S5005160

zajiStćna dokonalymi kocami s upinacimi kroużky (La Tćnc, Kolln v Cechdch, Steins-burg) nebo srpy (obr. ly). Pfi zcmnfch pracich sc zaćalo użivat dfcvźnych łopat a ryćii, dovednĆ okovanych źelcznym bfitem.¹* Pfi mąceni lesnich porostft, 8 tej ni jako v tesaf* stvi, truhlafstvi a koldrstvi se vybornć uplatnily hmotnć tulejovć sekery i sekery pro rovnć topurko a jine nastroje (kladivo, pofizy, kliny, dldta, obr. 18). Jc nutnć zdfiraznit, że keltśti kovafi zayedli ndradi tak vytfiben^ch ućelov^ch forem, że bćhem dalłłiho jejich v^vojc ncdoznaly tyto vćci podstatnćjiich zmćn a preSly vitSinou do majetku pozdćjśich kultur fimsko-provincidlnich a germdnskych a jejich tvarovy vliv lze rozeznali zfctclnć i na vyrobcfch slovanskych,^1# pfipadnć i recentnich.

V    dobć keltske expanse pracovali kovdfi hlavnĆ jako zbrojifi, nebof tćmćf każdy bojovn(k byl ozbrojen mcćem, aż dvćma kopimi a ovdlnym Stitem (obr. 16). Kovdfi pozdćjżich mćstsk^ch osad vyrdbćli hlavni ndfadi a ndstroje a jinć użitkovć pfedmćty. Mnoho źelcza sc spotrebovalo na hfeby, skoby, kramie, zdvćsy a takć na kliĆe, jimiż se v tehdejSi dobę jiż zamykały zdvćry dvefi vćtżiny chat.

V    pokroćile dćlbć prace, kterd vyvrcholila na konci latćnskć ćry, zrcadli se i roz-rfiznćni spolećnosti. ladę se usazovali nejen v zemćdćlskych osaddeh, n^brż i v mćstsk^ch sidlech, dobre opevnćn^ch (opus gallicum), kde se zfejmć organisovali ći sdruźovali podle svych zamestnani a oboru.¹⁷ Jiż sama stavba oppid dokazuje rizeni prdce. Nektere z oppid były vyslovene centry vyrobnimi, zasobovanymi potravinami zvenći a zakładanymi ćasto v polohach, blizkych surovinovym zdrojum pro remesla, kde se vśak puda nehodila k obdelavani. Lze rid, że keltskd v^roba vubec a żelezarstvi zvlaśte jsou zaklad-nimi kameny dlouhe tradice evropskych remesel a prumyslu.

STOPY ŹELEZAftSKE VYROBY NA YESNICKYCH SfDLlSTfCH

Latenskou żelezdrskou v^robu lze v ćeskem a moravskem archeologickem materiału dokumentovat celou radou pnm^ch dukazu hutnictvL Povrchova teżba rud, kterd jistć nebyla bezv^znamnym sberem, se v nasich pramenech dosud neprojevila bezpcćnymi archeologickymi należy, była v8ak pro city hutniclty provoz nezbytn^m predpokladera. Podle topografickeho rozmisteni mfiźeme rozliśit v nalezech zbytku keltskćho taveni że-leza zhruba ćtyri oblasti. Prvni je oblast jihoćeska, kde se jevi dik nalezum Dubskiho vyznamnym Strakonicko a Blatensko, druhou oblasti je rozhrani zdpadnich a stred nich Cecha s pr£imyglovymi centry na Novostra$ecku. K tomuto distriktu lze pripojit i zatim nećetne należy stredoceske. Treti krajinou było starć sidelni uzemi pod Krułńtymi horami v pdsu od Kadanć k Usti n. L. Do ćtvrtć skupiny z ar azuji należy moravske, kterć jsou hoj-nćjśi pfedevśim v severni polovinć zemć (Prostćjovsko-Litovelsko) a zatim ojedinćlć v kraji Bmćnskćm anajiżni Moravć. Ndlczyjsou sefazeny podle vyćten^ch oblasti. Srov. mapull.

“ Lbońce u Ńąsąyrk, Zadiclska dolina (okr. Moldaya n. Bodv. na Slovensku).

^M J. Kisną, Ziklady kovifitvf etc., Slavia antiąua 1,1948, 373.

^a J- Diduletu, Manuel d'archćologic prćhistoriąue, ccltique et galloromaine II-3, 954; srov. tćź F. Lipko, K. Snituta, Starć hraduko, 123.

06r* ty. Kovdrskć vyrobky z doby latćnskć - zemćdSskć ndhtdl a drobnosti. i pila, a r4vla£ka, 3 sckera, 4 n&i, 5 zi-kolnik, 6 hreb, 9 udice, 8 srp, 9 kosa, io kovdnl r^ćc, 11 ovćackć n&Łky, sa radlić*, i-a, 4-6,8 Starć Hradiako, Mo ^rava> S~7 Stradonicc, Cechy, 9-10 Lhoticc, Cechy, 11-ia Kolio, Cechy. - Abk. ty. Latćnezeitlichc Schmiedecr-*cugnisse - Landwirtschaftlichc Gcrfite. 1 SSgc, a SchlicBe, 3 Bal, 4 Mcsscr, 5 Achsennagd. 6 Nagel, 7 Angd, Sichel, 9 Scnsc, 10 Spatenbcschlag, as Federachere, sa Pflugschar. s-a, 4-C, 8 Maić Hradisko, Mahrcn, 3-7 Stradonicc, Bflhmen, 9-so Lhotice, BOhmen, 11-aa Kolin.

99