Cel Ćwiczenia :

- badaniu podlegać będzie licznik asynchroniczny 7490 ( dekada licząca) i 7493 ( licznik binarny)

Wiadomości Teoretyczne:

Liczniki są to układy budowane zazwyczaj z przerzutników JK-MS lub przerzutników D . Liczbę stanów przyjmowanych w jednym cyklu pracy nazywamy długością cyklu lub poj. licznika. Jeżeli licznik zbudowany jest z n przerzutników to jego pojemność max. wynosi 2 ⁿ .

W zależności od sposobu połączenia przerzutników rozróżniamy liczniki szeregowe i równoległe.

I ) Liczniki szeregowe

- budowa ich polega na tym , że wyj. każdego przerzutnika ( oprócz ost.) połączone jest z wej. Zegarowym następnego przerzutnika. Dzięki temu zmiana stanu danego przerzutnika zależy od zmiany stanu przerzutnika poprzedzającego go - stąd znaczne opóźnienie w działaniu tych przerzutników.

Przykładowy licznik szeregowy

Pozycją najbardziej znaczącą w tym liczniku jest wyjście D , a najmniej znaczącą wyjście A . Z tego powodu tabela z badania takiego licznika będzie miała postać kodu binarnego BCD .

Licznik ten zlicza 16 impulsów ( 0-15) , a przy 16 impulsie następuje przepełnienie i w przypadku tego licznika wszystkie wyjścia zerują się i licznik liczy od początku. Istnieje możliwość wyzerowania tego licznika na pozycji niższej od 16 przy pomocy AND.

Jest to licznik zliczający do przodu .

Taką samą konfigurację ma licznik zliczający do tyłu, ale należy wejście zegarowe poszczególnych przerzutników połączyć z wyjściem poprzedniego Q .

Wady liczników szeregowych :

• każdy z tych przerzutników ma pewien czas przełączenia , powoduje to opóźnienia pojawiającego się na wyjściu sygnału w stosunku do zliczanego impulsu.

• Podczas pewnych przejść np.:przejście ze stanu 7 do 8 zmieniają się wszystkie pozycje wyjściowe licznika. Dzieje się to w różnym czasie i dlatego powstają pewne stany nie stabilne , które daje się uniknąć jedynie w liczniku równoległym.

Z powodu tych wad liczniki te stosuje się najczęściej jako dzielniki częstotliwości.

2. Liczniki równoległe

Impulsy zliczane podawane są jednocześnie na wejścia zegarowe wszystkich przerzutników. Dzięki temu unikamy czasów opóźnienia i stanów niestabilnych licznika.

Przykład licznika równoległego z przeniesieniami skośnie

Przebieg ćwiczenia :

• zapoznanie się z pojedynczym przerzutnikiem JK

• analiza pracy wybranego licznika

• łączenie liczników

• należy wykonać tabelę stanów przejściowych

• sprawdzić należy pozostałe wejścia liczników

• realizacja licznika modulo 5 - w tabeli umieścić również stany przejściowe

Schemat pomiarowy:

Spis przyrządów :

• 2 x licznik UCY 7490

• 1x licznik UCY 7493

• 1x ukł. UCY 7400

• zasilacz symetryczny 5V

• generator impulsów

• wskaźnik stanu wyjścia LED

• Wnioski :

Pracownia Elektryczna i Elektroniczna.

Badanie liczników

_____________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________

- 5 -

Zespół Szkół Elektrycznych nr 1 w Poznaniu			PRACOWNIA ELEKTRYCZNA I ELEKTRONICZNA
Imię i nazwisko:			Temat : Badanie liczników				Numer Ćwiczenia: 5
Rok szkolny: 2002/2003	kl. IV5	Grupa: II2	Data wykonania ćwiczenia: 07.11.2002	Data oddania ćwiczenia:	Ocena:	Podpis:	Numer w dzienniku: 4

---