43
Przed ubnjjłowicmem |
• |
Po ubruttowieniu | |
I 1 I |
J J2% 1 fundusz /»- - -J emerytalny . | ||
1 mm |
1 22% |
]e-*r s* i rundu“ \ j\ 1— ■ J tonowy v \ | |
1 Hf |
i 2* i \ |
Razem | |
'lll 45% 1 | |||
i i |
1 23* |
12% I fundusz —' / K\ ' emerytalny y' y |
-J |
I iw* 1 |
1 + |
1 \ 1 8% J fundusz / | |
f |
I |
1 \ J rentowy / | |
1 1 Pł«“ I i g I brono | « |
I 100% |
| 1 3% I fundusz ' F chorobowy | |
LJ1 i j . . • ■ |
1 płaca I brutto i |
Powiększenie płacy o 23% nic wpływa na wysokoii —-y płacy netto Cale 23% wynagrodzenia sprzed ubnittowłernąjest przekazywane do ZUS |
Ry5 7. Struktura ubezpieczeń społecznych przed i po ubruttowieniu
Do końca 1998 r. całością ubezpieczenia społecznego zarządzał ZUS. Od kwietnia 1999 r. w odniesieniu do części ubezpieczonych, niektóre zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych wykonują także otwarte fundusze emerytalne, przy czym dotyczy to jedynie funduszu emeiytalnego. Pozostałe ubezpieczenia, a więc rentowe, chorobowe i wypadkowe, w dalszym ciągu w całości zarządzane są przez ZUS47.
Przynależność do otwartych funduszy emerytalnych jest zależna od wieku ubezpieczonych. Ustawa o ubezpieczeniach przewiduje ograniczenie górne w płaceniu składek na emeryturę i rentę przez zakład pracy i pracownika. Istnieje obowiązek uiszczania składek na świadczenia emerytalne i rentowe przez pracodawcę i pracownika do wysokości 30 przeciętnych wynagrodzeń planowanych w ustawie budżetowej na dany rok, co w przeliczeniu na miesiąc wynosi 250% przeciętnego planowanego na dany rok wynagrodzenia41. Pobór lub zaniechanie poboru składek liczone jest w układzie narastającym. Oznacza to, że wynagrodzenie pracownika w miesiącu (szcze-
D. Bieniasz, C. UScifiska, Ubezpieczenia społeczne i zdrowblne po reformie, OPO, Bydgoszcz 1999,119-32.
M, Ryimra, Reforma bazowego, filaru ubezpieczeń społecznych. Przegląd Ubezpieczeń Społecz-•łdU99*,w7-*,».3.
gilnie pierwszych miesiącach roku) może przekroczyć 230% planowanego w ustawie budżetowej przeciętnego wynagrodzenia, a mimo to jest pobierana składka ZUS.
E |
19.52% |
R |
i 1932% | |||
R |
13,00% |
Minimalna |
OGÓŁEM SKŁADKA |
Maksymalna |
R " |
I13JOO* |
Ch |
2.45% |
35.87% |
1 43.09% |
Ch |
1 1.45% | |
W |
0.97% |
— |
w |
1 336% \ | ||
-__—i |
Rozkład składek między pracodawcę a pracownika
Na ubezpieczenie emerytalne 19.52% |
Na ubezpieczenie rentowe 1 13% |
Na ubezpieczenie \ Na ubezpieczenie \ chorobowe \ wypadkowe, up. | 2,45% 1.62% l | |||
Pracownik 9,76% |
Zakład pracy 9,76% |
Pracownik 6,50% |
Zakład pracy 6,50% |
Pracownik 2,45% |
Zakład pracy ] zależnie od przynależności 1 do branży |
-> z lego 73% OTWARTY FUNDUSZ EMERYTALNY
Rys. 8. Obciążenia składką na ubezpieczenia społeczne w procentach od wynagrodzenia po ubruttowieniu
Składki na fundusze celowe
Poza składkami na ubezpieczenia społeczne pracodawca jest zobowiązany do płacenia składek na rzecz:
a) Funduszu Pracy - w wysokości 2,45%,
b) Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych-0,15%.
Podstawą wymiaru powyższych składek są wypłacone w danym miesiącu wynagrodzenia brutto.
Podatek od dochodów indywidualnych
Poważnym obciążeniem związanym bezpośrednio z wypłaconymi wynagrodzeniami jest podatek od dochodów osobistych, który w Polsce jest zależny od wysokości dochodu podatnika. Istnieją trzy skale podatkowe - 19%, 30% i 40% zależne od progu dochodu osiąganego przez podatnika. Przykładowo, wielkości te na 2003 r. pokazano w tabeli 2".
w J. Plaża. Co odliczać. Jak się rozliczać - rozliczenia podatkowe za 2001 r, NSZZ Solidarność Dolny Śląsk, Wrocław, styczeń 2002, s. 1.