38203 kem54

Hlora 108 

Z pewną dozą prawdopodobieństwa przyjmuje się, że Hlodyn miała swoją odpowiedniczkę w południowogermańskiej bo-gini o imieniu Hludana (z ie. * kłuto- „sławna"?), znanej z kilku łacińskich inskrypcji z 1 I-I 11 w., którą łączy się z popularną jeszcze dziś u Niemców i Austriaków Hołdą zwaną także Frau Holle albo Perchtą, bożo-narodzeniowo-noworocznym żeńskim demonem czasem waloryzowanym negatywnie jako ucieleśnienie zimy (por. polską Marzannę), a czasem pozytywnie jako dawczynię prezentów. W urozmaiconych folklorystycznych danych o Hołdzie (Frau Holle, Perchcie), patronce chłopców zmarłych przed chrztem i przewodniczce dusz, przetrwały, zdaje się, ślady dawnej bogini natury: lokalnie łączy się ją ze źródłami i drzewami, podziemiem i zjawiskami atmosferycznymi (kiedy Hołda trzepie pierzynę - pada śnieg, kiedy suszy prześcieradło - świeci słońce).

HLORA: zob. Wingnir i Hlora.

Hi .ORRIDI (Hlórridi; znaczenie niepewne - „Ryczący Sprawca Burzy”? „Jasny Jeździec”?), jedno z imion —> Thora. Zob. Wingnir i Hlora.

HnIFLUNGOWIE: zob. Niflungowie.

HNOSS (Hnoss- „Klejnot"), córka —> Oda i —> Freyji, siostra Gersemi tak wielkiej urody, że jej imieniem ludzie nazywają wszystko co piękne i cenne.

HÓD (Hądr- „Wojownik”), jeden z -» Asów, potężny ale niewidomy syn —» Od i na i —» Frigg, rodzony brat —> Baldra (i najwyraźniej jego przeciwieństwo skonstruowane według opozycji jasność-ciemność). Kalectwo Hóda podstępnie wykorzystał —> Loki, który pokierował ślepcem, gdy ten strzałą (wedle innej wersji oszczepem) / gałązki jemioły ciskał w Baldra. Mimowolny bratobójca zginął z ręki mściciela, —» Wale-go¹, i poszedł do Podziemia (zob. Niflhel), bogowie zaś próbowali całkiem o nim zapo

mnieć. Po —> Ragnaróku powróci jednał; pogodzi się z Baldrem i wraz z nim włada będzie nowym światem.

W wersji Saksona Gramatyka 1 lód wy$u puje jako szlachetny Hot ber (śrłac. Hoth rus), szczęśliwy rywal Baldera (Baldra) d< ręki swojej przyrodniej siostry Nanny i osta-teczn ie j ego zabój ca.

HODDMIMIR (Hoddmimir), ląsek (holil. w którym podczas —> Ragnarókp znajdzie schronienie jedyna ocalała z kataklizmu ludzka para, —> Lifthrasir i Lii'. Fam praro dzice odrodzonej ludzkości żywić się będ poranną rosą. Ponieważ wedle innej wersj; Lifthrasir i IW ocaleją w pniu —> Yggdrasi lu, Hoddmimir był zapewne szczególna, zbiorową formą „drzewa świata” (arbormm di) w funkcji „drzewa życia” {arbor vitae).

HODDROFNIR (Jłoddrojnir), właściwie zupełnie nieznany rogaty potwór (?), z rogi którego —> Odin stworzył pierwsze —»rum (zob. I leiddraupnir). Niejasność i jednora-zowość zwrotu koni Hoddrofms „róg Hodd-rofnira” występującego tylko w staroedda-icznej Pieśni o Sigrdrijie powoduje, że czasen uważa się, iż chodzi o róg do picia będąc własnością jakiegoś Hoddrofnita (może olbrzyma?).

HOFWARPNIR (Hófuarpnir - „Wyrzucający Kopyta”), wierzchowiec bogińi-posłanfc —> Gny, koń zdolny do biegu po wodzi* i lotu w powietrzu. Zachowała się genealogia tego rumaka: pochodził od Haniskcr-pira (/lamskerpir - „Chudoboki”) i Gardn fy (Gardrofa - „Łamiąca Ogrodzenia ”).

