75646 str (149)

Wstęp

Niniejszy zbiór zadań został napisany przez doświadczonych nauczycieli, współpracujących ze znakomitymi metodykami. Jest to pierwszy tom z trzytomowej serii zbiorów zawierających zadania z chemii dla zakresu podstawowego i rozszerzonego liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum. Zbiór stanowi uzupełnienie opublikowanych przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON podręczników Chemia 1. Chemia ogólna i nieorganiczna dla zakresu podstawowego i dla zakresu rozszerzonego autorstwa Stanisławy Hejwowskiej i Ryszarda Marcinkowskiego. Uniwersalny charakter zbioru pozwala jednak korzystać z niego niezależnie od programu nauczania wybranego przez nauczyciela.

Książka jest częścią pakietu edukacyjnego, w którego skład wchodzą: program nauczania, podręcznik, przewodnik metodyczny dla nauczyciela, stereogramy, foliogramy, scenariusze lekcji, testy oraz filmy edukacyjne. Wszystkie elementy tego zestawu są ze sobą zintegrowane i pozwalają na pełne wykorzystanie nowoczesnych metod dydaktycznych w nauczaniu chemii w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym i technikum.

Zawarte w zbiorze zadania obejmują zagadnienia z chemii ogólnej i nieorganicznej. Materiał nauczania został podzielony na rozdziały, których kolejność odpowiada układowi podręcznika. Po rozwiązaniu zadań zawartych w niniejszym zbiorze uczeń nie powinien mieć kłopotów z wiadomościami dotyczącymi właściwości chemicznych i fizycznych podstawowych związków nieorganicznych, takich jak tlenki, kwasy, wodorotlenki i sole, obliczeniami związanymi z zastosowaniem mola, objętości molowej, stężeń molowych i procentowych. Powinien też sobie radzić z obliczeniami opartymi na równaniach reakcji zarówno dla substancji czystych, jak i roztworów. Wiele zadań poświęcono zagadnieniom budowy elektronowej atomu i cząsteczki oraz właściwościom pierwiastków i związków z tej budowy wynikającym, gdyż uważamy, że pozwala to wielokrotnie w późniejszym cyklu nauczania odwoływać się do atomu i cząsteczki podczas wyjaśniania właściwości nowo poznawanych związków.

Rozdziały „Mol i molowa interpretacja przemian chemicznych” oraz „Rozpuszczalność substancji i stężenia roztworów” zaczynają się wstępem teoretycznym, w którym znajdują się: sposoby rozwiązywania nowych typów zadań oraz ogólne, skondensowane informacje, przydatne podczas samodzielnej pracy ucznia. Na końcu każdego rozdziału proponuje się uczniom rozwiązanie testu, pozwalającego na sprawdzenie stopnia opanowania materiału.

Zadania w zbiorze mają różny stopień trudności. Zadania oznaczone są średnio trudne, a oznaczone ★ są trudne bądź zawierają materia! z zakresu rozszerzonego. Może je jednak rozwiązać uczeń kształcący się w zakresie podstawowym - po uzupełnieniu niektórych wiadomości. Do wszystkich zadań zostały zamieszczone odpowiedzi, dzięki czemu uczniowie mogą korzystać ze zbioru samodzielnie. Na końcu książki znajdują się tablice, pomocne w usystematyzowaniu wiedzy, a także zawierające dane potrzebne do rozwiązania niektórych zadań.

Będziemy wdzięczni za nadsyłanie uwag na temat zbioru, jak również propozycji zadań, które moglibyśmy zamieścić w kolejnych wydaniach.

Życzymy sukcesów w „łamaniu głowy” i świetnych ocen z chemii.

Autorzy

1. Substancje proste i ztożone

1.1. Oceń, które z wymienionych poniżej substancji są substancjami czystymi, a które n szaninami:

a)    woda morska,

b)    cukier,

c)    stal,

d)    powietrze,

e)    farba olejna,

f)    sól kuchenna,

g)    woda destylowana,

h)    benzyna,

i)    olej jadalny,

j)    węgiel aktywny.

1.2.    Przy każdej podanej substancji podaj jej określenie: pierwiastek, mieszanina |>i wiastków, związek chemiczny, mieszanina pierwiastków i związków chemiczny mieszanina związków chemicznych:

a)    woda mineralna,    e)    ozon,

b)    cukier,    f)    szkło,

c)    miód,    g)    powietrze,

d)    sadza,    h)    złoto jubilerskie.

1.3.    Następujące substancje z otoczenia podziel na:

I. pierwiastki chemiczne,

II. związki chemiczne,

III.    mieszaniny pierwiastków,

IV.    mieszaniny związków chemicznych;

a)    woda morska,    f) węgiel aktywny,

b)    sól kuchenna,    g) mleko,

c)    mosiądz,    h) stop lutowniczy,

d)    szkło,    i) siarka,

e)    cukier,    j) wapno palone.

1.4.    Określ, ile i jakich pierwiastków wchodzi w skład:

a)    wody osolonej solą kuchenną,

b)    benzyny,

c)    wody osłodzonej cukrem.

1.5.    Określ, ile (co najmniej) i jakich pierwiastków wchodzi w skład:

a)    stalowego pilnika do metali,

b)    szkła okiennego,

c)    mosiądzu.

1.6. Określ, ile (co najmniej) i jakich pierwiastków wchodzi w skład:

a)    białka jaja kurzego,

b)    kostki mydła,

c)    glinianej doniczki.

1.7. Mieszanina oleju i wody jest mieszaniną dwufazową. Określ, ile faz można wyi óżn w mieszaninie:

c)    piasku i wody,

d)    euki u pudru i powietrza.

a)    octu i wody,

b)    soli kuchennej i wody.