Henryk Stankiewicz Zabezpieczenie budowli przed wilgocią wodą gruntową i korozją
/V' >
■y, ■
1.1J. Woda w froncie i jej podstawowe właściwości hydrogeologiczne Pod topionymi terenami nazywamy takie obszary gruntów, w których wody gruntowe okresowe lub stałe występują w poziomie wyższym od poziomu posadowienia budowli.
Grunty budowlane dzielimy na przepusiczalne i nieprzepuszczalne. 'Do pierwszej grupy należy a liczyć żwiry i piaski, a do drugiej gliny i iły. Istnieje również grupa pośrednia, do której należą piaski pylaste, pyły, piaski gliniaste i gliny piaszczyste..
Przepuszczalność gruntu jest to zdolność przepuszczania wody i zależy ona od wielkości porów f stopnia spękania pokładów skalnych. Zawartość w gruncie ilastym części- koloidalnych zmniejsza jego przepuszczalność. Przepuszczalność określa się współczynnikiem filtracji k, który określa szybkość filtracji wody przez grunt-przy spadku hydraulicznym J == 1 i może być określony w m/dobę, m/s i cm/s. Grunty, dla których współczynniki k są mniejsze od 0,1 m/dobę, uważamy w praktycznym znaczeniu za nieprzepuszczalne.
Inną ważną właściwością gruntu jest jego zdolność utrzymywania wody w jej wszystkich postaciach. Związane to jest z pełną pojemnością wodną gruntów. Pełna pojemność gruntu jest to największa ilość wilgoci, którą może zawierać grunt, kiedy pory jego są całkowicie wypełnione wodą. Pełną pojemność wyraża się w procentach masy gruntu wysuszonego w temperaturze 105°C. Wyrażając wilgotność w •/• pełnej pojemności wodnej charakteryzuje się stopień wypełnienia porów wilgocią.
Na rysunku 1-1 podany jest przykład podziału gruntu na trzy warstwy w zależności od jego wilgotności W warstwie najniższej, I, wilgotność jest równa pełnej pojemności wodnej. Ta strefa zawiera wodę gruntową, której powierzchnia^ tworzy tzw. zwierdadło wód gruntowych (WG). Ponad nią zalega warstwa II, której wilgotność od dołu do góry _stopniowo zmniejsza się do 60*/« w stosunku do pełnej pojemności War-
i 13
stwa ta zawiera wodę kapilarną (WK). Wreszcie powyżej leży strefa III, której wilgotność pozostaje stała__(np. 60*/*). Zawiera ona wodę błonko-watą.
Rys. i-i- Rozkład wilgoci w gruncie po bezpośrednim odsączeniu się wody
Miąższość strefy wód kapilarnych w gruncie zaieży_przede wszystkim od jego uziarmenia. Na podstawie obserwacji można wnibskować, że jila^ czystych piasków dochodzi ona do ok. 0,8 m. dla piasków gliniastych do ok. 1,2 m, dla glin dochodzi do 3,0 m] a nawet 6,0 m i więcej.
Największą ilość wilgoci, którą może utrzymać grunt w stanie zawieszenia, niezależnie od rodzaju właściwości utrzymywania wilgoci, nazywamy połową pojemnością wodną. Wielkość polowej pojemności wodnej zależy od rodzaju gruntu. Dla piasków wynosi ona 3+i, dla piasków gliniastych lO-S-12^ a dla glin i iłów l2-r22*/e.
Wreszcie, w przeciwieństwie do zdolności utrzymywania wilgoci, nawodnione grunty w zależności od swej struktury~odznaczają się odpowiedzą zdolnością oddawania części wody przez zwykłe odsączenie. Piaski gruboziarniste oddają 0,2 2"*-0,2ó, drobnoziarniste i średnio ziarniste fMó'H),21 w- stosunku do swej masy w stanie suchym.
! 1.2. Rodzaje wód podziemnych
Ej .xfy podzw/rm* dzielą się na wody za skórne i zawieszone, -wody grun-,wr I wody międzywarstwowe.
Węd I ta akór ne pochodzą wyłącznie t opadów atmosferycznych rżesączającyeh się przez przepuszczalny grunt i zatrzymywanych na nie-