250 Higiena I dobrostan zwierząt gospodarskich
6.1.2.1. Ogólne zasady dezynfekcji chemicznej
Spośród dużej palety chemicznych środków odkażających dostępnych na rynku, przy wyborze odpowiedniego preparatu powinno się wziąć pod uwagę następujące przesłanki:
• rodzaj choroby i odporność zarazka
• rodzaj obiektu dezynfekowanego (pasza, budynek, środki transponu, ścieki itp.)
• działanie środka na zwierzęta (aspekt toksykologiczny)
• agresywność środka na środowisko (kojce, przedmioty, budynek).
Dczynfckanty chemiczne powinny odznaczać się:
• szerokim spektrum bójczym bakterii, grzybów jak i wirusów
• łatwą rozpuszczalnością w wodzie
• dużą skutecznością w małych rozcieńczeniach
• działaniem niszczącym zarazki w jak najkrótszym czasie
• działaniem bakteriobójczym zarówno w środowisku kwaśnym, jak i zasadowym
• łatwym przenikaniem przez śluz, kurz i otoczki drobnoustrojów
• trwałością środka
• brakiem destrukcyjnego działania na przedmioty odkażania
• niską toksycznością dla zwierząt
• przyjemnym zapachem lub być bez powonienia
• łatwą biodegradacją
• niską ceną.
Efektywność dezynfekcji zależy od: właściwości bakteriobójczych środka odkażanego czasu działania
stężenia i ilości zużytego roztworu na jednostkę pwierzchni temperatury i wilgotności środowiska stężenia pH w środowisku
• temperatury roztworu
• obecności materii organicznej
• sposobu stosowania środka (polewanie, rozpylanie, fumigowanie).
Przystępując do dezynfekcji pomieszczeń inwentarskich należy po pierwsze ustalić:
• charakter dezynfekcji (czy jest to dezynfekcja zapobiegawcza, bieżąca czy końcowa)
• rodzaj występującego schorzenia na fermie (a zatem i rodzaj drobnoustrojów je wywołujących)
Rozdział 6. Zasady dezynfekcji, dezynsekcji I deratyzacji
251
, czy dezynfekcję prowadzimy w obecności zwierząt czy w pomieszczeniu pustym.
Po drugie przygotowujemy pomieszczenie do dezynfekcji. Należy w (Vin miejscu pamiętać, że obecne na licznych powierzchniach substancje paniczne powstające z odchodów zwierzęcych oraz pyłów stanowią /.nacją przeszkodę w skuteczności środka dezynfekującego. Obecność substancji organicznych może znacznie obniżyć silę odkażającą środka dezynfekcyjnego. Środek dezynfekcyjny może reagować z substancjami organicznymi dając w wyniku produkty pozbawione działania dezynfekcyjnego. Zawiesiny i koloidy materii organicznej mogą absorbować środek dezynfekcyjny, powodując również jego całkowite wyeliminowanie ze środowiska.
Do środków dezynfekcyjnych, które tracą łatwo siłę bójczą w obecności substancji organicznych, należą środki zawierające chlor (z wyjątkiem chloraminy), preparaty jodoforowe, oraz preparaty na bazie czwartorzędowych zasad amoniowych.
Istnieją również preparaty, które w małym stopniu są inaktywowane przez substancje organiczne w środowisku. Do nich należą związki z grupy fenoli, formalina, chloramina oraz preparaty sporządzone na bazie chlorhek-
sydyny.
Biorąc pod uwagę powyższe, niezależnie od stosowanego preparatu, dla uzyskania dobrej skuteczności bójczej preparatu, pomieszczenie powinno być wcześniej umyte.
Mycie i czyszczenie pomieszczeń przeprowadza się przy użyciu pomp wysokociśnieniowych. Ponadto koniecznie do mycia należy użyć któregoś z dostępnych detergentów. Do mycia pomieszczeń inwentarskich (podłogi, ściany, koryta, kanały gnojowicowe) używa się strumienia wody pod ciśnieniem od 150-160 barów. Obecność detergentów oraz podwyższona temperatura wody pozwala na obniżenie ciśnienia atmosferycznego. Po przygotowaniu pomieszczenia do dezynfekcji przygotowujemy preparaty pamiętając, że niektóre środki dezynfekcyjne tracą właściwości dezynfekcyjne w niskich temperaturach (np. soda żrąca i fenolokrezole). Wzrost temperatury o 10 °C zwiększa ich siłę bójczą 2-3-krotnie. Dlatego niektóre roztwory środków dezynfekcyjnych należy podgrzać do temp. 70-80 °C, ponieważ po zetknięciu się ich z chłodniejszą powierzchnią budynku (szczególnie w okresie zimowym) temperatura ich znacznie się obniży. Dość przygotowywanego środka zależy od powierzchni dezynfekcyjnej oraz od gładkości. Średnio przyjmuje się, że na 1 m2 powierzchni podłogi, ścian,I sufitów zużywa się 1 1 środka dezynfekcyjnego. Przy po w ierzchniach kich malowanych ilość środka może obniżyć się do 0,51. W wypadku]