24440 image41 (11)

OSZUKANY

Peter Kerr

New York Times

NOWY JORK - Daiieł Gulban nie pamięta, w jaki sposób zniknęły oszczędności całego jego życia.

Pamięta tytko przyjemny głos sprzedawcy w słuchawce telefonu. Pamięta też marzenia o fortunie opartej na ropie i srebrze. Po dziś dzień 81-łetni emeryt nie może jednak zrozumieć, w jaki sposób oszuści byli w stanie go przekonać, aby się rozstał ze swoimi osiemnastoma tysiącami dolarów oszczędności.

.Chciałem tylko trochę podreperować swój los u schyfcu życia" mówi Gulban, mieszkaniec Hołder na Florydzie. .Kiedy jednak prawda wyszła na jaw, nie mogłem jeść ani spać. Schudłem o 15 kilo. Dotąd nie mogę uwierzyć w to, że mogłem zrobić coś równie głupiego".

Guban padł ofiarą coraz częściej uprawianego oszustwa polegającego na tym, że upatrzoną ofiarę wprowadza się do zatłoczonego pomieszczenia biurowego, w którym tuzin czy więcej sprzedawców równocześnie prowadzi telefoniczne pertraktacje z tysiącami - najwyraźniej - klientów. Tego rodzaju organizacje przestępcze corocznie wyłudzają setki mfionów dolarów od niczego nie podejrzewających klientów - twierdzi w swoim zeszłorocznym raporcie badająca tę sprawę podkomisja Senatu Stanów Zjednoczonych.

.Oszuści posługują się robiącym dobre wrażenie adresem na Wall Street, kłamstwem i mistyfikacją celem nakłonienia ludzi, by topii swoje pieniądze w różnych niezwykle obiecujących przedsięwzięciach" mówi minister sprawiedSwości stanu Nowy Jak, Robert Abrams, który w ciągu ostatnich czterech lal badał ponad tuzin przypadków oszustw tego rodzaju. .Ofiary oszustwa zostają czasami przekonane do zainwestowania oszczędności całego swojego żyda”.

Orestes J. Mihały, asystent ministra sprawiedliwość stanu Nowy Jork, kierujący biurem ochrony inwestorów powiedział nam, że takie oszukańcze przedsiębiorstwa działają zwykle trzy etapowo. Etap pierwszy rozpoczyna rozmowa telefoniczna, w której sprzedawca przedstawia się ofierze jako reprezental kompani, której nazwa i adres budzą szacunek. W rozmowie tej poprzestaje na prośbie, aby przyszły klient zgodzi się na przesłanie mu odpowiednich materiałów informacyjnych.

W rozmowie drugiej, opowiada Mhały, sprzedawca informuje c ogromnych zyskach, jakie może przynieść pewna inwestycja i powiadamia kienta, że niestety okres, w którym można było w ten świetny interes inwestować, już się skończył. Następujący wkrótce potem trzeci telefon oferuje jednak klientowi wyjątkową możliwość zainwestowania w dany interes - pod warunkiem jednak, że zdecydowałby się na to bardzo szybko.

Jdzie oczywiście o to, aby zawiesić marchewkę przed nosem klienta i czym prędzej odebrać" mówi Mihały. .Wszystko to po to, aby nakłonić łudzi do kupowania w pośpiechu, bez dłuższego namysłu". Czasami dzwoniący sprzedawca jest wyraźnie zdyszany, gdyż, jak mówi kleniowi, .Przybiegł z sal, w której odbywa się sprzedaż, aby powiadomić go czym prędzej o otwierającej się możliwość transakcji".

Waśnie tego rodzaju zabiegi przekonały Gubana, aby rozstał się ze wszystkimi swoimi oszczędnościami. W 1979 roku, dzwoniący doń wielokrotnie nieznajomy przekonał Gul bana. by przekazał telegraficznie 1756 dolarów na konto w Nowym Jorku celem .zakupu srebra". Po serii następnych tefonów, ten sam sprzedawca przekonał go do przekazania w podobny sposób 6000 dolarów na zakup surowej ropy naftowej. Guban wysłał w końcu na tę ostatnią inwestycję dalsze 9740 dolarów, jednak przyobiecane zyski nigdy nie nadeszły.

.Czułem, jak serce mi pęka," wspomina Gulban. .Nie kierowała mną chciwość, tylko nadzieja, że będzie mi trochę lepiej". Gulban nigdy nie odzyskał swoich straconych pieniędzy.