•przepływowi kiwi, rozszerzania naczyń; W podgumowaniu badania stwierdzono konieczność prowadzania randomizowanych badać klnicznych w ceiu ostatecznej weryfikacji Istnienia omawianego związku.
Spożywana fotony pochodzące z warzyw I owoców cytrusowych, obniżały stężanie homocysteiny I podnosiły stężenia fotonów w organizmach zdrowych ochotników (badanie prowadzone przez IA Brouwera i wsp. z Wagenlngen AgricuHural Unhrersfty w Hołantfi). W badaniu tym porównano,skutki podawania folanów, zawartych w produktach spożywczych I kwasu folowego w tabletkach. Okazało się, że biodostępność fołanćw z produktów spożywczych była o ok. 1/3 mniejsza niż przy podawaniu czystego kwasu folowego.
SPOSTRZEŻENIA DOTYCZĄCE ZWIĄZKU POMIĘDZY HIPERHOMOĆYSTEINEMIĄ A NIEKTÓRYMI INNYMI PROBLEMAMI MEDYCZNYMI
□ Jak na Ironię wydaja się, że dieta wegetariańska maże wcale nie przysparzać zdrowia człowiekowi Tak przynajmniej można sądzić na podstawie obserwacji stężenia homocysteiny u ludzi Badanie pochodziło z Australii (N.J. Mann i wsp.), przeprowadzono je na 18 wegetarianach, 43 ovo-lactowegetarianach, 6 osobach ograniczających spożycie mięsa 118 osób spożywających dietę wysokomięsną U żadnej z osób spożywających dietę wysokomięsną nla stwierdzono stężenia homocysteiny powyżej 16 pMA_ Podczas gdy ten krytyczny .poziom osiągnęło 28% ovo-lakto wegetarianów I 44% wegetanów. Podobni* u 28% ovo4aktowegetarianów i 61% weganów stwierdzono stężenie witaminy B12 poniżej 300 ng/L Tak niskie stężenie Vłt B12 stwierdzono tylko u 2% osób spożywających dietę wysokomięsną
□ Badanie przeprowadzone (R. McCafferty i wspóipr.) w Londyńskim Hospftal of Neurology and Neurosurgery wykazało, że 1S% pacjentów derplących na zaburzenia neurologiczne ma obniżone stężenie witaminy Blr Jedna czwarta z tych pacjentów wykazywała łagodną postać upośledzenia wchłaniania ‘jelitowego witaminy B,2. Na tej podstawie wyciągnięto-wnloękl; że pecjend tacy mogliby odnieść korzyść z podawania Im dodatkowych porcji tej witaminy.
□ Hiperhomocysteinemia może być czynnikiem ryzyka występowania neuropatii u pacjentów chorych na cukrzcę niezależną od insuliny. Jak wiadomo, ta postać cukrzycy dominuje wśród osób w podeszłym wieku. Naukowcy za Szpitala
* Klinicznego w Magdeburgu (A. Ambrosch I wsp.) stwierdzili. Ze podniesieniu się stężenia homocysteiny o 5 pM/L towarzyszy 2,32 (Odds Raiło) zwiększenie prawdopodobieństwa. Ze u pacjenta wystąpi neuropetia cukrzycowa.
G Okazało się również, że hiperhomocysteinemia moZe być czynnikiem powodującym mikroelbuminurię (E.K. Hoogeveen I wsp.). W populacji 880 osób pochodzących z Holandii, 8,6% osób którzy mieli prawidłową krzywą cukrową wykazywało mikroalbuminurię. Mikroelbuminurię stwierdzono u 12,4% osób z patologicznymi wynikami badań po obdążeniu glukozą (nieprawidłowo przebiegającą krzywa, cukrowa) I u 25,2% osób ze stwierdzoną cukrzyca, typu drugiego. Po dokonaniu standaryzacji umożliwiającej odrzucenie czynników zakłócających okazało się, Ze podniesie się stężenia homocysteiny o każde 5 pM/l zwiększa ryzyko wystąpienia mikrealbuminuril o 27%. Badanie to wykazsło. Za hiperhomocysteinemia jest niezależnym (od faktu czy pacjent jest chory na cukrzycę typu II, nadciśnienie, spożywa mniejszą czy większą ilość białka) czynnikiem ryzyka wystąpienia mikroalbuminurii.
G Hiperhomocysteinemia może zwiększać ryzyko wystc;:^-^ zakrzepów tylnych •• -bób u podeszłym wieku. Na podstawię badań przeprowadzanych w Hclar.cn (H.P.-J. Wiesri i wsp.). cscoy u których stężenie homcc/steiny w surowic/ wynosiło pentd 22.5 pM/L miały 1.5 razy większe ryzyko wyseplenią zakrzepów iyinych niż te osoby, u których stężenie homocysteiny byfo ntzsze. Odcs Rabo zwiększało s;ę co 24. pity. pocomia homocysteiny pcwyZsj 24.5 pM/L.
PODSUMOWANIE
Co prawda wyniki przedstawionych badań nie są zupełnie jednoznaczne I nie mogą. wpłynąć na zmianę dotychczasowego postępowania lekarskiego w wiiptśzośd omawianych chorób. Nie mniej, warto może zwrócić uwagę na opisywane zaleznośd pomiędzy niedoborami niektórych witamin a występowaniem i przebiegiem chorób. Mozę u wybranych pacjentów warto juz dzisiaj rozpocząć profilaktyczne podawanie kwasu fofipwego i witamin 8. Oddzielną I bezdyskusyjną juz sprawą jest konieczność profilaktycznego podawania kwasu folowego (w dawce od 0,4 mg do 1.0 mg) wszystkim kobietom w wieku rozrodczym, w szczególności zaś kobietom planującym zajście w dążę.
Medycyna Rodzinna-7 (3/1999) - I .
i-VS
hnir.. c2Steini0.escuUp.pl/med rodź’l999/t)3»07.huol