WYDZIAŁ ELEKTRONIKI KATEDRA MIERNICTWA ELEKTRONICZNEGO LABORATORIUM PODSTAW MIERNICTWA
|
||
Ćwiczenie: 1
|
Imię i nazwisko:
|
|
Temat:
Pomiar napięcia i prądu stałego przyrządami analogowymi i cyfrowymi. |
Data wykonania ćwiczenia:
|
|
|
Data odbioru sprawozdania:
|
|
|
Ocena zaliczenia:
|
|
|
Uwagi:
|
1. CEL ĆWICZENIA.
Celem ćwiczenia jest poznanie:
parametrów typowych woltomierzy i amperomierzy prądu stałego oraz warunków poprawnej ich eksploatacji,
metod obliczania i eliminowania błędów pomiaru, wynikających ze zmiany wartości mierzonej wskutek włączania przyrządu pomiarowego,
zachowania się woltomierzy i amperomierzy prądu stałego w przypadku pomiarów sygnału stałego ze składową zmienną.
2. SPIS PRZYRZĄDÓW.
Multimetr LG DM-441B:
błąd podczas wykonywania ćwiczenia - ±(0,1%+4cyfry)
RA=100Ω
Woltomierz cyfrowy TYP V544:
błąd podczas wykonywania ćwiczenia - 0,05%(wartości zmierzonej)+0,01%(zakresu)
Woltomierz analogowy LM-3:
klasa: 0,5
zakres: αmax = 75 działek (3V)
RW=1000[Ω/V]*zakres[V]
Zasilacz stabilizacyjny
Opornik dekadowy:
klasa: 0,05
Dzielnik napięcia
Rezystor wzorcowy 100Ω:
dokładność (klasa): 0,01
Amperomierz analogowy LM-3:
klasa: 0,5
zakres: αmax = 75 działek (3mA)
RA=20Ω
3. OPRACOWANIE WYNIKÓW POMIARÓW.
3.1. Pomiar napięcia wyjściowego źródła o różnej rezystancji wewnętrznej.
Schemat układu pomiarowego przedstawia rysunek nr 1.
Rys. 1
3.1.1 Tabela wyników pomiarów napięcia wyjściowego źródła o różnej rezystancji wewnętrznej trzema różnymi miernikami.
Miernik 1 - Woltomierz analogowy LM-3
Miernik 2 - Multimetr LG DM-441B
Miernik 3 - Woltomierz cyfrowy V544
RW [Ω] |
Miernik 1 |
Miernik 2 |
Miernik 3 |
|||
|
UV [V] |
ΔUgr [V] |
UV [V] |
ΔUgr [V] |
UV [V] |
ΔUgr [V] |
0 |
4,79 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
10 |
4,78 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
100 |
4,71 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
1000 |
4,21 |
0,04 |
4,707 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
10000 |
2,02 |
0,04 |
4,702 |
0,009 |
4,701 |
0,004 |
Do obliczenia błędów w pomiarze miernikiem analogowym LM-3 skorzystałem z wzorów, które znajdują się poniżej razem z przykładowymi obliczeniami.
Poniżej znajdują się obliczenia błędów dla multimetru LG DM-441B, a pod nimi dla woltomierza cyfrowego V544.
LG DM-441B:
V544:
Po przeprowadzonej analizie wyników pomiarów można stwierdzić, że pomiary dokonane multimetrem LG DM-441B oraz woltomierzem cyfrowym nie zawierają błędów metody. Można przyjąć, że rezystancja wewnętrzna tych przyrządów jest na tyle duża, że błąd metody jest pomijalnie mały. Uwzględniamy więc tylko błędy pomiaru spowodowane niedokładnością tych mierników.
W przypadku miernika analogowego błąd metody jest składnikiem dominującym co przejawia się już przy pomiarze rezystancji obwodu wynoszącej 100Ω. W tabeli poniżej przedstawione są wyniki pomiarów po korekcie.
RW=RN [Ω] |
Miernik 1 |
Miernik 2 |
Miernik 3 |
|||
|
UX [V] |
ΔUX [V] |
UX [V] |
ΔUX [V] |
UX [V] |
ΔUX [V] |
0 |
4,79 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
10 |
4,78 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
100 |
4,77 |
0,04 |
4,708 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
1000 |
4,77 |
0,04 |
4,707 |
0,009 |
4,704 |
0,004 |
10000 |
4,71 |
0,04 |
4,702 |
0,009 |
4,701 |
0,004 |
Poniżej znajdują się przykładowe obliczenia do korekty błędu dla miernika analogowego:
3.2. Pomiar stałej dzielnika „k” o rezystancji wejściowej 1kΩ/1MΩ.
Schemat układu pomiarowego przedstawia rysunek nr 2.
