Ml
i* " •! i» ly/ujc go ponadto dynamika i spełnienie określonej celowej funk-
• ■ linie /.godnej opinii przyjmuje się, że system to każda, celowo wy-.....di i .i /.łożona z części, relacji między nimi oraz między każdą części<|
i !'■ \ |ric określenie systemu oznacza, że: i mu lu i nem celowym (zamierzonym przez jego twórcę),
.........i uli/ować cel (lub ich wiązkę) w jeden lub na wiele sposobów,
.....mu mu części izolowanych w stosunku do innych jego części,
' i li li wzajemne powiązania tworzą strukturę systemu,
• i mlii między częściami a całością polegają na tym, że każda część
• 11.....pi/\i /yiiiać się do powodzenia całości168.
• im /«■ cel działania (lub jak podkreślają inni autorzy wiązka celów)
' m uli/ownna wyłącznie przez system, rozpatrywany jako całość. Dlate-
......i/palrywany całościowo, posiada takie własności, jakimi nie dys-
• lii i t jego części. Ten efekt określany jest synergią (wzmocnieniem)
" '• ' kuloczniejsze współdziałanie różnych czynników, niż suma ich ! lid/ liilniil,',1
■ i i pi/.yloczonych definicji, pojemność pojęcia systemu (rozumiane 1 •!■■•) "/iiiie/a, że w praktyce można go odnieść do dowolnego wycinka
• ■ i /ulem systemem może stać się zarówno rzecz (np.: książka), jak i i Uiuhiji|cy się z elementów, z których każdy dysponuje innymi niż
I* mil) oni/, pojęcie abstrakcyjne (np.: system prawny - czy ktoś widział 1 ■ di im"), proces, czy zdarzenie. Ponadto w definicjach systemu przyj
• ul on całością celową. Wynika z tego, że wszystko, co ma swoje ..... (' el działania) może być systemem. W tym kontekście znaczeniu
i • m pvlanie, kto jest kreatorem systemu, jeśli cel jest stanem zamierzo i plum ę? Ogólnie przyjęto określać, że kreatorem systemu jest natura " K| podstawowy składnik - człowiek170. Jednakże człowiek posiada
• 11 • 111 różne cele, zarówno własne, jak i grupowe oraz ma zdolność do i modyfikacji. Każda taka zmiana może spowodować, choć nie musi.
• 11' I \ w kit iii Inym postrzeganiu określonego wycinka rzeczywistości, a więi
• I n-.ie albo jego przedefiniowania (np.: nowe kierunki badań w po i" i iwisku), albo uwzględnienia nowych własności (np.: czy odkrycie
i , i i, i, /mienia dotychczasową strukturę systemu planetarnego?). Powstaje d- diiośi samego pojęcia systemu, które zawsze jest zależne od sposobu mmi i rjawlska przez kreatora systemu.
' m l u I* tlenili do systemu i jego powiązań /. otoczeniem eksponuje się w lite liei/e/n technicznej, relacje wejścia, wyjścia i procesu. Wejściami do
■' Mi miii, S/trawn? anuithumfo orynni/acjfi, Sdll, Wim/nwa IW7, s I ■’ I t.
' i InMewIt /, Systemy iHfamiacy/ne ir w ąil.umiu, wyil eyl *. I, /ob.ToK/<.■ I* Slciiklewie/ ' i. 'iiuicu, wyil eyl . n ł.1 U» l "i 'lounlh wyru/flit' ohwch, Wm ./nwn I•. lon t
tleniu są zasoby, które system pozyskuje ze swojego otoczenia lub z innych sys-!• mów. Wyjściem z systemu jest to, co dostarcza do swojego otoczenia lub innych. I'iik es to działanie w czasie, którego system przekształca pobrane na wejściu zasoby171.
Wychodząc z założenia, że system jest powiązany z otoczeniem, musi zatem • mieć „wejście” do systemu oraz „wyjście” z systemu przez niego. Przyjmuje się,
• wejście systemu jest to relacja wiążąca system z otoczeniem w taki sposób, że i• i /e/ wejście oddziałuje ono na system. Wyjście systemu jest to relacja wiążąca tłem z otoczeniem w taki sposób, że system przez wyjście oddziałuje na otoczeni* Natomiast „stan systemu” jest to chwilowa prezentacja charakterystyk opisują-• li system.
W systemie istnieją zawsze dwa zasadnicze rodzaje wejścia (WE) i wyjścia i w V ); zasileniowe oraz informacyjne. WE - zasileniowe - obejmują wejścia rnate-■ ilnc w oparciu, o które system może prowadzić swoją działalność (np.: surowce •I produkcji). WE informacyjne zawsze są powiązane z zasileniami (nie ma zasi-i- ii bez informacji), ale również występują samoistnie, dostarczając do systemu 1'imly z jego otoczenia (impulsy, bodźce ze środowiska - np.: zmiana temperatu-', wody). WY zasileniowe stanowią materialny wynik działalności systemu, kie-iiny do jego otoczenia (np.: wyroby przemysłu odzieżowego). WY informacyj-i w analogiczny sposób zawsze powiązane z WY zasileniowymi, ale mogą też lępować samoistnie, wysyłając do otoczenia sygnały o zjawiskach występują-li w systemie (np.: poziom sprzedaży poszczególnych produktów)172.
'ulom funkcjonowanie systemu polega zawsze na transformacji (T), czyli prze-iuli ruin (zamianie) WE w WY. Wobec tego można stwierdzić, że im więcej i* my o zasadach transformacji systemu i im dokładniej potrafimy zdefiniować , * ■ E./tałcenia, w tym większym stopniu możemy wpływać na sposób funkcjono-iiim systemu.
>
WYJŚCIE
informacyjne
SYSTEM
zasilanie informacyjne
Rys. 2. /nsiliinle Informacyjne systemu
uli r llaynii I)iivIn. In'mtvria wsimów Infurnuirylnyi h, WN'I, Witn/nwii tO(M.s ,)ą\