89760 skanuj0229 (4)

ne w skali światowej ISO i ujęte w normie PN-86/M-86404. Normalizacji podlegają również inne szczegóły konstrukcyjne, oznaczenia, metody obliczeń, wymagania i badania techniczne itp. Wszystkie dane dotyczące łożysk tocznych są podane w normach od PN-85/M-86100 do PN-83/M-86491.

Podstawowe zasady doboru łożysk tocznych, rodzaje łożysk oraz warunki ich montażu i eksploatacji są podane w katalogu-informatorze pt. „Łożyska toczne”, wydanym przez Wydawnictwa Przemysłowe „Wema”, 1994 r.

Programy produkcji tych łożysk są podawane w odrębnych katalogach poszczególnych zakładów.

Normalizacja łożysk tocznych wymaga ujednolicenia zasad ich oznaczania. Omówione poniżej zasady są powszechnie obowiązujące w Polsce, natomiast producenci zagraniczni stosują odrębne zasady oznaczeń — o czym należy pamiętać przy korzystaniu z katalogów innych producentów niż fabryki krajowe.

Podstawą naszego systemu oznaczania łożysk tocznych jest ich podział wg głównych cech konstrukcyjnych (tabl. 10.3). Każde łożysko jest oznaczone symbolem cyfrowym lub literowo-cyfrowym, w którym wyróżnia się: oznaczenie serii (w tym odmiany średnicowej) oznaczenie wymiaru średnicy otworu (d) łożyska oraz inne informacje.

Ostatnie cyfry symbolu cyfrowego określają średnicę d otworu łożyska: 00-oznacza d = 10 mm, 01—12 mm, 02—15 mm oraz 03—17 mm, wyższe liczby (04-^96) mnoży się przez 5, otrzymując w wyniku średnicę otworu łożyska. Przy d ^ 500 mm wymiar otworu podaje się bezpośrednio za kreską ułamkową (po znaku serii), np. 60/500. Dla średnic d < 10 mm, stosowanych w łożyskach kulkowych zwykłych i wahliwych, wymiar ten podaje się pojedynczą cyfrą, równą średnicy otworu; dla d = 7 mm oznaczenie jest np. 607.

Pozostała część symbolu — przed cyframi określającymi średnicę d — określa serię łożysk oraz podstawowe cechy konstrukcyjne, w tym głównie odmianę średnicową. Symbolem odmiany średnicowej jest cyfra bez-

Odmiany szerokości

wąska    normalna    szeroka    bardzo szeroka

Rys. 10.16. Porównanie głównych wymiarów łożysk poprzecznych i skośnych oraz sposobu oznaczania ciągów wymiarowych [21]

229