teoria pola wyklad, OPOERACJE RÓŻNICXZKOWE NA WEKTORACH I SKALARACH


1. OPOERACJE RÓŻNICZKOWE NA WEKTORACH I SKALARACH

Wektor we współrzędnych kartezjańskich:

0x01 graphic

Iloczyn skalarny

0x01 graphic

Iloczyn wektorowy

0x01 graphic

Operator Nabla

0x01 graphic

operator Nabla jest wektorem

Gradient skalara - określa kierunek największej zmiany funkcji

0x01 graphic

Dywergencja wektora

0x01 graphic

Rotacja wektora

0x01 graphic

Laplasjan Δ skalara

0x01 graphic

Dywergencja gradientu =LAPLASJAN Δ WEKTORA

0x01 graphic

2. Wzory analizy wektorowej

0x01 graphic

3. Twierdzenie Gausa - strumień wektora indukcji elektrycznej przenikający powierzchnie zamkniętą jest równy sumie ładunków znajdujących się w obszarze ograniczonym tą powierzchnią .

0x01 graphic

4. Twierdzenie Stokesa - całka liniowa wektora pola wzdłuż krzywej zamkniętej równa się strumieniowi rotacji tego wektora przez powierzchnie której brzegiem jest wspomniana krzywa.

0x01 graphic

5. Podstawowe równania pola elektromagnetycznego - równania Maxwella

6. I-sze równanie Maxwella w postaci różniczkowej

0x01 graphic

0x01 graphic
- natężenie pola magnetycznego

Jc - gęstość prądu całkowitego

0x01 graphic

0x01 graphic
- gęstość prądu indukowanego przez zmienne pole elektryczne E

0x01 graphic

- gęstość prądu przesunięcia dielektryka

0x01 graphic

-gęstość prądu doprowadzonego (obecnego) z zewnątrz np. wynik nierównomiernej koncentracji ładunków powodujących prądy dyfuzyjne lub prądy płynące pod wpływem sił teroelektrycznych lub innych ogniw wytwarzających natężenie Eo

0x01 graphic

- gęstość prądu konwekcyjnego ładunkowi o gęstości p z prędkością Vp

0x01 graphic

- gęstość prądu indukowanego w przewodnikach poruszających się z 0x01 graphic
w polu B

0x01 graphic

- gęstośc prądu wynikająca z ruchu spolaryzowanego dielektryka w polach gdzie nie ma ruchu swobodnego rachunków Vp=0 a nie zachodzi przesuwanie się przewodników w polu magnetycznym lub tez dielektryków w polu magnetycznym ostatnie trzy składniki równania można pominąć. Wówczas:

0x01 graphic

Bardzo często oznacza się gęstość prądów płynących pod wpływem zmiennego pola elektrycznego E oraz prądów zewnętrznych jako

0x01 graphic

Wówczas I -sze równanie Maxwella postaci różniczkowej ma postać

0x01 graphic

0x01 graphic
V - gradient V ze skalaru robi wektor.

0x01 graphic
·0x01 graphic
- dywergencja z pola wektorowego robi skalar.

0x01 graphic
x0x01 graphic
- operator rotacji z pola

wektorowego robi inne pole wektorowe .

0x01 graphic
x 0x01 graphic
= 0 - pole potencjalne, istnieje taki potencjał który A = -- V (pole elektryczne)

0x01 graphic
· = 0 ( pole solenoidalne lub bez źródła)

A =0x01 graphic
x 0x01 graphic
- potencjał wektorowy magnetyczny

0x01 graphic

0x01 graphic
·0x01 graphic
=

0x01 graphic

0x01 graphic
x 0x01 graphic
= 0x01 graphic

0x01 graphic

7. Laplace'a

0x01 graphic

8. Gradient - pole (wektorowe) sklarne

0x01 graphic

Rozproszenie pola posiada źródła rozproszenia. Miara rozproszenia to dywergencja. 0x01 graphic

