iSi / bCcika/c**/c jydiwd^b' - </(/
Można puuiedzicc, zc * lększoSC auali/ suaicgiczuycii zautcła oiiiow icnic podstawowych trendów rozwojowych oraz scenariusze budowane na różnj podstawach metodologicznych i melodycznych. W ostatnich latach ukazało się wiele publikacji o podobnym charakterze1'.
W okresie zimnej wojny powstawało wiele scenariuszy, które próbowały RH bie radzić z możliwym przebiegiem konlliktu z użyciem broni jądrowej. Je: z nich stworzył Henryk Michalski10. Wychodząc od pewnych założeń politycąjj no-inilitarnych (stronami konfliktu są państwa NATO i UW), opisywał tydzi którego wydarzenia stają się bezpośrednimi przyczynami użycia siły. a następnie sto godzin konfliktu. Całość podzielona jest na cztery fazy. Pierwsza to okres napięcia politycznego, druga - ostatnie 13 godzin przed pierwszym zbrojnym in* cydentem. trzecia—okres działań konwencjonalnych (stadium to ma trwać około 21 godzin) i ostatnia faza wojny nuklearnej, klóra ma trwać sto godzin. MimOi upływu w ielu lat scenariusz nakreślony przez H. Michalskiego do dziś porusz* wyobraźnię i przyczynia się do zrozumienia konfliktu z masowym użyciem broni jądrowej.
ii4 poUstewie rtiidhzy
/ 1.3- buCuwaiiic sceiidiiuszy
wy"",
budowę wielu sccnui niszy umożliwia iii.lii analiza limnologiczna. W tej roli stosowano ją od dawno. Amerykanie już w latach 60. XX wieku w socjo-polit no-militarnych symulacjach stosowali komputerowe „generatory sccnnriuiz) Później podejście tu upowszechniło się, a poza tym ogromnie wzrosła moc obłM ezeniowa komputerów, co pozwala na bardzo zaawansowane operacje.
Nie ma oczywiście złotej reguły, dzięki której moglibyśmy uzyskiwać pf uzebną liczbę scenariuszy. Uwarunkowane jest to złożonością problemu, iii liwościami analizy konsekwencji scenariuszy, u także wymaganą s/c/cgó' wością. Analiza morfologiczna może być bardzo pomocna w tym wzglę ponieważ:
» przestrzeń problemu jest określona w polu morfologicznym;
• metoda przeprowadzania warsztatów może być produktywnym fc! usiniktnryzowanyeh dyskusji pomiędzy specjalistami reprezentujątf różne dziedziny:
- nielogiczne konfiguracje są usuwane w procesie analizy:
'* Zob. op.: B. Niclii|n« w*. .IMmmNK > - «j «»•., Kmh ImpJk Mftaa*j
inf FkUme Forte Eni* RAND 2UD; N. Gncwlto. <» tiicn, Th* Vnr Global 1‘mah MM for thr EU w 2025?. Imlilutc for Security Studte*. l.urupcM I 'mon. Pan* 2006 (wnlw booka/NUP.pdO.
" Zob. Ił. Michalski. Pwr*w lOOgoJhm matur mktrarmrt, Wydawnictwo MON. Wi 1960.
"fur K y^tw. /Vyjią,iił*w jW.i
' Idiwu tltAiypiM li»u iuiidii>t:h konfiguracji pomaga w wy
borze konfiguracji mogących być podstawą scenariuszy;
* zobrazowanie różnych konfiguracji w polu morfologicznym pomaga grupom roboczym odpowiedzieć na pytanie, ile i jakich scenariuszy potrzebują".
Poniższy przykład (UiOiico 7.1) oOcjiiiujc modelowanie dwóch pól morfolo* jucznych - pierwsze odnosi się do kontekstu środowiskowego, drugie do koo-iliktów. Matryca środowiskowa charakteryzuje ogólnie czynniki polityczne, strategiczne i gospodarcze, ocenione jaku najbardziej odpowiadające problemowi i takie, że prawdopodobnie mogłyby istnieć w danym scenariuszu. Składa się z pięciu parametrów. Zacienione pola były podstawą budowania scenariuszy.
Tablica 7.1. Matryca kontekstu trodowiskowogo
Szwecja w Europie |
Rosja ■W |
Relacje Europa-USA (perspektywa geopołllye/na) |
Główne interesy bezpieczeństwa UE |
Sytuacja w krajach Trzeciego Świata |
Szwocp |
Ccstr^sac |
Wy siłki typu Global Peacc |
Subilnotó | |
Eurupy" |
agresywna, „iti* |
Kccpisg i akcje hunaakarae |
gospodarny | |
Część /mgiomili ai w .mej UE |
Centralnie kierowana, agresywna i słaba |
USA słabe i izolacjomsty .<uic |
Interny strategiczne (np. zasoby; | |
Państwo |
Dii/.imitf.Mijii |
USA silne, ale skupione |
Bezpieczne |
Przygotowywania gruntu do wojny i kryzysów |
narodowe w UE |
granice regionalne | |||
Państwo narodowe i relacjami dwustronny.;.. |
kuo|MI*l}WIM i »Utw |
Kuupeitwja między równymi |
1 itiilu tui upił |
—IW |
Słabe państwo narodowe w słabej EuiupA |
KuupCIUiywtta i silna |
„PU)vUd4viu‘ USA |
Brok wspólnych perspektyw.' brak wspólny cl: ambicji |
źródłu: T. Eriksson. T. Kiuhey, kt>HU'ivDenlopmeni.. . dt. cyt. s. 4.
Matryca kunńikiow (tablica 7.2) podaje odpowiednie charakterystyki kon Iliktów angażujące szwedzkie siły zbrojne w ramach scenariusza. Składa kię / czterech parametrów, jeden przypadek został zacieniony. Matryce te poc/ul-kowo rozpatrywano oddzielnie, a następnie razem w celu połączenia środowisk strategicznych i konfliktów. Trzeba podkreślić, że wyniki zawarte w matrycach reprezentują osądy ludzi, a nie jakąś „praw dę” czy rezultaty naukowe, są po prostu ilustracją możliwości analizy morfologicznej.
" Piw T P-rikaaott, I lilii liny, S>+wirto pm** . «ł* «»« *. i