o lewej dziurce w nosie. But, który zakładamy na lewą nogę, będzie lewym butem, a rękawiczka zakładana na lewą rękę, będzie lewą rękawiczką. Potem nazwiemy prawą część ciała i wszystkie części ciała znajdujące się po prawej stronie.
Należy pamiętać, że dzieci stykają się od samego urodzenia z zupełnie innym znaczeniem słowa lewy. Jest nim to znaczenie, jakie występuje w określeniu lewa strona. Lewa strona, to strona odwrotna w stosunku do licowej. Mówi się o lewej stonie ubrania, tkaniny, papieru. Dzieci stykają się najczęściej z lewą stroną w czasie ubierania. Na lewej stronie może być czapka, sweterek, skarpetki itp. Omawiając lewą stronę ciała, musimy do tego znaczenia lewej strony nawiązać i ukazać zasadniczą różnicę obu pojęć.
Tylko dziecko, które posiadło umiejętność dobrego wskazywania ’ rT-we- -rsci _-;uła \ 'r-?de •v-:;jvstkiT ewej ■
/es., )<;c/ie v v. i />>*• -'c woie anucjętiu *>c vsxazy wa.-ua lewej * prawej >trony w otaczającej je przestrzeni. Droga do przyswojenia tej umiejętności nie jest prosta. Wiele błędów popełniają tu dorośli. Jest to osobne zagadnienie. W przygotowaniu jest publikacja i pomoc dydaktyczna z tego zakresu.
9), W pierwszych miesiącach pobytu dziecka w przedszkolu wykonać wszystkie zadania podane w programie dla dzieci 3-letnich. Ustalić poziom przygotowania dziecka do nauki czytania i pisania oraz poziom czytania i pisania.
Ad 9). Przedstawione w tym punkcie zadania, chociaż odnoszą się do dzieci 4-!etnich, będą wykonane także z tym dzieckiem, które zostało przyjęte do przedszkola w późniejszym terminie do grupy dzieci 3-letnich. Z tego powodu mowa tu o pierwszych miesiącach pobytu dziecka w przedszkolu, a nie o pierwszych miesiącach roku szkolnego. Każde dziecko przyjęte do przedszkola w dowolnym czasie w roku szkolnym objęte jest tym punktem programu. Skraca się czas pracy z tym dzieckiem, aby możliwie jak najwcześniej osiągnęło ono poziom umiejętności właściwy całej grupie. To przyśpieszanie musi być bardzo racjonalne i powinno być wspomagane przez rodziców.
Powtarzając zadania programowe z dziećmi o rok starszymi, staramy się o podniesienie poziomu wymagań. Wprowadzamy nowe elementy do zabawy. To powtórzenie zadań powinno być elementem pogłębionej diagnozy.
Nasza roczna praca mogła przynieść znakomite efekty w postaci przygotowania dzieci do nauki czytania i pisania. Wśród 4-latlców spotykamy niekiedy dzieci czytające. Nasza praca z dziećmi 3-letnimi też mogła dać taki efekt. Powinniśmy mieć pełną świadomość tego stanu rzeczy . Nie wolno sztucznie zaniżać poziomu wymagań, tak jak nie wolno sztucznie zawyżać wymagań. Dzieci czytające powinny doskonalić technikę czytania, dzieci zaś znające tylko syntezę
i następnie zcooywac Ja;>ze umieietnosci z za.<resu orz* zet..wania dzieci do nauki czytania i pisania. Takie podejście do dziecka wymaga od nauczyciela dobrego panowania nad całym programem. Jego wiedza nie może ograniczyć się tylko do zadań stawianych w programie danej grupie wiekowej.
10). Ćwiczyć umiejętność poprawnego powtarzania po śladach pojedynczych głosek (zabawa w „Echo”) oraz wydłużania głosek trwałych w wyrazach 2- i 3-fonemowych (zabawa w „Nawoływanie”).
Ad 10). Ćwiczenia emisyjne polegające m.in. na poprawnym wymawianiu samogłosek prowadzimy od samego początku pobytu dziecka w przedszkolu. Uczymy więc poprawnego wymawiania głosek w izolacji. Podajemy wzory wymowy w izolacji, zwracając uwagę na poprawną wymowę spółgłosek. Wymawianie w izolacji niektórych głosek może sprawiać dzieciom trudność. Trudnymi do wymówienia w izolacji są samogłoski nosowe ę i ą, spółgłoski półotwarte j, ł, I, ń, wszystkie spółgłoski przytarte (c, dz, ć, dż, cz, dż) i wybuchowe (p, b, t, d, k, g). Sprawiają one trudność nauczycielom i rodzicom. Samogłoski nosowe brzmią w takich błędnych realizacjach
31