0x01 graphic
określenie wirowości

0x01 graphic
- rotacja jako wwirowość

0x01 graphic

0x01 graphic

9. Polem elektrostatycznym nazywamy pole stałe w czasie wytworzone przez nieruchome, stałe ładunki (elektron)

Wektor natężenia pola elektrycznego E[V/m]

Wektor indukcji elektrycznej D[C/m2]

Wektor polaryzacji elektrycznej P[C/m2]

Przenikalność elektryczna ε [F/m]

Podatność elektryczna K

Wielkości skalarne

Potencjał elektryczny V[V]

Napięcie elektryczne U[V]

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Równanie 0x01 graphic
*0x01 graphic
-gęstość objętościowa ładunku

0x01 graphic
- spełnione w dowolnym obszarze objętościowym

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Dwa prawa elektrostatyki:

10. Prawo Kulomba - z jaką siłą oddziaływają na siebie dwa ładunki elektryczne Q1 i q odległe o odległość r.

0x01 graphic
-wersor w układzie współrzędnych kulistych

0x01 graphic

Jeżeli mamy kilka ładunków to siła działająca jest sumą sił wektorowych F=F1+F2+…Fn - wektory

0x01 graphic

Stosunek siły F do wartości ładunku próbnego jest równy natężeniu pola elektrycznego

0x01 graphic

Potencjał i napięcie pola elektrycznego

0x01 graphic

0x01 graphic

Punkt odniesienia do liczenia potencjału i potencjał w tym punkcie=0 to

0x01 graphic

Napięcie pola elektrycznego

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

11. Tw. Gausa

Całka powierzchniowa wektora opisującego dane pole nazwa się strumieniem tego wektora 0x01 graphic

11. Tw. Gausa

Strumień elektryczny wychodzący na zewnątrz powierzchni zamkniętej jest równy algebraicznej wszystkich ładunków znajdujących się w obszarze objętym daną powierzchnią.

0x01 graphic

0x01 graphic

Jeśli całka powierzchniowa po powierzchni zamkniętej nie jest równa zero to jest to pole źródłowe.

12. Przykładowe rozkłady pól

Pole ładunku punktowego

0x01 graphic

Strumień elektryczny (całka pow. tego wektora)

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

13. Napięcie miedzy punktami A i B to:

0x01 graphic

Napięcie zależy od promieni

14. Pole dipola elektrycznego:

Dipolem elektrycznym nazywamy układ ładunków punktowych przeciwnego znaku znajdujących się w odległości l od siebie.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic
- moment dipola

15. Pole ładunku liniowego

Ładunkiem liniowym nazywamy ładunek rozmieszczony wzdłuż linii, rozkład ładunku liniowego charakteryzuje gęstość liniowa 0x01 graphic
i przypadająca na jednostkę linii

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

16. Pole elektryczne na granicy dwóch ośrodków

0x01 graphic

0x01 graphic
i 0x01 graphic
- wektory normalne indukcji

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

17. Warunek graniczny dla składowej stycznej natężenia pola

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic
- składowe styczne na granicy

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

RÓWNANIA POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO - RÓNANIA MAXWELLA

18. I równanie

0x01 graphic

gdzie:

0x01 graphic
- operator Nabla

0x01 graphic
- natężenie pola mag.

0x01 graphic
- gęstość prądu całkowitego

0x01 graphic

Rotacja tego pola w tym punkcie równa jest gęstości prądu całkowitego Jc

0x01 graphic

19. II równanie

0x01 graphic

zmiana 0x01 graphic
powoduje rotacje 0x01 graphic

III równanie

0x01 graphic
- źródłowość pola B

0x01 graphic
- źródłowość pola D

0x01 graphic

jeżeli w danym obiekcie zawierające ładunki, wykonując wycięcie to całka po powierzchni równa jest wartości ładunku.

0x01 graphic

20. Pole magnetyczne - jest polem bezźródłowym (wirowym), ponieważ dywergencja jego wektorów jest równa 0 (0x01 graphic
- wektory).

