* SI — |
wsumwi yto&aan |
daelytotiiondei | |
kul CU |
ICMjlySIO, |
iCMjłpSl 1OHI2 |
* ctluiozo
mclyłocehiloz OhOCMj KU |
0 1 | |
*1 |
loCH, |
f Dr* | ||
V— |
kac;Al , | |
r |
rozpuszczalnik | |
tym. 93. Kierunki wykorryetenie chloropochodnych -etenu
«-|Pb»No|
telromelylOOKJw PblCł^l*
rozpuszczalnik
ciymk cModzgcy
prouidii do powstanie wody i ditlenku węgle, oo wykorzystuje alg w celach grzewczych: i
Ol* • 2 0, -1 COa 9 8 HW | O 9
N syntezie organicznej przeprowadza alg niecałkowite utlenianie metanu, którego produktaai ag m.ln. metanol, aldehyd mrówkowy i kwaa mrówkowy (reakcja uproszczona)i
CM* * I Oj -• CHa0H } CM* | 1 O, ——* MCMO • TO j
HCMO • | O, I HCOOM S
Proces ten nie jest jednak rozpowszechniony w przemyśle.
Motan podgrzany na ułamek sekundy do temp. łiOO°C ulega krakowaniu do acetylenu (piroliza)i
2 CH* -* CaHa • 3 Ma 1
Acetylen stanowi jodc-n z ważniejszych surowców syntetycznych przemysłu organicznego (p. 4.3). Gdy czas przebywania matanu w strefie wysokich temperatur jest dłuższy, następuje jego całkowity rozkład i utworzanlea sadzy i wodoru i
CM- | Caodzo | I H* ]
Sadza stanowi bozpostaciowy odmianę węgla, wykorzystywany jako pig-mant o barwie czarnej. W przemyśle atosowana jest jako wypełniacz do produkcji opon samochodowych i innych wyrobów gumowych. Służy i do
wyrobu farb graficznych i tuszu. H przemyśla z 1 Mm? metanu otrzymuje się ok. 100 g sadzy.
Podczas ogrzewania metanu z parami siarki w temp. S00-700°C. w obecności katalizatora gilnokrzemianowego, powstaje diaiarczek węgla:
Cłl* • 4 S —* CSa • 2 HaS .
Diaiarczek węgla CSa jest bezbarwny, silnia trujący, niezwykła łatwo palny i wybuchający cieczy o temp. wrz. 46°C. Stosowany jest do produkcji jedwabiu wiskozowego 1 celofanu, do wulkanizacji kauczuku na zimmo, do akatrakcji Żywic oraz jako rozpuszczalnik w syntezie organiczne).
Metan etanowi również surowiec do produkcji cyjanowodoru metody An~ drussowa, która oparta jest na katalitycznej, egzotermicznej reakcji me~ tanu z amoniakiem w obecności powietrze (amoksydacja):
CH* • HM, ♦ | 0a -» MCN • 3 Ha0 AU--4 7J kJ/mol
Procou przebiega w temp. 1000°C wobec katalizatora platynowego.
Cyjanowodór HCN (temp. wrz. 36°C) jest bezbarwny, bardzo lotny cia-ozy o chaCak ta rys tycznym zapachu migdałów. Stanowi jadny z najsilniejszych trucizn (dawka Smiartelna poniżej i mg na kilogram masy ciała). ■ syntezie organicznej wykorzystuje siy go jako półprodukt przy wytwarzaniu włókien poiiskrylowych i poliamidowych oraz polimetakrylanu eetyle* H wyniku chlorowania cyjanowodoru powstaje chlorocyjan CiCN. którego cy-