- 103 -
prowadzi alt na ogół w warunkach braku równowagi między fazą stełą a f8zą gazową, temperatura par sublimującej substancji nie Jest temperaturą cha-rakteryatyozną dla tej substancji, tak jak np. temperatura wrzenia. W związku z tym podczaa sublimacji nie mierzy aię temperatury sublimują-cyoh par.
Szybkość proceau aublimacji może byó zależna od szybkości przechodzenia aublimowanej aubatancji z fazy stałej do fazy gazowej lub od szybkości dyfuzji wytworzonych par od powierzchni ciała stałego. W pierwszym przypadku szybkośó aublimacji dana jest wyrażeniem*
gdzie*
V - szybkość aublimacji,
Pa - prężność par aublimowanej aubatancji w temperaturze aublimacji,
p - ciśnienie w aparaturze,
K - stała.
Z przedstawionego wzoru wynika, iż szybkośó aublimacji można zwiękazyó obniżając ciśnienie w aparaturze lub zwiększając wartośó pg przez podniesienie temperatury aublimacji. Stała K Jeet proporcjonalna do powierzchni aublimowanej substancji. Szybkość aublimacji można więc zwiększyć rozdrabniając BUblimowsną substancję. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na fakt, iż w przypadku pseudoaublimacji powierzchnia sublimującej substancji jest szczególnie mała, co jest powodem niewielkiej szybkości aublimacji.
Jeżeli szybkość powstawania par jest duża w porównaniu z szybkością dyfuzji tych par od powierzchni sublimującej substancji, szybkość sublima-cji będzie równa szybkości dyfuzji. Szybkość sublimacji w takim przypadku można zwiększyć w dwojaki sposób*
- przez przepuszczenie nad sublimowaną substancją strumienia powietrza lub innego gazu (strumień gazu transportuje pary aublimowanej substancji od powierzchni sublimującej substancji do chłodzonej części aparatu do sublimacji);
- przez obniżenie ciśnienia sublimacji, co powoduje wzrost szybkości dyfuzji.
Wymienić można szereg wad i zalet sublimacji w porównaniu z innymi metodami oczyszczania i rozdziału, takimi Jak np. krystalizacja lub destylacja. Do wad metody zaliczyć należy przede wszystkim ograniczony zakres jej zastosowania. Subliraację można bowiem stosować jedynie w przypadku ciał stałych o stosunkowo wysokiej prężności par. Sublimaoja jest procesem stosunkowo długotrwałym. W przypadku aublimacji mieszaniny substancji o podobnej lotności nie można liczyć na uzyskanie dobrego rozdzielenia tych substancji.