21. Pole elektryczne - jest polem źródłowym, ponieważ dywergencja jego wektorów

0x01 graphic
(0x01 graphic
- wektory)

22. Równania Konstytutywne

0x01 graphic
- elektryczne

0x01 graphic
- magnetyczne

23. Potencjały elektrodynamiczne

1.Potencjały 0x01 graphic
, 0x01 graphic

0x01 graphic
- magnetyczny potencjał wektorowy

0x01 graphic
- elektryczny potencjał skalarny

, gdzie:

x - punkt w 3D

t - czas

Potencjały te wprowadza się w celu wyznaczenia rozkładów natężeń pola elektrycznego E i magnetycznego H niezależnie od siebie.

Zasadę ciągłości pola magnetycznego B można wyrazić:

0x01 graphic
, jeżeli pole jest bezźródłowe to wektor pola jest rotacją .

Uwzględniając tożsamość 0x01 graphic
zakłada się, że 0x01 graphic

Z II równania Maxwella 0x01 graphic

z równania wynika, że 0x01 graphic

Tak więc wyrażenia w nawiasie jest gradientem funkcji skalarnej V(x,t), zwanej skalarnym potencjałem elektrodynamicznym.

0x01 graphic

Jeżeli rotacja jakiegoś wektora jest równa 0, to wektor ten jest źródłowym (ma swoje źródła) i można go wyrazić jako gradient funkcji skalarnej.

gdzie:

0x01 graphic
- pole elektryczne indukowane prądami

0x01 graphic
- pole elektryczne wytworzone ładunkami

Pole elektryczne wokół urządzeń elektroenergetycznych wywołane jest istnieniem niezrównoważonych ładunków elektrycznych i od zmiennych w czasie gęstości.

Rownanie różniczkowe cząstkowe dotyczące potencjału 0x01 graphic
zgodnie z I prawem Maxwella 0x01 graphic
.

Jeśli pole obce o indukcyjności B i pole obce o natężeniu E nie przesuwają się, czyli VB=0 oraz VE=0, to w przypadku pól spełniających tzw. Równanie konstytutywne:

0x01 graphic
otrzymuje się :

0x01 graphic

0x01 graphic

Uwzględnia się przy tym, że pola są liniowe i spełniając gęstość I wirowych 0x01 graphic

Założenie 0x01 graphic
,

otrzymuje się:

0x01 graphic

gdzie:

V=0x01 graphic
jest prędkością fali elektromagnetycznej w środowisku o parametrach 0x01 graphic
, 0x01 graphic
.

Uwzględniając że:

0x01 graphic
i stosując tzw.

24. Skalowanie Lorenza

0x01 graphic

otrzymuje się równanie falowe względem 0x01 graphic
(x,t), zwane też 25. równaniem d'Alamberta

-0x01 graphic

można wyliczyć:

0x01 graphic

26. Równanie różniczkowe cząstkowe dotyczące potencjału V(x,t)

0x01 graphic
oraz 0x01 graphic

a także 0x01 graphic

oraz

0x01 graphic

i

0x01 graphic

Z prawa Gaussa 0x01 graphic

Zakładając środowisko liniowe o parametrach 0x01 graphic
, 0x01 graphic
=const z powyższego równania wynika że:

0x01 graphic

0x01 graphic

z warunku Lorenza

0x01 graphic
zapis symboliczny

0x01 graphic

Potencjał skalarny V()

0x01 graphic

Potencjał wektorowy A()

0x01 graphic
c - prędkość światła w ośrodku o przenikalności elektrycznej є

Y - punkt o współrzędnych (Xy, Yy, Zy) względem których całkuje się po V i pow. S

n(Y) - wektor normalny do pow. S w punkcie Yє S

J(Y,t') - wektor gęstości I przewodzenia dielektryka

P(Y,t')- wektor polaryzacji w punkcie X w chwili t

M(Y,t') - wektor natężenia magnetycznego

27. Fala elektromagnetyczna EM

Równ. dot. elektrycznego E i mag. H są równe falowymi

0x01 graphic

0x01 graphic

Równanie falowe w zapisy symbolicznej

0x01 graphic

T- poszczególne składowe potencjału wektorowego A(x,t)

