— 2
czony, zaskoczył te straszne zwierzęta w ich jaskiniach nieprzystępnych, zniszczył je brakiem żywności i powietrza lub wodą — i dla podziwu wielkości Stwórcy, szczątki ich tylko spruchniałe w najskrytszych miejscach pod ziemią zostawił.
Kości niedźwiedzia jaskiniowego w ilości nadzwyczajnej i nie porozrzucane znajdują się rzeczywiście w tej jaskini; od czasów' może Łokietka, a niezawodnie króla Stanisława Augusta i ks. Staszica, rok rocznie je wywożą i wynoszą: nie dziw więc że teraz chcąc większe części skieletu wynaleźć, szukać icli trzeba głęboko i mozolnie.
W dzień powtórnego naszego przybycia w lipcu 1872 r., udaliśmy się do tej jaskini, i pracując do jedenastej godziny w nocy, ujrzeliśmy się przy powrocie w posiadaniu dwóch ważnych zabytków paleontologicznych, a temi są: prześliczny lecz stalagmitem pokryty łeb prawie cały jaskiniowego niedźwiedzia, z czołem wypukłem, ze wszystkicmi kłami i zębami trzonowemi szczęki górnej; drugi łeb tegoż zwierza mniejszy.
Odkrycie to jest ważne, albowiem dotychczas niemożna było z pewnością powiedzieć, do jakiego gatunku niedźwiedzia należą kły i kości tak liczne w' tej okolicy górzystej znajdywane.
Zwierz ten przebywał w całej Europie górzystej i Sy-bęryi, chociaż rzadko znajduje się w nanosach diluwialnych n. p. w dolinach Sekwany i Sommy; a na naszych płaszczyznach nigdy go nie znajdujemy.
Do oznaczenia gatunku przystąpić dopiero można, mając czaszkę niedźwiedzia lub szczękę górną: bez tego niewiadomo do jakiego gatunku znajdowane kości zaliczyć. Przebywał tutaj niedźwiedź mniejszego gatunku: Ursus Priscus lub Arctoideus, a nawet zwyczajny Ursus Arctos.
Wiemy z doświadczenia, iż u samicy teraźniejszego niedźwiedzia, głowa i łapy są mniejsze, i wyższe aniżeli u samca, taż sama różnica mogła zachodzić i u Niedźwiedzia jaskiniowego. Dopiero głowa usuwa niepewność; w jaskini Łokiet-zbiorów Biblioteki Głównej AGH http://www.bg.agh.edu.pl/