69013 skanuj12

/. jLiuuwu inuzuwu (/i/ tiynu nuuuwcuw i ouuiurcow).

Kulturę masową tworzy ogół jednolitych wytworów kultury, użytkowanych współcześnie przez wielki* zróżnicowane masy odbiorców. W węższym znaczeniu kultura masowa odnosi się zwłaszcza do treść przekazywanych i odbieranych przez środki masowego przekazu: prasę, radio, telewizję, filn wielkonakładowe nagrania i wydawnictwa książkowe.

Zjawisko kultury masowej wywołuje wiele kontrowersji. Wśród krytyków kultury masowej wyodrębni się dwie grupy: pierwszą, reprezentującą tzw. podejście arystokratyczne, tworzą ci którzy winią za te stan odbiorców, masy, ich zdaniem niezdolne zrozumieć i oceniać dzieła wybitne; drugą grup^ reprezentują tzw. stanowisko demokratyczne, tworzą ci, którzy posądzają i obwiniają środki masoweg* przekazu o zmowę, mającą na celu utrzymanie mas w ciemnocie - w tym celu proponują masom treść banalne, a przede wszystkim przesycone gwałtem, seksem i tanim humorem. Tego rodzaju podejście d< kultury masowej wydaje się jednak zbyt uproszczone.

Podkreślić bowiem należy, że uczestnictwo w kulturze masowej bynajmniej nie powoduje, że odbiorc znajduje się w „intelektualnej niewoli” i jest całkowicie jej podporządkowany. Badania wykazują ż często poszczególni ludzie, słuchając siebie nawzajem, swych dziennikarzy czy autorów telewizyjnycl zgadzają się z nimi jedynie wtedy, gdy im to dogadza, w innych kwestiach zachowują odrębne zdanie.

38. Osobowość (osobowość społeczna, elementy osobowościl

W socjologii, mówiąc o osobowości, mamy na uwadze osobowość społeczną, tzn. ogół społecznycl wzorów, jakie realizuje i ról, jakie pełni jednostka wobec innych ludzi jako członków społeczeństwa. N; :ak rozumianą osobowość społeczna składa się wiele elementów, które kształtują się w toku rozwoje społecznego jednostki pod wpływem oddziaływania najbliższego środowiska, wychowania, własne iktywności oraz wrodzonych i dziedzicznych zadatków organizmu. Za najważniejsze składnik osobowości uważa się: potrzeby, motywacje, zainteresowania, poglądy, wartości, postawy, mechanizn controli, temperament, zdolności i inteligencję. Najczęściej elementy składowe osobowości dzielą się na:

>    biogenne

Elementami biogennymi nazywamy takie składniki osobowości, które są przekazywań* dziedzicznie wyposażeniem biologicznym obejmującym: własności anatomiczne, wzrost budowę organizmu, własności fizjologiczne, działalność gruczołów itp.

>    psychogenne

Drugi układ elementów osobowości stanowią elementy psychogenne, do których zalicza się pamięć, wolę, wyobraźnię, uczucia, inteligencję, spostrzegawczość, temperament. Wieli współczesnych psychologów sprowadza cechy osobowości do trzech grup podstawowych, obejmujących:

-    temperament - składa się z zespołu cech wrodzonych, tworzących jak gdyby psychiczna podbudowę osobowości. Są to cechy właściwie niezależne od warunków życia społecznego. Na ogół do cech składających się na temperament zalicza się: emocjonalność, aktywność, oddźwiękowość;

-    charakter - obejmuje ogół względnie trwałych cech psychicznych zależnych od warunków społecznych. Są to cechy, w których przejawia się stosunek człowieka do rzeczywistości, a szczególnie do innych ludzi, oraz cechy, które wyrażają się w działaniach jednostki, np. pracowitość, sumienność, wytrwałość;

- intelekt - obejmuje dwa typy cech łub właściwości psychicznych: zdolności i zainteresowania. Zdolności decydują o możliwościach człowieka w różnych sferach działania. Zainteresowania natomiast decydują o kierunkach działania.

socjogenne

Zdaniem socjologów najważniejszą część organizacji wewnętrznej człowieka stanowią elementy socjogenne. Wyróżniają oni cztery podstawowe socjogenne elementy osobowości. Pierwszy z nich to kulturowy ideał osobowości narzucony przez społeczeństwo w toku socjalizacji, a zwłaszcza w toku wychowania; drugi to role społeczne pełnione w grupach społecznych, a polegające na wykonywaniu pewnych układów czynności w sposób formalnie

luh niefnrrrmlnip nęfalnm/ nr7P7 ammr    i fr\    oiik;<ab~Hn*7no

/•' T\

r\\

T1A f<-\

t-n

/A