29530 skanuj0047 (46)

i

wane. Wśród wolnych obywateli dominowały sporty, zabawy, kultura i naulji Niewolnikom przypadły.- praca na roli i w rzemiośle, w kopalniach kruszeć® w budownictwie lądowym i okrętowym, wychowanie młodzieży wolny$| obywateli i dostarczanie im uciech, a także wytwarzanie dziel kultury materii nej i duchowej na zapotrzebowanie i ku rozrywce i zadowoleniu swoięji panów. Obywatele posiadali czas wolny w nadmiarze i wykorzystywali go rjl zabawę i samodoskonalenie fizyczne, rzadziej psychiczne, natomiast niewolny cy mieli go niewiele i całkowicie zużywali na regenerację sił. Formy spędzani] wolnego czasu przez wolnych obywateli prześledzimy na przykładzie Egipł|| Grecji i Rzymu (tabela 27).

Tabela 2'|

Formy spędzania wolnego czasu w starożytności

Państwo	Formy wczasowania
Egipt	Uprawianie turystyki - indywidualne i grupowe wędrówki,1 które wiązały się z handlem, kultem rekgijnym, dyplomacją! wojnami. Organizowanie udramatyzowanyeh obrzędów i barw| nych, widowiskowych ceremonii religijnych. Uprawianie sportów] - wyścigi, przejażdżki i pozorowane walki na łódkach, spor-| towe polowania i łowienie ryb. Organizowanie zabaw - gry* terenowe i planszowe, rozrywki - przyjęcia z występami, śpiewaków, muzykantów, tancerzy, żonglerów i akrobatów. |
Grecja	Uprawianie turystyki - podobnie jak w Egipcie wiązało się z handlem, kultem religjnym, dyplomacją, wojnami. Uprą-,; wianie gimnastyki i różnych sportów, przeprowadzanie licz-:; nych zawodów sportowych (igrzyska olimpijskie, pytyjskie, istmijskie 1 nemejskie). Przeprowadzanie festiwali i konkursów teatralnych z udziałem zawodowych aktorów, koncertów muzycznych i występów poetyckich.
Rzym	Uprawianie turystyki - podobnie jak w Egipcie i Grecji lecz o większym zasięgu terytorialnym, związane z podbojami, zwożeniem trofeów, żywności i niewolników. Uprawianie gimnastyki i niezbyt męczących sportów z wyeksponowaniem konkurencji militarnych (biegi, rzuty oszczepem, zapasy) na specjalnie wydzielonych placach (Pole Marsowe w Rzymie). Organizowanie wielkich widowisk teatralnych, wyścigów rydwanów, walk z dzikimi zwierzętami i walk gladiatorów.

sposobach spędzania wolnego czasu w starożytnym Egipcie dowiadu-jBp*śię na podstawie pozostawionych przedmiotów kultury materialnej. ffi|^owidte i przedmioty wkładane do grobu dość wyczerpująco i precyzyjnie ^nformują o tym jak Egipcjanie spędzali wolny czas. Dość popularne byty ^^pwidualne i grupowe wędrówki łudzi poza miejsce stałego zamieszkania, Ipsofe dziś można uznać za podróże turystyczne. Wędrówki te wiązały się ^»|iandlem, kultem religijnym, dyplomacją, wojnami lub też wynikały z od-^gcżhego dążenia ludzi do poznania świata. Rolę teatrów pełniły budowle ^^ptynne, gdzie odbywały się udramatyzowane obrzędy i barwne, widowisko-^®|eremonie religijne. Miejscem sportu i rekreacji była rzeka. Odbywaty się jJ^^i''wyścigi, przejażdżki i pozorowane walić na łćdkach, sportowe polowania ^^Bwienie ryb. Popularne byty różne zabawy, gry terenowe i planszowe. Na JlllP^tyeh przyjęciach występowali śpiewacy, muzykanci, tancerze, żonglerzy P@ćobaci.

|| Ważną dziedziną żyda starożytnych Greków byty podróże, które w znacz-ĘĘĘq%ierze można nazwać turystycznymi. Mieszkańcy miast - państw utrzymywali ożywione kontakty pomiędzy sobą i z ościennymi państwami. Odby-:wali długie wędrówki lądowe oraz podejmowali liczne wyprawy morskie. IgRoclróże te, podobnie jak w przypadku Egipcjan, wiązały się z handlem, BBtem religjnym (w tym zawodami sportowymi), dyplomacją, wojnami ilpiążemem do poznania świata.

SpWszystkie uprawiane w Egipcie gry i rozrywki znane i uprawiane byty |Bp?Grecji, gdzie ponadto rozwinęła się poezja, muzyka i teatr. Powstały ^pionumentalne i piękne dzieła kultury materialnej. Zbudowano specjalne |||iśitry, gdzie występowali zawodowi aktorzy. Odbywały się festiwale i konkur-Wij''teatralne, np. z okazji obchodów świąt, w których brak udział wszyscy ^mieszkańcy Aten. Co cztery feta obchodzono święto Ateny. Przez sześć dni Btwały koncerty muzyczne, występy poetyckie i zawody sportowe. Kończyła je Ifiwielka parada do świątyni Erechtejon na Akropolu. Corocznie obchodzono Bwięto wiosny, połączone z wystawianiem do sprzedaży młodego wina. ^Kilkudniowe zabawy kończyły się paradą ku czci boga winnej latorośli Dioni-fpzbsa- Popularne byb uprawianie gimnastyki i różnych sportów. W każdym Smieście odbywały się kczne zawody sportowe, a cztery wydarzenia ściągały i| rzesze uczestników z różnych części Grecji. Były to igzyska olimpijskie, ;^ż' pytyjskie, istmijskie i nemejskie.

| Współczesne olimpiady nawiązują do starożytnych igrzysk olimpijskich, dlatego warto im poświecić nieco więcej uwag. Odbywały się one w Olimpii na Peloponezie, co cztery lata, od roku 776 p.n.e. (być może nawet ■wcześniej). Tam, w miejscu poświęconym Zeusowi, zawodnicy z greckich