Ćwiczenie 8
KUCIE W MATRYCY OTWARTEJ
1. CEL ĆWICZENIA
Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zakresem stosowania i parametrami technologicznymi kucia matrycowego, a ponadto zapoznanie się z metodyką opracowania technologii kucia w matrycy otwartej odkuwki osiowosymetrycznej.
2. WPROWADZENIE
Kucie matrycowe jest procesem, w którym materiał odkształcany jest w matrycy, przy czym swobodne przemieszczanie się materiału ograniczone jest ściankami wykroju. Kuty materiał wypełnia wykrój i przyjmuje jego kształt i wymiary.
Wobec konieczności stosowania matryc, często bardzo kosztownych, odkuwki matrycowe należą do grupy droższych półwyrobów wyjściowych stosowanych do produkcji ma-łoseryjnej, seryjnej i masowej wielu części maszyn i urządzeń. Do głównych zalet kucia matrycowego należy zaliczyć:
| dobre własności użytkowe wyrobów, zwłaszcza wytrzymałościowe,
- możliwość uzyskania dużej dokładności wymiarowej i ograniczenia naddatków na obróbkę skrawaniem,
- krótki cykl produkcyjny, dużą wydajność i niskie koszty robocizny.
Zależnie od rodzaju zastosowanych maszyn rozróżnia się następujące odmiany procesu kucia matrycowego:
| lotcie matrycowe na młotach,
2 kucie matrycowe na prasach,
I kucie matrycowe na kuźniarkach,
- kucie matrycowe na specjalnych maszynach lub przyrządach.
Kucie matrycowe można przeprowadzać w matrycy otwartej, tzw. kucie z wypływką oraz w matrycy zamkniętej, tzw. kucie bezwypływkowe.
Kucie w matrycy otwartej przeprowadza się na gorąco. Wykrój wykańczający posiada rowek na wypływkę, do którego w końcowej fazie kucia wpływa nadmiar materiału, tworząc na odkuwce wypływkę, która zostaje okrojona w następnej operacji po matrycowaniu. Rowek na wypływkę spełnia bardzo ważne zadanie przy kuciu w matrycach otwartych, a mianowicie:
• tworzy wokół odkuwki pierścień zamknięty, który przeciwstawia się wypływaniu materiału z wykroju (poprzez szybkie stygnięcie i duże opory tarcia na powierzchniach styku z mostkiem rowka) powodując, w końcowej fazie kucia, dokładne wypełnienie wykroju,
- kompensuje nieuniknione wahania objętości wsadu,
- wciskając się między dolną a górną matrycę wypływką stanowi pewnego rodzaju amortyzator uderzeń przy kuciu na młotach.
Kaztałt i wielkość rowka na wypływkę zależy między innymi od: wielkości odkuwki, jej kształtu I maszyny, na której przeprowadzany jest proces kucia, jfrpfektóre typy rowków na wypływkę używane przy kuciu na młotach i prasach przedstawiono na rys. 8.1. Nąjczęściej stosuje się typ rowka a. W miejscach odkuwki, gdzie może