśla z 1 Mm? metanu otrzymuje się ok. 100 g sadzy.

Podczas ogrzewania metanu z parami siarki w temp. S00-700°C. w obecności katalizatora gilnokrzemianowego, powstaje diaiarczek węgla:

Cłl* • 4 S —* CS_a • 2 H_aS .

Diaiarczek węgla CS_a jest bezbarwny, silnia trujący, niezwykła łatwo palny i wybuchający cieczy o temp. wrz. 46°C. Stosowany jest do produkcji jedwabiu wiskozowego 1 celofanu, do wulkanizacji kauczuku na zimmo, do akatrakcji Żywic oraz jako rozpuszczalnik w syntezie organiczne).

Metan etanowi również surowiec do produkcji cyjanowodoru metody An~ drussowa, która oparta jest na katalitycznej, egzotermicznej reakcji me~ tanu z amoniakiem w obecności powietrze (amoksydacja):

CH* • HM, ♦ | 0_a -» MCN •    3 H_a0 AU--4 7J kJ/mol

Procou przebiega w temp. 1000°C wobec katalizatora platynowego.

Cyjanowodór HCN (temp. wrz. 36°C) jest bezbarwny, bardzo lotny cia-ozy o chaCak ta rys tycznym zapachu migdałów. Stanowi jadny z najsilniejszych trucizn (dawka Smiartelna poniżej i mg na kilogram masy ciała). ■ syntezie organicznej wykorzystuje siy go jako półprodukt przy wytwarzaniu włókien poiiskrylowych i poliamidowych oraz polimetakrylanu eetyle* H wyniku chlorowania cyjanowodoru powstaje chlorocyjan CiCN. którego cy-