29105 PICT2517

i Koryto rzeczne wydęte w skałę Ktcj

3    Koryto rzeczne wycięte w rumowisku

4    Pręgi w konew rcecrnwn

t) niskie - szypoty

5.    Wcioiy i większe debrze

6.    Part»wv 7. Wądoły

Mb. Formy utworzone w epoce hoJocenskwj wskutek akumulacyjnej działalności rzek:

1.    Równina terasy osadowej (akumulacyjnej):

()<te b) wyższa

2.    Równina stoika napływowego Formy pochodzenia sufozyjnego:

Fonny ukorzone w epoce holoceńskięj wskutek wymywającej działalności wody podziemnej:

1. Kotły sufozyjne

Obok znaczenia teoretycznego - naukowego, pozwalającego m. in. na odtworzenie rozwoju rzeźby, wyniki studiów form terenu prezentowane na mapie geomorfologicznej mają określoną wartość praktyczną, gospodarczą Szczegółowa mapa geomorfologiczna daje bowiem nie tylko pełny obraz rzeźby, ale także orientuje w rozmieszczeniu, rozmiarach (morfometria) i tendencjach rozwojowych form sprzyyąjących i nie sprzyjających gospodarce człowieka Znajomość praw rządzących rozwojem fonu (zwłaszcza tych najmłodszych) umożliwia skuteczną walką z procesami szkodliwymi z gospodarczego punktu widzenia (odpadanie, osuwanie, spełzywanie, spływanie, zmywanie, podcinanie i zasypywanie koryt rzoczych, sufozją, deflacja czy akumulacja eoliczna np. na terenach uprawnych) i formami (wąwozy, osuwiska, wydmy wędrujące, żleby, bruzdy i wyrwy związane ze spłukiwanie itp.), daje podstawę do racjonalnego kształtowania środowiska,

Praktyczne znaczenie badań geomorfologicznych sprowadza się przede wszystkim do dokonywania oceny przydatności danego obszaru dla potrzeb różnych działów gospodarki (mapy geomorfologiczno - bonitacyjne), oraz ustalania dalszych tendencji rozwojowych rzeźby, w oparciu o które wytycza się sposoby walki z procesami i formami gospodarczo niekorzystnymi.

Pozycje literatury uzupełniającej nr nr: 5, 6, 13.

9. ANALIZA WYBRANYCH FORM 1 TYPÓW RZEŹBY

Znajomość genezy oraz cech morfograficznych i morfometrycznych rzeźby terenu ułatwia geodecie rozumienie mierzonych form oraz stanowi pomoc w wiernym przedstawieniu ukształtowania powierzchni przy pomocy rysunku poziomicowego

9.1. Geneza rzeźby terenu Polski

Rzeźba terenu Polski wymodelowana przez różne procesy motfbgenetyczne charakteryzuje się dutą różnorodności!; form. W niżowej - północnej i środkowej części kraju przeważają formy akumulacji glacialncj i fluwioglacjalnęj, w mniejszym zaś stopniu fluwialnej i eolicznęj.

W plejstocenie obszar Polski (za wyjątkiem Karpat i Sudetów) został co najmniej trzykrotnie nawiedzony przez lądolód skandynawski (kolejne zlodowacenia: krakowskie, środkowopolskie i bałtyckie), który pozostawił po sobie olbrzymie ilości materiału morenowego (ryc 63).

Ryc. 63. Zasięgi zlodowaceń w Polsce wg S. RóJyddego:

K • zlodowacenie krakowskie.

S - zlodowacenie środkowopolskie.

W - stadium Wany.

B • zlodowacenie baltitkic (stadium leszczyńskie), Pz - stadium poznańskie.

P - stadium pomorskie.

T - obs/ar zlodowaceń tatrzańskich