gdzie 0x01 graphic
potencjału skalarnego V(x,t) gdzie

0x01 graphic

Potencjały elektrody wektorowy A() i skarlany V() są nazywane potencjałami opóźnionymi. Jeżeli chcemy je wyznaczyć w chwili t, w punkcie x to należy rozpatrzyć stan źródeł (gęstości ładunku i wektorów polaryzacji) w chwili t' wcześniejszej o przedział czasu (xy/V potrzebny na połowie drogi rxy źródła (punkt Y) do punktu X.

Pamiętając, że potencjały zależą od punktu X oraz czasu t przy założeniu, że mamy do czynienia z dielektrykiem którego r=0 otrzymuje się rów. Falowe.

W dielektryku dla ośrodków nieogranicznonych w próżni potencjały elektrodynamiczne mają postać:

0x01 graphic
0x01 graphic

Gdzie t = t -rxy/c - to fala rozchodzi się z dużą prędkością

J(Y,t') wektor gęstości prądu całkowitego rozp. dielektryka

Są to tzw. Potencjały opóźnione (Lorenz). Uwzględniają one, że pole elektromagnetyczne rozprzestrzenia się w próżni z prędkością światła równą V światła.

Założymy, że potencjały i nat. pól zależą od punktu X oraz czasu t, można, przy zapisie równań falowych pominąć oznaczenia zależności od czasu i przestrzeni. Tak więc przy braku obcych źródeł I oraz gęstości ładunku poruszających się równanie dla nat. pl można zapisać:

0x01 graphic

gdzie 0x01 graphic
w próżni 0x01 graphic

c - prędkość światła

28. Ruch falowy - to taki, w którym zabrania się stanu fizycznego środowiska opisanego funkcją f(z,t) przemieszczania się w przestrzeni ze stałą prędkością. Ogolenie równanie falowe można przedstawić w postaci:

0x01 graphic

W przypadku, gdy funkcja f przemieszczania się wzdłuż 1 osi układu współrzędnych , np. z osi z `w kierunku +' wówczas rozw. równania falowego (*) jest funkcja której argument jest w1 = z -υt. W przypadku gdy f przemieszcza się w kierunku `-` osi z, wówczas argument w2 = z +υt spełnia równanie fali powrotnej.

Równanie falowe jest liniowe, wiec rozwiązaniem ogólnym tego równania jest kombinacja liniowa funkcji y(w1), h(w2) których argumenty są w1 = z - υt ; w2 = z + υt.

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

29. Fale rozchodzące się prostopadle do wychylenia fali nazywają się poprzecznymi. Fale roz. się w kierunku równym do kierunku drgań są falami poprzecznymi.

30. Fale dźwiękowe są przeważnie falami podłożonymi a fale EM są poprzecznymi. Fale poprzeczne mogą być spolaryzowane tzw. Drgania ośrodka odbywają się w jednej płaszczyźnie (h do kierunku rozchodzenia się fali).

Dwa kierunki polaryzacji:

Zgodne z osią x: 0x01 graphic

- polaryzacja pionowa

Zgodne z osią y: 0x01 graphic

- polaryzacja pozioma

Wektor polaryzacji n definiuje półpłaszczyznę drgań. Z poprzeczności fal wynika, że 0x01 graphic

Kąt polaryzacji Ө czyli kąt między osią x a wektorem polaryzacji n definiuje wyrażenie

0x01 graphic

Warunki między środowiskowe przy przejściu fali przez odmienne środowiska.

Et1 =Et2 - ciągłość składowej stycznej natężenia pola na granicy

Er1 - Er2 = δ - Składowa zmienna składowej normalnej wektora indukcji elektrycznej o wartości δ (gęstość powierzchni ładunku elektrycznego).

