img016

Wskazane wyżej obszary dezorganizacji życia rodzinnego spowodowa ne koniecznością sprawowania opieki wskazują, jak istotne funkcje pelm dziś opieka środowiskowa. Niemal wszystkie z zasygnalizowanych tu problemów znajdują swe pozytywne rozwiązaznie w palcówkach wspur cia dziennego. Jest to istotne zarówno dla podopiecznego, jak i członków jego rodziny. Pozwala im sprostać zadaniom, jakie stoją przed opiekuna mi, nie powodując konieczności przejęcia całkowitej opieki nad chorym przez instytucje. Członkowie rodzin mogą prowadzić aktywne życie za wodowe, a placówka pomaga im w spełnianiu tych zadań opiekuńczych, które są szczególnie trudne.

Rytm życia w ośrodku dla osób z chorobą Alzheimera jest inny niż w pozostałych domach. Dzień rozpoczyna się od określenia daty. Wykorzystuje się duże plansze graficzne z nazwami dni tygodnia. W domu panuje pogodny nastrój, choć pensjonariusze przez wiele godzin mogą siedzieć w bezruchu. W pracy stosuje się zindywidualizowane podejście, a najważ niejszym elementem jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i serdecz nej atmosfery osobom, które tam przebywają. Liczy się cierpliwość, takt. i serdeczność. Nie prowadzi się tu tradycyjnych form terapii zajęciowej, typowych dla innych typów ośrodków wsparcia dziennego. Jest to dom poza czasem, jak pięknie określają swoją placówkę pracownicy domu dziennego pobytu na Ursynowie w Warszawie. Wszystko trwa tu o wiele dłużej rozmowa, posiłki i wykonywanie najprostszych czynności.

Dom dziennego pobytu dla młodzieży. Jego misją jest przystosowanie młodzieży z upośledzeniem umysłowym, a także niepełnosprawnej ruchowo do uczestnictwa w życiu społecznym oraz do pełnienia różnorodnych ról społecznych. Osoby upośledzone umysłowo to najczęściej absolwenci szkół specjalnych, których predyspozycje lub stopień upośledzenia uniemożliwiły kontynuację nauki. Najczęściej z rehabilitacji leczniczej na terenie domu dziennego pobytu korzysta młodzież z następującymi schorzeniami:

-    mózgowym porażeniem dziecięcym,

-    upośledzeniem umysłowym,

-    opóźnieniem rozwoju psychoruchowego,

-    zespołem Downa,

-    autyzmem,

-    schorzeniami neurologicznymi,

-    chorobami mięśni,

-    uszkodzeniem narządu ruchu.

Ze względu na specyfikę pracy w tym ośrodku zatrudnieni są przede wszystkim pedagodzy, rehabilitanci, logopeda. Placówki tego typu ukierunkowane są na rozwijanie umiejętności nabytych w czasie dotychczasowego kształcenia i naukę współdziałania w grupie. Dużą wagę przywiązuje się w pracy z tą kategorią podopiecznych do aktywizacji zawodowej. Na terenie domów dziennego pobytu organizuje się warsztaty terapii zajęciowej, których celem jest nabycie takich umiejętności i sprawności, które w przyszłości dadzą realną szansę na zdobycie zatrudnienia. Wychowankowie doskonalą swe zdolności w ramach tworzonych specjalistycznych pracowni, np. pracowni komputerowej, poligraficznej, krawieckiej, stolarskiej, ogrodniczej i innych. Obok warsztatów terapii zajęciowej rehabilitację usprawniającą prowadzi się w wielu innych formach, które uzależnione są od struktury kadry w placówce, jej możliwości i posiadanego zaplecza technicznego (np. rehabilitacja metodą Dennisona, hydroterapia, suchy masaż itp.). Wykorzystuje się także różnorodne metody terapeutyczne: choreoterapię, muzykoterapię, rytmikę, dramę. Rozwija się także formy wypowiedzi artystycznej, głównie plastycznej. Pomocą obejmuje się także rodziny podopiecznych, tworząc dla nich grupy wsparcia.

Środowiskowe domy pomocy i domy dziennego pobytu powinny w ciągu najbliższych lat stać się podstawową formą pomocy instytucjonalnej. Należy jak najdłużej utrzymywać osobę starszą lub chorą psychicznie czy upośledzoną umysłowo w jej naturalnym środowisku. Jest to rozwiązanie korzystne zarówno dla osoby, jak i dla systemu, gdyż nie generuje konieczności tworzenia kosztownych miejsc w pomocy stacjonarnej. Ponadto kilkugodzinne przebywanie osoby w placówce nie powoduje zerwania więzi z rodziną i to ona w dalszym ciągu jest odpowiedzialna za sprawowaną opiekę. Należy dostosowywać liczbę i profil działalności środowiskowych domów samopomocy i domów dziennego pobytu do potr,zeb lokalnych społeczności, a decyzje w tej sprawie pozostawić samorządom lokalnym (Wojewódzka strategia... 2002, s. 70).

BIBLIOGRAFIA

Rosset E., 1978, Trwanie życia ludzkiego, Wrocław.

Sikora P., 2000, Raport z badań nt.: Określenie potrzeb w zakresie sprawowania opieki nad osobami cierpiącymi na chorobę Alzheimera, cz. 1:, Osoby dotknięte otępieniem oraz ich opiekunowie w woj. opolskim, Opole, www.rops-opole.pl/Alzheimer.

Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, DzU 2004, nr 64, poz. 593.

Wojewódzka strategia rozwoju pomocy społecznej, Opole 2002.