36644 skanuj0018 (293)

EN 10002-1:2001 punktu przecięcia prostej równoległej z krzywą rozciągania wyznacza siłę odpowiadającą umownej granicy plastyczności (przy wydłużeniu nieproporcjonalnym). Umowną granicę plastyczności oblicza się, dzieląc otrzymaną siłę przez początkową powierzchnię przekroju poprzecznego rozciąganej próbki (S_Q) (patrz rysunek 3).

UWAGA 1 - Duże znaczenie ma dokładność sporządzenia wykresu siła-wydłużenie.

Jeżeli na wykresie siła-wydłużenie ze względu na brak wyraźnie zarysowanego odcinka prostoliniowego nie można z dostateczną dokładnością narysować linii równoległej do niego, wtedy zaleca się przyjąć następujący sposób postępowania (patrz rysunek 6).

Po przekroczeniu przypuszczalnej wąrtości umownej granicy plastyczności zmniejsza się siłę do około 10 % poprzedniej wartości. Następnie zwiększa się ją ponownie, aż do przekroczenia pierwotnej wartości. W celu wyznaczenia szukanej umownej granicy plastyczności przeprowadza się linię środkową przez pętlę histerezy, po czym rysuje się linię równoległą do niej w odległości od skorygowanego początku krzywej rozciągania, odpowiadającej umownemu procentowi wydłużenia nieproporcjonalnego mierzonego na osi odciętych. Rzędna punktu przecięcia linii równoległej z krzywą wykresu siła-wydłużenie wyznacza siłę odpowiadającą umownej granicy plastyczności, przy umownym wydłużeniu nieproporcjonalnym. Umowną granicę plastyczności otrzymuje się, dzieląc wyznaczoną siłę przez początkową powierzchnię przekroju poprzecznego próbki (S₀) (patrz rysunek 6).

UWAGA 2 - Do wyznaczenia skorygowanego początku krzywej siła-wydłużenie można użyć kilku metod. Jedną z metod, która może być zastosowana jest poprowadzenie linii równoległej do wyznaczonej przez pętlę histerezy tak, aby była ona styczna do krzywej siła-wydłużenie. Punkt, w którym linia ta przecina oś odciętych jest skorygowanym początkiem krzywej siła-wydłużenie (patrz rysunek 6).

13.2 Wielkości te można również wyznaczyć, bez sporządzania wykresu siła-wydłużenie, używając przyrządów automatycznych (mikroprocesor itd.), patrz załącznik A.

14 Wyznaczanie umownej granicy plastyczności przy wydłużeniu całkowitym (R_{)

14.1    Umowną granicę plastyczności (przy wydłużeniu całkowitym) wyznacza się z wykresu siła-wydłużenie, na którym poprowadzi się linię równoległą do osi rzędnych (osi siły) w odległości odpowiadającej umownemu wydłużeniu całkowitemu procentowemu. Rzędna punktu przecięcia tej prostej z krzywą rozciągania wyznacza siłę odpowiadającą umownej granicy plastyczności przy wydłużeniu całkowitym. Umowną granicę plastyczności oblicza się, dzieląc wyznaczoną siłę przez początkową powierzchnię przekroju poprzecznego próbki (S„) (patrz rysunek 4).

14.2    Wielkości te można również wyznaczyć bez sporządzania wykresu siła-wydłużenie, używając przyrządów automatycznych (patrz załącznik A).

15 Sposób sprawdzania umownej granicy plastyczności przy wydłużeniu trwałym (Fty

Próbkę do badań należy utrzymać przez 10 do 12 s pod obciążeniem siły odpowiadającej umownemu naprężeniu, a następnie po zdjęciu siły sprawdzić, czy otrzymane wydłużenie trwałe nie jest większe od umownego procentu początkowej długości pomiarowej.

16 Wyznaczanie przewężenia procentowego przekroju (Z)

Przewężenie procentowe przekroju poprzecznego powinno być wyznaczone zgodnie z definicją podaną w 4.7.

Dwie części rozerwanej próbki składa się ostrożnie razem tak, aby ich osie tworzyły jedną prostą. Pole najmniejszego pizekroju poprzecznego po rozerwaniu (S_u) należy zmierzyć z niepewnością ± 2 % (patrz załączniki B do E). Różnica pomiędzy polem powierzchni (Su) a polem przekroju początkowego (So), wyrażona jako procent początkowego pola jest przewężeniem procentowym przekroju.

14