układu immunologicznego
interleukiny |
interferony |
chemokiny |
czynniki stymulujące wzrost kolonii |
czyimfc marrwcy nowotworów |
IL-1,IL-2 ... |
IFN-ot, -p... |
CCL-1, CCL-2 ... |
GM-CSF, M-CSF,... |
TNF-a |
Po procesie aktywacji, komórki wydzielają w wolnej formie mediatory. Nomenklatura tej grupy substancji nie jest wystandary-zowana ze względu na uwarunkowania historyczne. Jako hipero-nim* stosowane jest wyrażenie cytokiny (ryc. 10.12). Cy tokiny zaś można podzielić na: interferony, czynniki martwicy nowotworów, czynniki stymulujące wzrost kolonii, chemokiny i interlcukiny. Poszczególne typy interleukin są ponumerowane, na przykład interleukina-2 (IL-2). Cytokiny często pełnią różnorodne funkcje (funkcje plejotropowe) i odgrywają decydującą rolę w regulacji immunologicznej. Niektóre cytokiny działają głównie autokrynnie (ryc. 21.1), jak na przykład IL-2, która jest wytwarzana przez limfocyty T, równocześnie pobudzając je do proliferacji. Inne cytokiny działają parakrynnie (IL-4 podczas interakcji komórek B i T; ryc. 10.25) lub endokrynnie.jak 1L-1 w indukcji gorączki (ryc. 10.16).
* Wyraz o znaczeniu szerszym i nadrzędnym w stosunku do innych słów
(przyp. tłum.).
Rycina 10.12. Mediatory układu immunologicznego
Pod pojęciem odporności wrodzonej zebrane są bardzo różnorodne mechanizmy, które zostają wykształcone już w okresie prenatalnym, a tym samym mogą uczestniczyć w obronie immunologicznej natychmiast po urodzeniu. Odporność wrodzona obejmuje szerokie spektrum najróżniejszych strategii obronnych, począwszy od przeciwinfekcyjncj czynności obronnej komórek nabłonkowych, na aktywności wyspecjalizowanych komórek żernych skończywszy.
Wrodzone mechanizmy obronne reagują na szeroko rozpowszechnione struktury molekularne, występujące jedynie na patogenach, których brak na komórkach własnych organizmu. Po rozpoznaniu struktur obcych dla ustroju dochodzi do stałej nieadaptatywnej reakcji immunologicznej. Zaletą tej strategii rozpoznawania jest aktywacja komórek i zniszczenie czynników chorobotwórczych w przeciągu kilku godzin, ponieważ nic jest konieczne dostosowanie tego typu odpowiedzi do każdego patogenu z osobna. Te wczesne mechanizmy obronne ograniczają rozprzestrzenianie czynników infekcyjnych oraz wiążące się z tym uszkodzenie tkanek. Jednak w wiciu wypadkach wrodzone mechanizmy obronne nie są wystarczające i nie dochodzi do zupełnej eliminacji czynników zakaźnych. Ponieważ wrodzony układ immunologiczny nie wytwarza pamięci immunologicznej, reakcja odpornościowa podlega temu samemu schematowi także wc wtórnej infekcji tym samym patogenem. Dlatego też nie następuje poprawa efektywności reakcji obronnej przeciwko powtarzającym się infekcjom.
191