r
■ JlLEKrKONIlMgQ(JQ
Układ służy do odstraszenia złodzieja buszującego w piwnicy w bloku lub w mieszkaniu. Wiadomo, że złodziej zwykle okrada ludzi po ciemku, używając jedynie latarki. Ciekawe, co zrobi buszujący złodziej, jeśli nagle zaświeci mu się oświetlenie w pomieszczeniu. Prawdopodobnie wystraszy się i ucieknie z piwnicy Zaprojektowane przeze mnie urządzenie działa właśnie w taki sposób. Gdy złodziej wejdzie do pomieszczenia, nieświadomie uruchomi układ (np. poprzez przełącznik krańcowy zamontowany w drzwiach), a ten dopiero po kilku (kilkunastu zależy od wartości elementów ) sekundach włączy światło w pomieszczeniu, co powinno wystraszyć złodzieja.
Po zmianie ustawienia zworki układ może służyć również jako czasowy włącznik światła sterowany dotykiem.
Schemat ideowy układu przedstawiony został na rysunku 1. Układ podłącza się szeregowo z żarówką, czyli równolegle do włącznika światła lub zamiast niego. W stanic czuwania styki przekaźnika są ustawione tak jak na schemacie i cały układ jest zasilany z bez-transformatorowego zasilacza zbudowanego na C3-C5, D2-D8, R4 i R7 i nic szczególnego w układzie się nic dzieje. Jednak gdy złodziej wejdzie do pomieszczenia i nieświadomie zetknie na chwilkę styki przełącznika podłączonego do gniazda A2, na wyjściu bramki LI A powstanie stan niski, a to spowoduje powolne ładowanie kondensatora tantalowego C2 poprzez rezystor R3 (nieświadomy niczego złodziej w tym momencie już myszkuje po piwnicy). Jeśli napięcie na kondensatorze C2 będzie wystarczająco niskie, aby bramka Schmitta U1C mogła się przełączyć, to na wyjściu tej bramki będzie stan wysoki, który spowoduje otwarcie tranzystora Tl i włączenie przekaźnika. To spowoduje, że żarówka zostanie zasilona szeregowo poprzez
rezystor R5. Napięcie odkładające się na tym rezystorze zasila dalej układ, czuwając, by przekaźnik się nic odłączył. Otwarty tranzystor spowoduje, że kondensator Cl. poprzez rezystor Rl, zacznie się ładować. I jeśli napięcie na nim będzie wystarczająco niskie, to przerzuimk Ul A-U1B przełączy się i na wyjściu bramki 111 \ wystąpi stan wysoki, powo-
Rys. 1 Schemat ideowy
48 Sierpień 2005 Elektronika rila Wszystkich