82591 P1030049 (3)

Godzina i pracy kosztuje pracodawcę w przeliczeniu 26,89 dolg^ z czego 46% to świadczenia socjalne. Robotnicy włoscy zarabi^’ ponad 21 dolarów na godzinę i większość ich wynagrodzenia ąjj postać świadczeń. Amerykański robotnik kosztuje swego pracoda^ tylko 15,89 dolara na godzinę i tylko 28% tej kwoty przypada J świadczenia¹¹*

Europejczycy mają też dłuższe płatne urlopy i krócej pracują W 1992 r. przeciętny Niemiec pracował 1519 godzin w rol^ (pracownicy państwowi średnio 1646 godzin) i miał 40 dni płatnego I urlopu. Amerykanie pracują przeciętnie 1857 godzin rocznie, za< I na czele listy są Japończycy z rocznym czasem pracy ponad 2007 I godzin. Ogólnie rzecz biorąc europejska robocizna jest droższa o 50% I od amerykańskiej lub japońskiej²².

Również publiczne wydatki w Europie są wyższe niż w innych I uprzemysłowionych krajach świata. Większość tych wydatków idzie I na sfinansowanie programów socjalnych ochrony i poprawy sytuacji I pracowników i ich rodzin. Świadczenia socjalne w Niemczech I stanowiły w 1990 r. jedną czwartą produktu krajowego brutto, I w porównaniu z 15% w USA i 11% w Japonii. Sfinansowanie tych I świadczeń wymaga wysokich podatków od przedsiębiorstw. Obcią- I żenie podatkami firm niemieckich przekracza 60%, we Francji I dochodzi do 52%, w Stanach Zjednoczonych wynosi 45%^a. Po I uwzględnieniu wszystkich kosztów utrzymania opieki soq'alnej I - w tym podatków, ubezpieczeń społecznych, zasiłków dla bezro- I botnych, emerytur, ubezpieczeń zdrowotnych 1 otrzymamy 41% I łącznego produktu krajowego brutto w Europie, natomiast w USA I i Japonii tylko 30%²⁴.

Dyrektorzy korporacji wymyślili nowy termin, „eurosklerozę", I chcąc zwrócić uwagę opinii publicznej na ich zdaniem zbyt rozdęte I i nieuzasadnione programy opieki socjalnej. Broniąc swego stanowiska I podają przykład Stanów Zjednoczonych, gdzie w latach prezydentury I Reagana i Busha zlikwidowano sieć opieki socjalnej w ramach I dobrze przygotowanej kampanii, mającej na celu pozbycie się nad- I ^{1 2 3 4}

Koniec pracy miernych kosztów robocizny ponoszonych przez amerykańskie fir-

my“’

W sierpniu 1993 r. rząd kanclerza Helmuta Kohla ogłosił cięcia wydatków na świadczenia socjalne w wysokości 45,2 miliarda dolarów w ramach polityki zaciskania pasa, by ograniczyć wzrost deficytu federalnego^{5 6}. Pozostałe państwa europejskie idą za tym przykładem. We Francji nowy rząd konserwatywny podjął kroki w kierunku znacznej redukcji programów socjalnych, w tym świadczeń emerytalnych i zwrotu kosztów leczenia. Nowy rząd skrócił też liczbę tygodni otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych. Komentując te zmiany pewien polityk francuski stwierdził: „nie można sobie pozwolić na to, żeby ludzie przepracowawszy 8 miesięcy pracy otrzymywali zasiłek dla bezrobotnych przez 15 miesięcy, tak jak się dzieje dzisiaj". W Holandii zaostrzono warunki przyznawania świadczeń inwalidzkich licząc na 2 miliardy dolarów oszczędności rocznie⁷. Niektórzy urzędnicy Unii Europejskiej, np. komisarz Padraig Flynn, wzywają do roztropności w czasie debaty o zmniejszeniu wydatków na opiekę socjalną. Komisarz Flynn ostrzega, że będzie coraz więcej niskopłatnych miejsc pracy i więcej pracy dorywczej. W obu przypadkach ważne jest zachowanie dostatecznego poziomu ochrony socjalnej, aby nie powodować ubożenia pracujących i nie zwiększać obszarów biedy⁸.

Likwidowanie programów opieki socjalnej w tym samym czasie, gdy rośnie bezrobocie z powodu nowych technologii i restrukturyzacji zarządzania, powoduje wzrost napięć w całej Europie. W marcu 1994 dziesiątki tysięcy studentów demonstrowało na ulicach francuskich miast protestując przeciwko rządowemu dekretowi o obniżce minimalnej płacy dla młodych pracowników. Bezrobocie wśród młodych Francuzów wynosi już 25%, więc rząd boi się, że wzrost

259

1

Europe's Safety Nets Begin to Tear, „Wall Street Journal" 1.07.1993; Europi's I Recession Prompts New Look ot Welfare Costs, „New York Times" 9.08.1993 s. A8.

2

   Europe's Safety Nets.

3

   Tamże.

4

   Europeans Fear Unemployment.

5

   A labour market 'gripped by Euro-sclerosis', „Financial Times" 21.06.1993.

6

   Is Europę'1 Social-Welfare State Headed for the Deathbed? „Newsweek" 23.08.1993 s. 37.

7

   Europe's Recession Prompts Look s. A8.

8

   Wywiad 9.05.1994. Komisarz Unii Europejskiej twierdzi, że Europa będzie musiała zastanowić się nad sposobami finansowania systemu opieki socjalnej. Uważa, że opieka soq'alna musi pozostać ważnym obowiązkiem zjednoczonych państw, 1 drugiej strony uznaje konieczność przemyślenia jej form w kierunku wpływania na reintegrację strony ze społeczeństwem.