S5008133 (2)

Hi i przyjaciel H, Maosaa i li, Hubert* - wMkkh hkutryk/tw fran-ttMlii' Ii N'» |»krw*»r rnirjMi' wysuwa o* Fraumz /,    kWtry

oapłsad w IV)4 r pirrw*/j| ayntetyezfuf pracę o (clu/b /r*t ona po dziś Ultul»ntetilMłttym dziełem illi •fMXf*li»l/m tego zakrnm.

Po zukniutzeniu II wojny światowej w unit; sprawiedliwości dziejowej y,4* zął walczyk o docenienie foli Cc!(//w przrdwc/cśnie zmarły archeolog czaski J, lUihnt Po nim podjęli to /elanie J, Filip ił., Janl^^a, a z mloda/rgo pokolenia ). tłteń, J, Meduna I In. Wśrdd uczonych nk~ mmkteh W, Drlm w KKN aałnicj<mal nową fały, a '/'Ił. Voigt podjął łradania n« nowo w Mil), Podobny nytUMjt; widzimy w Uumunii, udzie działa W, Zora, a na Węgrzech M, Hzabd. W Iłulgarij zagadm niotn celtyckim poświęcił »if ninliww/ /tnifly T, (irraiirnw, W strefo Mo-r/t ( zsrt^tfo f/HKK; t«l»y« ki problem podjęli W, Kucharenko i \). \1a-calfaltl.

(igrom mi rolę odegrało towarzystwo pielęgnując tradycj* celtyckie w kmnra fluanija), klAre w l.«riaerft pięćdziesiątych zaczęło wydawać periodyk „OfiHtti" wraz z rocznikiem „Cclficijm", pod redakcją ) l,r-timu i Cli, (iuyt/n Vartha, Hkupialo ono celtyatdw z wielu krajów. ()brinir jtrmialu prawi* działać,

W Wirlliirj hryumii rozkwitły o4rodki celu//.riawcM; w Londynie, łlublinu, Csrdift i Paiynburgu. Przyznawanie aię do ceityckiigo po* dKKiwiiiN Milo aic modne, Kxri/a celtologów jest obecnie tak liczna, Że (rudno byłoby wymienić wszystkie nazwiska. Na czoło wy om wuj;/ się H Pigott, N, Uiadwlek, LA, Kichmond, J,V.H. Megaw, P, MacCana. Nie ograniczają aię oni tylko do badał) archeologicznych, ale badaj;) celtyckie przesyłki średniowieczne i nowożytne. Niepoślednie rniej-•uc ziu zęls leż zajmować Polska. Had.uiia archeologiczne ostatniego trzydziestoleci* przyniosły wiele nowego i cennego materiału w tym zakresie, Polskie metody badawcze zyakały azerokie uznanie. Niemal każdy rok przymali rewelacje, jeśli chodzi o problem celtycki. O ile w lalach trzydziestych tego stulecia wydawał aię on efemeryda, to obecnie jest jednym z ważniejszych w polskiej archeologii.

Skąd Celtowie w PoUce? Skąd ten problem?

Czy i kiedy Celtowie byli na ziemiach polskich ? Czy była to inwazja, ekspansja, oddziaływanie, kontakty? Jeśli tak, to w jakim czasie?

Problem celtycki w Polsce jest, jak dotąd, pełen zagadek, które oczekują rozwiązania. Jest on niezwykle złożony i posiada różnorakie aspekty. Ciąży na nim wiele tradycyjnych poglądów, które w świetle nowych badaó straciły właściwe swoje podstawy, a niemal każdy rok przynosi nowe odkrycia, które są z tym wiążą. Nie było łatwo uchwycić ślady Celtów w PoUce, a zwłaszcza określić ich charakter.(Tak więc po pierwsze, marny do czynienia z zabytkami, które były wykonywane przez Celtów. Po drugie, są to wytwory miejscowe powstałe wyraźnie pod ich wpływem. Po trzecie, widzimy takie ślady ich działalności, jak organizowanie ośrodków górniczych, hutniczych, garncarskich i innych.', Wreszcie ich obecność w Polsce jest dostrzegalna w tradycji, a mianowicie w obrzędach, legendach, wątkach mitologicznych, topo- i hy-dronirriii, czyli nazwach miejscowości, rzek i gór.

{O ile pierwsze mogą być śladem kontaktów handlowych, to drugie, trzecie i pozostałe są dowodami dłużej trwającej ekspansji] związanej z dążeniami do zagospodarowania, skolonizowania ziem Polski, a także stapiania się ich z miejscową ludnością i przetrwania w późniejszych czasach tradycji celtyckichJ Początki tego całego procesu wiązać możemy z IV stuleciem p.n.c. W tym bowiem czasie w zespołach zabytkowych z Pojfcki ujawniają się przedmioty takie jak broń, ozdoby, nawet naczynia ceramiczne, które posiadają charakter obcy miejscowym wyrobom. I te z kolei są mniej lub więcej podobne do tych, które występują na obszarach objętych kulturą celtycką.

Pokrótce wspomnieć wypada o ciekawym, nie rozstrzygniętym ostatecznie problemie, których plemion celtyckich przedstawiciele pojawili się »n naszych ziemiach, skąd się wywodziły drużyny wojskowe, grupy rzemieślników, kupców, a także wędrownych kapłanów. Z góry się zastrzegam, źc nic będąc historykiem mogę przedstawić tylko niektóre poglądy na ten temat. Wydaje mi się, iż w chwili obecnej możemy nu pierwszym miejscu postawić czeskich JJoj&y nie tylko ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo ich władztwa lloiohacmum z naszymi terenami ale także ze względu na ich znaczną liczebność poświadczoną przez pisarzy starożytnych oraz bogactwo znalezisk celtyckich w Cze- 13