Wy* Wo- i średnidkubaturowc z drewna i materiałów drewnopochodnych
Rył. 3.41. Dachy drewniane o konstrukcji tradycyjnej wg (70): a) krokwiowy, b) jętkowy, c) jętkowy z pojedynczy ścianka stolcowy, d) ptatwiowo-klcszczowy z płalwią kalenicową, ej płalwiowo--kleszczowy z dwiema piatwiami pośrednimi, f) ptalwiowo-kleszczowy ze ścianką kolankową; / - krokwie. 2 - murtau. 3 - linia kalenicy. 4 - wiatrownica, 5 - strop. 6 - wieniec. 7 - linia okapu. 8 - jętka. 9 - miecz, 10 - płatew. II - stup. 12 - podwalina. 13 - kleszcze. 14 - ściana nośna. /5 — ścianka kolankowa ci i przeznaczenia poddasza stosuje się: wiązary z płalwią kalenicową (rys. 3.4 ld) - do przebywania budynków dwuiraklowych przy rozpiętościach w świetle ścian zewnętrznych 6-8 m. wiązary z dwiema piatwiami pośrednimi (rys. 3.4 le) - do pr/ekrywania budynków dwu- lub trzytraktowych przy rozpiętościach 8-12 m. wiązary z dwiema piatwiami pośrednimi w dachach ze ściankami kolankowymi (m 3.410- W budynkach z jedną wewnętrzną ścianą nośną często stosuje się tzw. dachy kozłowe, w których słupy nie obciążają bezpośrednio belek stropo-wjdr. lecz przenoszą obciążenia na ścianę wewnętrzną (rys. 3.42a). Występują również dachy jednospadkowe (rys. 3.42b). tzw. pulpitowe.
Rjs. 3.42. Dachy drewniane o konstrukcji tradycyjnej wg [15]: a) kozłowy, b) pulpitowy
Wadą dachów ciesielskich jest osłabienie elementów wrębami, które nic tylko zmniejszają przekrój pracujący, ale również przyczyniają się do powstania mi-mośrodów działania obciążeń i co za tym idzie wzrostu naprężeń. W efekcie na tradycyjne konstrukcje ciesielskie zużywa się około 2.5 raza więcej drewna niż w nowoczesnych konstrukcjach drewnianych. Można również wykonywać dachy ciesielskie o konstrukcji unowocześnionej, zastępując wręby różnego rodzaju nakładkami, tworząc tzw. wręby sztuczne. Przykłady unowocześnionych połączeń węzłowych przedstawiono na rys. 3.43. W Polsce opracowano różne systemy budowlane, np. system Mursa. Na rysunku 3.44 przedstawiono schemat zaprojektowanego w jego ramach dachu drewnianego. Dach składa się z trójkątnych elementów deskowych. Więźby dachowe w tym systemie zaleca się projektować jako krokwiowe lub jętkowe.
Do wykonywania dachów można stosować drewno sosnowe, świerkowe lub jodłowe. Wilgotność drewna nie powinna przekraczać 23%. Materiał należy impregnować preparatami grzybobójczymi. W miejscach styku z murem elementy drewniane trzeba odizolować warstwą papy. Kołki, klocki czy wkładki do połączeń ciesielskich wykonuje się z drewna twardego — dębiny lub akacjowego.
W budownictwie drewnianym, podobnie jak i w innych rodzajach budownictwa, stosuje się dachy strome oraz płaskie, zwane stropodachami. Do wykony-wania dachów używa się tarcicy sezonowanej o wilgotności do 18%, przy czym jest zalecana wilgotność nie przekraczająca 15%. Najczęściej stosuje się deski grubości 38 mm. Najpopularniejsze są dachy dwupołaciowe ze ścianą szczytową zamykającą poddasze, następnie dachy czterospadkowe wykonane także z wiąza-