HÓGNI (Hągni - „Obrońca”), O oj cif¹ Bragiego, —> Daga² i -» Sigrun, której kę przyrzekł Hódbroddowi, synowi Grat mara¹. Dziewczyna została jednak —» kyrią, a później wyszła za ukochanego pr# siebie —> Helgiego². Odrzucony zalotni uznał to za zniewagę i wraz z ojcem zebL , armię przeciw Helgiemu (zob. zemsta¹ Wówczas Hógni i jego synowie, wbrew n¹¹” łości do własnej córki i siostry; ale w zgodó

i honorem, stanęli po stronie wrogów Hcl-giego i z wyjąt kiem Daga zginęli w bitwie pod Frekasteinem („Wilczą Skałą”) albo - wedle innej wersji - pod Gnipalundem.

© Syn —» Gjukiego¹ i —> Grimhild, brat ->Gunnara, Gullrond i —> Gudrun (zob. Gjukungowie; Niflungowie), małżonek -» Kostbery, ojciec —> Solara i Snawara oraz

Gjukiego², współwłaściciel —> skarbu \i-fłungów, mądry, nieugięty i wielki wojownik, lak jak i Gunnar zawarł braterstwo krwi z -> Sigurdem i uczciwie próbował go ratować, choć w końcu zaakceptował plan skrytobójstwa. Staroeddaiczna Pieśń o Hamdirze sugeruje jednak, że to właśnie on był mordercą, choć najbardziej znana wersja wydarzeń zbrodnię przypisuje —> Gudlhormowi. Po śmierci pobratyma wespół z Gurmarcm zabił —> Sigmunda² i doniósł Gudrun o wydarzeniu godnie przyjmując straszliwą klątwę grożącą jego sercu rozdarciem przez kruki w dalekim kraju. Zrozumiał siostrzane przesłanie widząc złoty pierścień, —» And-waranaut, opleciony wilczą sierścią, ale nie uchylił się przed podjęciem wyzwania

At lego² i wraz z Gunnarem ruszył na dwór krwiożerczego Huna; wedle Grenlandzkiej pieśni o At lim w wyprawie udział wzięli także Solar i Snawar oraz —> Orkning. W ostatniej walce zabił ośmiu ludzi At lego, lecz został ujęty; jedna z wersji utrzymuje, że śmiertelnie ranny spłodził w niewoli syna nazywanego po prostu Niflungiem (Hniflun-gient), swego późniejszego mściciela (/.oh. zemsta). Śmiejącemu się liuńscy siepacze wyrżnęli serce i położone na misie pokazali Gunnarowi, który poznał je, bo ledwie drżało. „a mniej drżało jeszcze, gdy było w piersi" (zob. Hjalli). Według Młodszej Fddy (Język poezji) syn Hógniego pomógł Gudrun w zemście na Atlim; z pewnością mścicielem za śmierć ojca, a także stryja i braci, był Gjuki², może identyczny ze wspomnianym (H)Nif-lungiem.

W tradycji południowogermańskiej (Pieśń o Nibelungach) odpowiednikiem Hógniego jest Hagen z Tronege, syn Aldriana, krewniak Gunthera (Gunnara). Podstępnie zdobył od Kriemhilt (Gudrun) informację o je-

AUmlisches Geistesleben, Alex Orlik, Heidelberg 1925.

Ze zbiorów biblioteki Muzeum Archeologicznego w Poznaniu.

Repr. L.. Berowski/Agencja Archiwum

Śmierć Hogniego. Drewniana płaskorzeźba z kościoła w Amstad (Telemark, Norwegia)

dynym wrażliwym miejscu na ciele Sifrida (Sigurda) i zdradziecko wbił w nie włócznię, gdy bohater gasił pragnienie w leśnym źródle (zob. Gudthorm). W swej ostatniej walce został pokonany przez Dietricha (—» Thjod-reka), a mszcząca śmierć Sifrida Kriemhilt ścięła go mężowskim mieczem, Balmun-giem (zol). (iram).

Wedle późnej i opartej na źródłach niemieckich norweskiej Sadze o Phidreku oraz w innych wersjach I Iógni/Hagen uchodzi za brat a | irzyroc I n i ego G un na ra/ Gunt hera: przyszedł na świat ze związku królowej Burgundów z którymś z ciemnych —Ralfów.

Dzięki takiemu pochodzeniu stał się niejako uprawomocnionym mścicielem rabunku dokonanego niegdyś na karle —» Andwarim.

HÓNIR (Hceńir), jeden z —>Asów, „sprytny bóg” w Młodszej Fałdzie (Język poezji) określony niejasnym słowem aurk onu ngr (ąrk o -nungr), które przekłada się jako „wodny konung”, „gliniany konung” albo „jaśniejący konung” (konungr - „władca”). Wraz z —» Odinem i —> Lodu rem współuczestniczył w stworzeniu rodzaju ludzkiego obdarzając —» Aska i Fmblę duszą (ódr). Był także mimowolnym świadkiem zabójstwa