Rys. 2
3.2.1. Wyniki pomiarów przy rezystancji wejściowej 1kΩ.
Wyniki pomiarów, gdzie na wejściu znajduje się woltomierz analogowy LM-3, a na wyjściu multimetr LG DM-441B:
kN |
UA [V] |
Uwe [V] |
ΔUwe [V] |
UC [V] |
Uwy [V] |
ΔUwy [V] |
kzm= Uwy/Uwe |
Δkzm |
δkzm [%] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,2 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
0,938 |
0,938 |
0,005 |
0,196 |
0,004 |
0,445 |
0,4 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
1,879 |
1,879 |
0,006 |
0,392 |
0,008 |
0,411 |
0,8 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
3,763 |
3,763 |
0,008 |
0,786 |
0,014 |
0,383 |
1,0 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
4,705 |
4,705 |
0,009 |
0,982 |
0,018 |
0,377 |
Wyniki pomiarów, gdzie na wejściu znajduje się multimetr LG DM-441B, a na wyjściu woltomierz analogowy LM-3:
kN |
UC [V] |
Uwe [V] |
ΔUwe [V] |
UA [V] |
Uwy [V] |
ΔUwy [V] |
kzm= Uwy/Uwe |
Δkzm |
δkzm [%] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,2 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
0,94 |
0,94 |
0,04 |
0,200 |
0,001 |
0,027 |
0,4 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
1,85 |
1,85 |
0,04 |
0,393 |
0,007 |
0,372 |
0,8 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
3,73 |
3,73 |
0,04 |
0,793 |
0,008 |
0,198 |
1,0 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
1,018 |
0,018 |
0,373 |
3.2.2. Wyniki pomiarów przy rezystancji wejściowej 1MΩ.
Wyniki pomiarów, gdzie na wejściu znajduje się woltomierz analogowy LM-3, a na wyjściu multimetr LG DM-441B:
kN |
UV [V] |
Uwe [V] |
ΔUwe [V] |
UV [V] |
Uwy [V] |
ΔUwy [V] |
kzm= Uwy/Uwe |
Δkzm |
δkzm [%] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,4 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
1,835 |
1,835 |
0,006 |
0,383 |
0,017 |
0,922 |
0,8 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
3,704 |
3,704 |
0,008 |
0,773 |
0,027 |
0,721 |
1,0 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
0,982 |
0,018 |
0,373 |
Wyniki pomiarów, gdzie na wejściu znajduje się multimetr LG DM-441B, a na wyjściu woltomierz analogowy LM-3:
kN |
UV [V] |
Uwe [V] |
ΔUwe [V] |
UV [V] |
Uwy [V] |
ΔUwy [V] |
kzm= Uwy/Uwe |
Δkzm |
δkzm [%] |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,4 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
0,03 |
0,03 |
0,04 |
0,006 |
0,394 |
1312 |
0,8 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
0,16 |
0,16 |
0,04 |
0,034 |
0,766 |
478,8 |
1,0 |
4,706 |
4,706 |
0,009 |
4,79 |
4,79 |
0,04 |
1,018 |
0,018 |
0,373 |
3.3. Pomiar prądu w obwodach o dużej rezystancji.
Schemat układu pomiarowego przedstawia rysunek nr 3.
Rys. 3
Miernik 1 - Analogowy amperomierz LM-3 (rys. 3 schemat 2)
Miernik 2 - Multimetr LG DM-441B (rys. 3 schemat 2)
Miernik 3 - Woltomierz cyfrowy V544 i rezystor wzorcowy 100Ω (rys. 3 schemat 1)
RO [Ω] |
Miernik 1 |
Miernik 2 |
miernik 3 |
|||
|
IA [mA] |
ΔIgr [mA] |
IA [mA] |
ΔIgr [mA] |
IA [mA] |
ΔIgr [mA] |
10 |
1,996 |
0,015 |
0,5368 |
0,0009 |
0,5383 |
0,0004 |
100 |
1,996 |
0,015 |
1,1867 |
0,0016 |
1,1880 |
0,0007 |
1000 |
1,992 |
0,015 |
1,8311 |
0,0022 |
1,830 |
0,002 |
10000 |
1,960 |
0,015 |
1,9291 |
0,0023 |
1,931 |
0,002 |
Obliczenia błędów:
- dla Miernika 1;
- dla Miernika 2;
- dla Miernika 3;
Najdokładniejszy wynik pomiaru:
RO [Ω] |
Miernik |
|
|
IX [mA] |
ΔIX [mA] |
10 |
|
|
100 |
|
|
1000 |
|
|
10000 |
|
|
4. WNIOSKI KOŃCOWE.
Po przeprowadzeniu wszystkich pomiarów można zauważyć, że podczas pomiaru badanego obwodu wprowadzamy dodatkowy błąd pomiaru - błąd metody pomiarowej. Oczywiście dałoby się go uniknąć w przypadku np. woltomierza o nieskończonej rezystancji wewnętrznej lub amperomierza o zerowej rezystancji. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku pomiaru napięcia w punkcie 3.1. Podczas pomiaru napięcia woltomierzem LM-3 natrafiamy na coraz to mniejsze wartości napięcia wraz ze wzrostem rezystancji obwodu. Przyczyną tego jest oczywiście mała rezystancja wewnętrzna woltomierza. W przypadku pozostałych mierników taka sytuacja nie zachodzi ponieważ przyrządy cyfrowe mają dużą rezystancję wewnętrzną.
W kolejnych pomiarach, czyli w pomiarze napięcia u wyjścia dzielnika napięciowego używanego do pomiarów napięć przyrządami, które nie obejmują danego zakresu. Jednak taki układ również wprowadza dodatkowe błędy pomiaru związane z jego budową i użytymi rezystorami.
Mierząc natężenie prądu sytuacja ma się odwrotnie niż w pomiarze napięcia. Tutaj lepszy okazuje się amperomierz analogowy a to ze względu na jego małą rezystancję wewnętrzną.
1