67664 strona (335)

8

Elektrodiagnostyka

Chociaż głównym celem lego podręcznika jest przedstawienie leczniczych zastosowań elektroterapii, nieco uwagi należy niewątpliwie poświęcić tradycyjnym metodom diagnostycznym wykorzystującym prąd elektryczny. Do metod elektrodiagno-stycznych zalicza się badanie ręczne przy użyciu prądu stałego i zmiennego, wykreślanie krzywej i/t oraz chronaksymetrię (wyznaczanie chronaksji). Wprowadzenie eleklromiografii (EMG) jako metody badania czynności mięśni i nerwów wcale nie zmniejszyło użyteczności wymienionych wyżej 3 metod elektrodiagnostyki. W celu obrony ich przydatności z punktu widzenia historii i praktyki przedstawiono w tym rozdziale podstawy i sposoby zastosowania tych metod. Kolejną metodą diagnostyczną, omówioną tu jedynie pobieżnie, jest badanie szybkości przewodzenia przez nem' (ang. neme conduction velocity -NCV), w którym prędkość przenoszenia impulsów szlakami nerwowymi mierzy się elektronicznie, a następnie porównuje z ustalonymi normami (wartościami referencyjnymi), aby na tej podstawie postawić rozpoznanie i wnioskować na temat rokowania. W odróżnieniu od elektromiografii, pozwalającej ocenić stan jednostek nerwo-wo-mięśniowych, badanie NCV dostarcza dodatkowych danych, dzięki którym lekarz specjalista potrafi prawidłowo rozpoznać chorobę. Oba badania często wykonuje się razem. Nie omawiam elektromiografii w tym podręczniku ze względu na jego ograniczoną objętość i założenia merytoryczne. W zamian proponuję zapoznać się z doskonałym opracowaniem na temat tej metody (p. Piśmiennictwo).

Prąd stały/prąd zmienny

Wiadomości ogólne

Terminem stymulacja prądem elektrycznym określa się z reguły zabiegi wykonywane za pomocą elektrod umiejscowionych na skórze. Chociaż celem zabiegu jest stymulacja mięśni, elektrody oddziałują w istocie na przebiegające pod powierzchnią skóry włókna nerwowe, które z kolei prowadzą do pni nerwowych i punktów ruchowych mięśni.

1.    Ponieważ zdrowa tkanka mięśniowa reaguje zarówno na prąd stały, jak i zmienny, badanie prądem stałym i zmiennym jest uproszczone.

2.    Słaba reakcja mięśnia lub zupełny brak reakcji na stymulację prądem zmiennym świadczy o uszkodzeniu nerwu, tzn. o obecności odczynu zwyrodnienia (RD).

3.    W przypadku wystąpienia takiego objawu należy zastosować prąd stały.

4.    Leniwa reakcja mięśnia (także skurcze robaczkowe) na prąd stały jest oznaką uszkodzenia nerwu w stopniu umiarkowanym lub znacznym.

179