71970 s gli

Meyerowi - Kierownikowi Katedry Geotechniki Politechniki Szczecińskiej za mobilizującą inspirację do napisania niniejszego opracowania, a Prof. dr. hab. inż. Ryszardowi Coufalowi za cenne uwagi merytoryczne w trakcie pisania książki. Specjalne podziękowania składamy Prof. dr. hab. Józefowi Wojtanowiczowi za twórczą krytykę oraz sugestie dotyczące treści książki. Za pomoc w opracowaniu graficznym dziękujemy Panu Bogusławowi Paprockiemu.

1. ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE

Współczesne planowanie i projektowanie budownictwa lądowego i wodnego nie może obejść się bez rozpoznania właściwości geologiczno-inżynierskich i geotechnicznych terenu przewidywanej zabudowy. Właściwości te bowiem określają zarówno wzajemne relacje między budowlą a środowiskiem geologicznym, jak i relacje między podłożęm a budowlą, które to elementy stanowią system konstrukcja - podłoże. Dokładność rozpoznania dostosowana jest do stopnia szczegółowości etapu planowania budownictwa.

Na etapach początkowych potrzebne jest rozpoznanie geologiczno-inżynierskie na tyle szczegółowe, by można było oszacować w wielu aspektach dany teren jako dobry, dostateczny lub nieprzydatny na potrzeby konkretnego rodzaju budownictwa, ewentualnie by można było dokonać podziału danego terenu na części dobre, dostateczne łub nieprzydatne, a także by określić parametry procesów interakcji budowli ze środowiskiem geologicznym. Na etapach dalszych potrzebne jest rozpoznanie geotechniczne precyzujące parametry mechanicznych modeli poszczególnych składników podłoża i parametry procesów współpracy konstrukcji z podłożem oraz określające warunki bezpiecznej dla budowli a przyjaznej dla środowiska realizacji zadania budowlanego i eksploatacji obiektu. Wymienione dwie grupy zadań wyznaczają też z grubsza kompetencje geologii inżynierskiej i geotechniki, których metodyka projektowania i wykonywania została szczegółowo omówiona przez J. Bażyńskiego A Drągowskiego, Z. Frankowskiego, R. Kaczyńskiego S. Rybickiego, L. Wysokińskiego w „Zasadach sporządzania dokumentacji geologiczno-inżynierskich” wydanej przez Ministerstwo Środowiska w 1999 roku. Przedstawione są tam prace i roboty geologiczne oraz ich dokumentowanie, jak również szczegółowe przepisy prawne, odpowiednie normy i instrukcje, na podstawie których wykonywane są te opracowania.

Opracowania geologiczno-inżynierskie regulowane są przez przepisy „Prawa geologicznego i górniczego” (Dz.U., r 27, poz. 97, z dnia 04. 02. 1994) oraz związane z tym Rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa jak również Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (dawniej Budownictwa) i obligatoryjnie obowiązujące szczegółowe Normy Budowlane. Na opracowania geologiczno-inżynierskie składają się treści związane z pracami terenowymi, pracami geologiczno-górniczymi, kartowaniem geologiczno-inżynierskim, badaniami polowymi i laboratoryjnymi, badaniami hydrogeologicznymi, badaniami oddziaływania budowli na środowisko, pracami dokumentacyjnymi.

Opracowania geologiczno-inżynierskie składają się z części tekstowej i pliku map wykonywanych na szczegółowych podkładach geodezyjnych (łącznie z wykorzystaniem geodezji satelitarnej). Wymagają one wyjściowych informacji o cechach konstrukcyjno-budowlanych inwestycji i przeznaczeniu budowli. Realizowane są na kanwie podstawowej wiedzy z geologii, geomorfologii, hydrogeologii i innych nauk pokrewnych. Szczególnie ważne są tu wiadomości z gruntoznawstwa oraz wiedza o naturze procesów geo-dynamicznych (naturalnych i antropogenicznych).