Odkształceniem plastycznym nazywa się odkształcenie trwałe pozostające w materiale po usunięciu obciążenia, które spowodowało to odkształcenie.
Celem większości procesów obróbki plastycznej jest nadanie materiałowi wyjściowemu żądanego kształtu, a więc wywołanie odpowiednich odkształceń plastycznych materiału bez naruszenia jego spójności. Uzyskanie żądanych
odkształceń jest możliwo tylko wówczas, gdy materiał zostanie poddany dzia-
łaniu naprężeń o określonych wartościach. Dlatego też do opracowania
procesów obróbki plastycznej jest niezbędna znajomość związków między
naprężeniami a odkształceniami plastycznymi. Zostaną one rozpatrzono przede wszystkim dla materiałów, których własności plastyczne są niezależne od kie-Tunku, a więc dla materiałów o własnościach izotropowych.
1.1.1. STAN NAPRĘŻENIA
Jeżeli na powierzchnię ciała zdolnego do odkształceń plastycznych działa dowolny układ sił zewnętrznych H Pt, Pt, (rys. l.la), to powstają w nim pewno naprężenia.
Stan naprężenia w dowolnym punkcie B rozpatrywanego ciała jest określony przez naprężenia występujące na ściankach elementarnego prostopadłościanu otaczającego ten punkt (yys. l.la). W ogólnym przypadku na każdej z trzech wzajemnie do siebie prostopadłych ścianek występują składowe normalne naprężeń oraz dwie składowe styczne, skierowane prostopadle do krawędzi prostopadłościanu. Sześć z dziewięciu składowych stanu naprężenia to składowo niezależne, gdyż z równańxmomentów dla prostopadłościanu znajdującego się w równowadzo wynikają następujące równości składowych naprężeń stycznych:
(1-1)
T*k — Tyj, Tyl — Try, T|I — T*|.
A
m
if