42737 skanuj0034 (65)

200 Pediatria. Podręcznik dla studentów pielęgniarsUm

10.2 Astma oskrzelowa    Anna Zowadzka-Krajewsiam

Astma jest przewlekłą chorobą zapalną dróg oddechowych. Stan zapalny jest przyczyną nadreaktywności oskrzeli prowadzącej do nawracających epizodo® świszczącego oddechu, duszności, ściskania w klatce piersiowej i kaszlaj występujących szczególnie w nocy i nad ranem. Epizodom tym zwykle towarzyszy rozlana obturacja oskrzeli o zmiennym nasileniu, często ustępująca samoistnie lub pod wpływem leczenia. Zmiany zapalne w drogach oddechowy® są przyczyną wzrostu reaktywności oskrzeli na różnorodne bodźce.

Klasyfikacja

Ze względu na udział czynników etiologicznych astmę można podzielić na: -M

•    astmę alergiczną (atopową, zewnątrzpochodną), w której potwierdzodfl udział czynników środowiskowych; stanowi 90% zachorowań na astmę u dzieci

•    astmę niealergiczną (wewnątrzpochodną) z niepotwierdzonym udziałem czynników środowiskowych; stanowi około 10% astmy u dzieci; zakażenia| układu oddechowego zaostrzają przebieg choroby.

Astmę alergiczną i niealergiczną dzielimy ponadto na astmę:

•    sporadyczną

•    przewlekłą: lekką, umiarkowaną i ciężką.

Podział ten oparty jest na ciężkości przebiegu choroby na podstawią obrazu klinicznego i badań czynnościowych. U dzieci poniżej 5. roku żyda, które nie potrafią wykonać badań czynnościowych, stopień ciężkości astmy ustalany jest na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego. Stopida kontroli astmy umożliwia jej podział na astmę kontrolowaną, częściowa kontrolowaną i niekontrolowaną, co zostało przedstawione w Tabeli 10.1.

Etiopatogeneza

Wczesna faza reakcji alergicznej. W10-15 minut po kontakcie z alergenem! pojawia się ostra obturacja oskrzeli wywołana pobudzeniem komórek tucznych! opłaszczonych swoistymi przeciwciałami. Alergen musi połączyć się z co najmniej dwiema sąsiednimi cząsteczkami IgE, żeby zapoczątkować wydziela! nie mediatorów zgromadzonych w ziarnistościach komórki tucznej. Mediatory! te powodują skurcz mięśni gładkich oskrzeli, nadmierne wydzielanie śluzuj rozkurcz naczyń krwionośnych, wysięk osocza z naczyń mikrokrążenia i pobudzenie zakończeń nerwów dośrodkowych.

Późna faza reakcji alergicznej. Po 4-8 godzinach, po ustąpieni™ obturacji oskrzeli wywołanej inhalacją alergenu, obturacja zaczyna narasta*!