300
Rys. 5.34-1. Pierwotna krzywa magnesowania magnetyka
Rys. 5.34-2. Ilustracja procesu rozmagnesowywania ferromagnetyka
Zależność indukcji wypadkowej i jej składowych od zewnętrznego pola magnetycznego H przedstawiono (w zniekształconej skali) na rys. 5.34-1. Krzywą B(H), zwaną pierwotną krzywą magnesowania, uzyskuje się przy magnesowaniu materiału ferromagnetycznego po raz pierwszy (względnie po jego rozmagnesowaniu), tj. od punktu B = 0 przy H = 0.
Ferromagnetyk może być rozmagnesowany dwiema metodami:
— przez podgrzanie powyżej temperatury Curie i następne powolne schładzanie w nieobecności pola magnetycznego,
— przez namagnesowanie w przemiennym polu magnetycznym, początkowo do indukcji nasycenia, a następnie przez kolejne magnesowanie go z coraz mniejszą amplitudą, co ilustruje poglądowo rys. 5.34-2.
5.35. Jeżeli po namagnesowaniu próbki ferromagnetyka będziemy zmniejszać wartość //, okaże się, że powstająca teraz zależność B(H) nie pokrywa się z pierwotną krzywą magnesowania (rys. 5.35-1). Wielkość B zmniejsza się wolniej i przy H = 0 pozostaje wartość niezerowa indukcji magnetycznej Br> 0. Żeby ją zlikwidować należy wytworzyć przeciwnie skierowane zewnętrzne pole magnetyczne — Hc. Gdy będzie ono w dalszym ciągu zwiększane, indukcja osiągnie wartość nasycenia -Bn. Krzywa między Bn i -Bn tworzy górną połowę symetrycznej względem początku układu współrzędnych pętli zwanej pętlą histerezy. Nazwa histereza (gr. hysteresis -pozostawanie w tyle) generalnie określa zjawiska polegające na tym, że zmiana parametrów charakteryzujących stan układu, wywołana zmianami czynników zewnętrznych,