57262 skanuj0017 (208)

iroha uta (,'3 li lift

Pieśń Iroha

Choć kwiaty są barwne, jednak opadają.

Cóż w naszym swiecie jest stałego?

Cj-dy przekroczy się dziś głębokie góry ułudy, nie pozostaną ni płytkie sny, ni upojenia.

(tłum. Anna Zalewska)

Ten słynny wiersz nieznanego autora składa się z 47 znaków kany, nie licząc Aj n, które pochodzi z epoki Heian. Po raz pierwszy wiersz ten pojawił się w tekście oficjalnym z 1079 r. Było to japońskie tłumaczenie gatha (w sanskrycie „poezja wierszowana, hymn") Sutry Nirwany. Tradycyjnie już używany jest jako wprowadzenie do kaligrafii japońskiej.

Tabela na stronach od 14 do 17 przedstawia 47 wam w ich współczesnym kształcie, ich wymowę oraz znak Aj n. Po prawej stronie każdego kana znajduje się kanji, od którego pochodzi, a także schemat ewolucji, jaką przeszedł znak. Przyjęty poniżej sposób zapisu fonetycznego znaków japońskich jest międzynarodowy.

►    a wymawia się podobnie jak polskie a.

►    Połączone samogłoski ai wymawia się oddzielnie a-i jak w słowie haiku (ha-i-ku)

►    a wymawia się jak przedłużoną głoskę a.

►    e wymawia się podobnie do polskiego e, np. w wyrazie take (take) Yl, „bambus"

►    i wymawia się podobnie do polskiego i, jak w wyrazie igła.

►    i wymawiamy jak przedłużone i.

►    u jest zbliżone do polskiego u (choć jest węższe i na ogół słabe), np. w wyrazie ume łłi, „śliwa".

►    ch jest zbliżone w wymowie do polskiego ć, np. ichi —, „jeden”.

►    h wymawia się podobnie do polskiego h w słowie harcerz.

►    r wymawia się jak dźwięk zbliżony do polskiego r, trochę słabszy, pomiędzy r i /, ale bliżej /.

►    s wymawia się jak s w polskim słowie słownik czy japońskim murasaki M, „fiolet".

►    W połączeniach samogłosek a, e, i, o ze spółgłoską nosową n wymawia się oddzielnie każdą głoskę.

►    Znak diakrytyczny ~ nad literą oznacza, że dźwięk należy przedłużyć, jak w wyrazie Kyóto (kyooto) 51 ffl.

►    Podwójnych spółgłosek nie wymawia się oddzielnie; odpowiada im jeden dźwięk troszkę dłuższy od pojedynczej spółgłoski, np. Sapporo łLli, gdziepp wymawia się jak przedłużoną głoskę p.

Teksty japońskie są zapisywane zarówno pionowo (linijki czytane są od prawej do lewej), jak i poziomo, podobnie jak w języku polskim. W kaligrafii najczęściej stosuje się układ klasyczny, czyli pionowy. Dzieło na stronie 12 zostało zapisane w stylu łączonym przy pomocy pędzelka z włosia łasicy (o średnicy włosia 0,2 cm i długości 1,8 cm), na japońskim papierze rydshi    Zostało

tu użytych kilka starych znaków kany. 13