118
RDS (skrót od angielskiego zwrotu ratę determining step) określa etap najwolniejszy, a więc determinujący szybkość całej reakcji wieloetapowej, gdzie dalej „niedoładowany" kompleks FeOH+ będzie ulegał reakcji:
FeOH+ + H + <s> Fe+++ H20 (9.6)
a jony Fe'* dają już w środowisku reakcji cały szereg uwodnionych tlenków : węglanów żelazowych i żelazawych - jest to potocznie zwana „rdza”, czyli produkt reakcji korozji znajdujący się n? powierzchni żelaza.
Ponieważ w kwaśnych roztworach elektrolitów w reakcji biorą udział jony wodorowe ulegające reakcji utleniania do wolnego wodoru, toteż przedstawiono w literaturze inne propozycje równań reakcji korozji żelaza z równoczesnym wydzielaniem wodoru:
Fe2+ +2H20 — Fe(OH)2 + 2H+
3Fe(OH)2 — Fe304 + 2H20 + 2H + +2e 2H+ +2e pi H2
3Fe(OH), — Fe304 + 2H20i-H2
9.3. Reakcje korozyjnego roztwarzania żelaza zachodzące z równoeże wydzielaniem tlenu
Fe -*• Fe2+ +2e 2H_ +2e -> H2 Fe + H20 -»■ FeOH'+H’’+2e
(9.7)
(9.8)
Drugą ważną reakcją rozpatrywaną w procesie korozyjnym jest re jonizacji tlenu rozpuszczonego w roztworze:
0, + H,0 + 2e
20H
1
2H* +2e — H2
Fe + H20 + H+ H FeOHT + H2 Fe + 2H20 — HFeOj + 3H + + 2e 2H+ +2e — H2 |
(9.9) |
Fe + 2H20 - HFeOj +H + + H2 | |
Fe + 2HzO — FeO|"+4H++2e |
(9.10) |
2H+ +2e H2 | |
Fe 12H20 -> FeOf" 12H+ i H2 |
(9.11) |
3Fe2+ +4H20 -+ Fe304 + 8H++2e |
(9.12) |
2H++2e -+ H2 | |
3Fe2+ +4H2Q 3 Fe304 + 6H + + 2e |
(9.13) |
(9 ją
2H,0
Biorąc pod uwagę powyższe rozważania i reakcje anodowego roztwarzali metalu, zaproponowano równania reakcji anodowego roztwarzania metfl w wodnych roztworach elektrolitów.
Rozpatrując reakcje korozji żelaza w warunkach depolaryzacji tlenov należy mieć na uwadze, że istotnym warunkiem jest nasycenie roztwc wolnym tlenem:
Fe2+ +2H20 -* FeOOH + 3H+ +1
O, + 4H+ +4e
4Fe2++6H20 + 02 — 4FeOOH + 8H+ 4Fe304 + 2H20 %■ 6Fe203 + 4H+ +4e 02+4H--+-4e -* 2H20 4Fe304 + 02 —* 6Fe203
Popatrzmy jeszcze raz na diagramy Pourbaix i na podane wyżej reakcji. Skoro nie możemy zmienić termodynamicznych włainoad produktów jego reakcji, a regulacja pH jest często praktycznie