PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA - wykład, dn. 08.12.2010
DYSONANS POZNAWCZY FESTINGERA
*Podstawowe założenie:
Tym, co decydująco wpływa na kierunek i sposób naszego działania jest efekt porównania między przekonaniami.
*Wynik porównania:
Treści są ze sobą zgodne.
Treści są ze sobą niezgodne.
*Konsekwencje niezgodności:
Rozbieżność (niezgodność) jest zdecydowanie nieprzyjemna.
*Konsekwencje nieprzyjemności:
Podejmowanie działań zmierzających do likwidacji nieprzyjemności.
Te działania - chcemy podjąć, czy też musimy podjąć?
*Poznanie a emocja:
Na gruncie poznawczym rodzi się dysonans.
Na gruncie emocji zostaje to obdarzone energią.
*Drogi likwidacji dysonansu:
Poszukiwanie dodatkowych danych.
Zmiana dotychczasowego przekonania (związane z kosztami i zyskami).
Poszukiwanie „wyjątku od reguły”.
*Samoocena a dysonans:
Samoocenę przy dysonansie należy podwyższać czy też obniżać?
*Inicjacja a dysonans:
Inicjacja przy dysonansie powinna być surowa czy też łagodna?
*Oszukiwanie a dysonans:
Swą postawę wobec oszukiwania złagodzą ci, którzy już wcześniej oszukiwali czy też ci, którzy dotąd nie oszukiwali?
*Zasady sformułowane przez Aronsona:
Co się stanie, gdy kogoś skutecznie skusić?
Co się stanie, gdy kusić kogoś tak, by się temu ostatecznie oparł?
*Wyjaśnienia oparte na pojęciu racjonalizacji:
Uzasadnienie zewnętrzne.
Uzasadnienie wewnętrzne.
Uzasadnienie wystarczające.
Uzasadnienie niewystarczające.
RODZAJ UZASADNIENIA |
WYSTARCZAJĄCE |
NIEWYSTARCZAJĄCE |
WEWNĘTRZNE |
|
|
ZEWNĘTRZNE |
|
|
*Wielkość uzasadnienia a dysonans: