56756 Image106 (3)

Top www

WWW.

popołudnia z nadajnika w Łazach i równocześnie na innej częstotliwości całą dobę nadajnik w Solcu Kujawskim - obydwa na zakresie długofalowym. Od kilku lat, niestety, zamilkły nadajniki lokalne średnio falowe.

W Michałowicach odbiornik detektorowy z cewką - anteną ramową, niestety milczy (lOkm od nadajnika). Aby go ożywić, używam prowizorycznej anteny drutowej o długości 25m, niestety, nisko zawieszonej (3-4m) i uziemienia z instalacji centralnego ogrzewania.

Choć próby przeprowadzałem z oryginalnym kryształkiem z lat 20. XX wieku, to jednak dla wygody i sprawności układu zastąpiłem go diodami germanowymi (DOG58. OA5 i 10, AAPIS3 i innymi).

Odbiorniki

Do budowy odbiorników tranzystorowych, z sentymentu, wykorzystałem z własnych zapasów tranzystory TC 16 i TG1. Układy działają, ale gdy używa się nowoczesnych tranzystorów krzemowych, efekty są o niebo lepsze. Zapewne chodzi m.in. o znacznie wyższy współczynnik wzmocnienia. Przeprowadziłem „jazdy” z następującymi odbiornikami:

Odbiornik detektorowy 2

Schemat ideowy tego odbiornika przedstawiony jest na rysunku 1. Cewki powinny być nawinięte licą w.cz. Niestety, me posiadałem wystarczającej ilości tego przewodu i cewkę

r

mikrokontroia.pl

antenową nawinąłem pojedynczym drutem.

Znakomity układ, selektywny: szczególnie w nocy odbierałem szereg stacji (nie tylko Warszawę I i Moskwę)!

Odbiornik detektorowy nr 2

C2

500p

X

X

Słuchawki

3

D2

*

Korpus ca o średnicy 5.5,cm L2 nawinąć 80 zwojów z odczepem w środku L2 - nawinąć 60 zwojów z odczepem w środku L1 - najlopiojlioqw.cz.

Do C2 można podłączyć szeregowo lub równolegle dodatkowy kondensator, co umożliwi zmianę odbieranych częstotliwości

Rys. 1 Schemat ideowy

Rys. 2 Schemat Ideowy

Odbiornik zasilany energią w.cz. z anteny

PODUKCJA I SPRZEDAŻ AKCESORIÓW DO BEZKONTAKTOWEJ IDENTYFIKACJI . RFIO STEROWNIKI MIKROPROCESOROWE NA ZAMÓWIENIE ul. Wó czyńska 55 01-908 Warszawa, lal. (0 profil 22) 865 55 45. far (0 prali* 22) 86) 55 44

Odbiornik 1-tranzystorowy - zasilany energią w.cz. z anteny

Jego schemat przedstawia rysunek 2. Jest to najprostszy układ, bez diody germanowej.

Występuje w nim wzmocnienie sygnałów porównywalne z klasycznym odbiornik em detektorowym. Lepsze efekty osiąga się po zastąpieniu ..staruszka” nowszym tranzystorem krzemowym NPN (należy jednak zamienić końcówki kondensarora elektrolitycznego).

Odbiornik z 1-tranzystorowym wzmacniaczem (wg układu z „Radioamatora” 12/1958)

Schemai tego. zasilanego z baterii l.5V, odbiornika przedstawiony jest n?. rysunku 3

Odbiornik zasilany z baterii

Słuchawki 2-4k lub tra'o i gl. dynamiczny

Rys. 3 Schemat ideowy

W układzie zastosowano tranzystor TGl, ale lepsze efekty osiąga się po jego zamianie na tranzystor krzemowy.

Marek C/upryński

Temat zadania 116 Szkoły Konstruktorów -„Eksperymenty związane z odbiorem stacji radiowych AM za pomocą jak najprostszych odbiorników” zainspirował mnie do napisania tego krótkiego artykułu. Jestem już w wieku emerytalnym. W czasach mojej bardzo wczesnej młodości eksperymentowałem z odbiornikami detektorowymi. Były to pierwsze lata po zakończeniu wojny i nie każdego było stać na kupno w^rielolampowego „Udine” albo „Bethowena”. W tamtych czasach nikt nie słyszał jeszcze o tranzystorach, diodach germanowych, a tym bardziej układach scalonych. Na szczęście można było dostać małą bryłkę galeny w odpowiedniej oprawie, z krótką szklaną rurką, w której mieścił się kryształek galeny. Pamiętam, że siło głosu odbieranej stacji zależała nic tylko od dobrej tzn. długiei i wysoko podwieszonej anteny. Wyraźną poprawę siły głosu otrzymywało się, wykorzystując do uzwojenia (koszyczkowego, aby zmniejszyć szkodliwe Dojemności międzyzwojowe) cewki licy, a nie pojedynczy drut w emalii. Licę robiło się samemu, wykorzystując bardzo cienki drut z uzwojenia wtórnego uszkodzonej cewki zapłonowej z samochodu, skręcając po kilka albo kilkanaście żył. O dobry kondensator zmienny z dielektrykiem powietrznym też nie było łatwo, bo kondensatory zmienne z dielektrykiem papierowym pogarszały dobroć strojonego obw odu. Dlatego w obw odzie strojonym umieszczało się niewielki kondensator o stałej pojemności z dielektrykiem mikowym, a strojenie obwodu realizowało się za pomocą dość prymitywnego wariometru, złożonego z dwóch cewek, które w czasie strojenia zmieniały położenie względem siebie. Eksperymenty miały także na celu poprawę selektywności, tak aby nie było słychać dwóch stacji jednocześnie.

Dziś, mimo mojego wieku, chętnie poeks-perymentowałbym z takimi bardzo prostymi odbiornikami z modulacją amplitudową, gdyby nie to, że w Koszalinie, gdzie obecnie przebywam, nie można w ogóle odbierać sta

cji na zakresie średnim i długim. Sprawdziłem to na kilku różnych odbiornikach stacjonarnych, przenośnych i samochodowych. Słychać tylko różne szumy i ani śladu stacji nadawczej. Przyczyną na pewno nie jest tu zbyt duża odległość od nadajnika w Solcu Kujawskim. Pierwszą Warszawę zupełnie dobrze odbieram na długich falach na Śląsku (Gliwice), w^r Nowym Sączu, a nawet kilka czy kilkanaście kilometrów na północ od Koszalina, w Mielnie i w Unieściu, gdzie czasem się wybieram nad morze samochodem, w którym mam zainstalowany bardzo przestarzały odbiornik „Safari 6”.

Zjawisko wyżej opisane jest dla mnie tym bardziej niezrozumiałe, że o ile wiem, każde urządzenie elektryczne, zanim zostanie dopuszczone do produkcji i do eksploatacji, musi być sprawdzone m.in. na emitowanie różnych zagłuszających fal, aby nie przeszkadzać w odbiorze przynajmniej s:lnych, krajowych stacji. (...)

Ciąg dalszy m stronie i 7.

Elektronika dla Wszystkich Październik 2006 53