Photo0096

Liczebniki główne 1. 2, 3 i 4 uzgadniają liczbę, rodzaj i przypadek z rzeczownikiem:

jeden muż, jedna źena, jedno ditś jeden mężczyzna, jedna kobieta. jedno dziecko

dva muźi, dve źeny, dvś dśti dwóch mężczyzn, dwie kobiety, ,

dwoje dzieci

tri, ćtyfi muźi/źeny/dśti trzech, czterech mężczyznArzy. cztery ko-bietyAroje, czworo dzieci

Począwszy od liczby pięć, rzeczowniki, które występują po liczebniku, przyjmują formę dopełniacza liczby mnogiej:

pót, ... muźu/źen/dśti 5, ... mężczyzn/kobiet/dzieci

Liczebniki porządkowe (prvni, druhy...) również uzgadniają liczbę. rodzaj i przypadek z rzeczownikiem: odmieniają się jak przymiotniki (patrz str. 189).

GRAMATYKA

Zaimki osobowe są odmienne. Analogicznie jak w języku polskim, zaimki osobowe w funkcji podmiotu służą do jego podkreślenia i nie trzeba ich używać:

vidim Karla widzę Karola ale jś vidfm Karla ja widzę Karola

	l^a	ty	on/ono	ono
M.	ja	iy	on, ono	ona
D.	mś/mne	te/tebe	jeho/ho/nśho	j(/nf
C.	mi/mnś	ti/tobe	jemu/mu/nśmu	j(/ni
a.	mś/mne	te/tebe	jej/jeho/ho/nóho/nej	ji/ni
Ms.	mnś	lobś	nćm	nl
N.	mnou	tebou	jlm/nlm	jf/ni
	my	wy	onr/one	one
M.	my	vy	oni (m. żywotny), ona ony (m. nieżywotny)	ony
0.	nas	vśs	jich/nich/jejich
C.	nśm	vśm	jim/nim
6.	nśs	vśs	je/nś
Ms.	nós	vas	nich
N.	nami	vami	jimi/nimi

Niektóre zaimki, tak jak w języku polskim, mają dwie formy: krótką i długą.

Formę krótką zaimków stosuje się w pozycjach nieakcentowanych: prosim tś proszę cię

Forma długa jest obowiązkowa po przyimkach: s tebou z tobą

W trzeciej osobie, gdy zaimek występuje po przyimku, zawsze stosujemy

formę z rv:

s nim z nim

Zaimki dzierżawcze

M. I.poj.	r.m.	r.z., r.n.
mój, moja, moje	muj	moje
twój. twoja, twoje	Wuj	Woje
jego. jej	jeho	jej i, jeho
nasz. nasza, nasze	nśś	naśe
wasz. wasza, wasze	vśś	vaśe
ich	jejich	jejich
M. I.mn.	r.m. (żywotny)	r.ż., r.n.
moi, moje	moji	moje
twoi, twoje	tvoji	Woje
jego, jej	jeho	jeji, jeho
nasi, nasze	nasi	naśe
wasi, wasze	vaśi	vaśe
ich	jejich	jejich

GRAMATYKA

Fbdobnie jak w języku polskim, zaimki dzierżawcze pierwszej i drugiej osoby uzgadniają rodzaj z rzeczownikiem:

muj dum mój dom, moje auto moje auto

Zaimki jeho i jejich są nieodmienne. Zaimek jejl w połączeniu z rzeczownikiem rodzaju męskiego i nijakiego odmienia się, a w połączeniu z rzeczownikiem rodzaju żeńskiego pozostaje nieodmienny.

191