img141 (9)

Państwo

Księga III

-    Dlatego - ciągnąłem dalej - nie młodym, ale starcem po, winien być dobry sędzia; takim, co to się późno nauczył, wygląda niesprawiedliwość. Nie przez to, żeby widział \y}_a. sną, schowaną we własnej duszy, ale przez to, że spostrzegaj cudzą w duszach drugich i długi czas usilnie się uczył ro₂. poznawać istotę zła, posługując się wiedzą, a nie osobisty^ doświadczeniem.

c — Najlepsze warunki naturalne — powiada — zdaje się mieć taki sędzia.

-    I taki byłby dobry - dodałem - a tyś się właśnie o to pytaj Bo kto ma duszę dobrą, ten jest dobry. A tamten kuty na cztery nogi i podejrzliwie spode łba patrzący, który sam niejedną zbrodnię ma za sobą, a zdolny jest do wszystkiego i uważa się za mądrego, jak długo obcuje z podobnymi do siebie, tak długo wydaje się też zdolny i mocny, bo się przed każdym nia na baczności; ma na oku przykłady w samym sobie. A jak się już zbliży do ludzi lepszych i starszych, to znowu się okazuje

o naiwny, bo objawia brak zaufania nie na swoim miejscu i nie poznaje się na ludziach porządnych, bo nie ma przykładów na coś podobnego.

A że częściej miewał do czynienia ze zbrodniarzami niż z ludźmi przyzwoitymi, więc się wydaje sobie samemu i drugim raczej mądry niż głupi.

—    To ze wszech miar prawda — powiedział.

/ii - Zatem nie takiego człowieka trzeba szukać na sędziego, jeżeli sędzia ma być dobry i mądry, tylko poprzedniego. Bo zły charakter nigdy poznać nie potrafi ani dzielności, ani siebie samego. A dzielność, jeśli się jej naturalne założenia kształcą, E z czasem zdobędzie sobie wiedzę o sobie samej i o złym charakterze. Więc taki człowiek, uważam, dojdzie do mądrości, a zły nie dojdzie.

—    I mnie się tak zdaje - powiada.

-    Zatem i medycynę, którąśmy opisali, wraz z tak pojętą _umi^eję^t!no®^c^ sędziowską w naszym mieście prawem ustano- 4io _wj_Sz i one będą służyły obywatelom, których i ciała, i dusze

udane.

A których by nie, to, jeśli ciała będą mieli liche, tym posoli się umrzeć, a których by dusze były złej natury i nieuleczalne, tych będą sędziowie skazywali na śmierć.

-    To przecież najlepsze - powiada - i dla tych skazanych, i dla państwa. Tak widać.

_ A ludzie młodzi - ciągnąłem dalej - jasna rzecz, że będą się wystrzegali zwracania się do władzy sądowej: wystarczy jm ta prostota duszy i kultura wewnętrzna w służbie u Muz wyrobiona, która, mówiliśmy, zaszczepia w duszach rozwagę.

-    No, tak — powiada.

-    A jeśli człowiek kulturalny będzie gimnastykę uprawiał

po tych samych śladach idąc, które w służbie u Muz poczynił, b io czy nie dojdzie do tego, żeby się obchodzić bez medycyny, aż chyba tylko w ostateczności?

-    Tak mi się wydaje.

-Same zaś ćwiczenia gimnastyczne i trudy będzie podejmował mając na oku rozbudzenie swego wrodzonego tempe-ainentu. Dla rozbudzenia w sobie szlachetnego zapału raczej będzie się trudził niż dla zdobycia siły. Więc nie tak, jak inni zapaśnicy, nie dla zdobycia siły będzie normował swe pokarmy i podejmował wysiłki.

-    Zupełnie słusznie — powiada.

-    A czyż i ci — dodałem — Glaukonie, którzy wprowadzili ''/chowanie z pomocą służby Muzom i gimnastyki, nie tym c śę motywem kierowali, który im też niejeden przypisuje, tby tym drugim środkiem służyć ciału, a pierwszym służyć

inszy?

-    Ale jak właściwie? — zapytał.

140

141