Ht1 =Ht2 - ciągłość składowej stycznej natężenia pola magnetycznego

Bn1 =Bn2 - ciągłość składowej normalnej indukcji magnetycznej

31. Fale elektromagnetyczne płaskie EM

32. Polaryzacja fali określa linia która wyznacza koniec wektora H lub E, jeśli końce tych wektorów zataczają kręgi to fala jest spolaryzowana kołowo, gdy zataczają elipsy to spolaryzowana eliptycznie. Gdy wektory poruszają się po odcinkach ruchem oscylacyjnym to polaryzacja jest liniowa.

Jeśli HωIE leżą w płaszczyźnie do kierunku rozchodzenia się fali to mamy falę płaską. W przypadku przesuwania się fali płaskiej w kierunku osi z, wektory HωIE drgają w kierunku x osi y.

33. Fale płaskie sinusoidalne funkcja falowa f

0x01 graphic

λ - długość fali,

A - amplituda,

V = prędkość

Uwzględniając, że ff jest częstotliwością fali, czyli odwrotnością to kierunek otrzymuje się z zależności

0x01 graphic

Ponieważ prędkość takową wyraża się w radianach na sek, można przedstawić to jako:

ω=2πff =kv

wiec: f(z,t)=Acos[(Kz-ωt)+δ]

34. Wzór Eulera 0x01 graphic
równania fali sinusoidalne f(z,t)=Rx{Aej}gdzie δ jest przesunięciem fazowym a K jest liczbą fazową Kz-ωf+δ

K = 2π/λ

Fala plaska TEM- „Tran-suerse Electromagnetic”

Fala plaska opisująca pole wektorowe przesuwa się w kierunku osi „z”

0x01 graphic

Zal. że 0x01 graphic
wówczas rów. Falowe

0x01 graphic
; gdzie Ax=fx(z)

V-prędkość rozchodzenia się fali

Rozwiązanie ogólne

0x01 graphic

z warunku f1=const wynika z-vt=const i z+vt=const

funkcja f: f1-fala w przewodniku f2-fala odbita

Biorąc pod uwagę, że

0x01 graphic

Ponieważ

0x01 graphic

0x01 graphic

czyli

0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

czyli

0x01 graphic

Przemiany energii w polu Elektromagnetycznym

Tw. Poyntinga

35. Powierzchnia ekwiamplitudowa- zbiór punktów w których których dznej chwili Amplitudy 0x01 graphic
lub 0x01 graphic
są takie same.

36. Powierzchnia ekwifazowa- zbiór punktów w których fazy wektorów 0x01 graphic
są takie same. Każda z tych powierzchni może przyjąć postać płaszczyzny prostopadlej do kier. rozchodzenia się fali.

Jeśli rodzina płaszczyzn ekwifaz. i ekwiampl. się pokrywa to mamy jednorodną falę plaską najprostszą do analizy.

Każde rozw równań Maxwella spelnia równanie takie, lecz nie każde rozwiązanie równania falowego spelnia rów. Maxwella.

Rów płaszczyzny stalej fazy można przedstawić w postaci parametrycznej:

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

powierzchnia ekwifazowa porusza się z prędkością „v” fali.

0x01 graphic
(pow. Ekwifaz. porusza się w kier.fali) 0x01 graphic
(pow. Ekwifaz. porusza się przeciwnie w kier.fali)

Zaklada się że wektorowe równanie Helmohltsa (rów. falowe)

0x01 graphic
ma postać 0x01 graphic

Można założyć, że fala plaska rozchodzi się jedynie w kier.+E

Czyli

0x01 graphic

0x01 graphic

pow. fali plaskiej wyprowadzenie

Jeśli 0x01 graphic
jest rozwiązaniem równania falowego to

0x01 graphic

gdzie zmienne 0x01 graphic

z powyższego wynikają 3 rów skalarne.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

pochodna po czasie z funkcji wyraża się wzorem:

0x01 graphic

Wówczas z równania 0x01 graphic
otrzymujemy

0x01 graphic

gdzie x1=x; x2=y; x3=z

powyższe równania można zapisać jako

0x01 graphic

druga pochodna względem arg.0x01 graphic

0x01 graphic

zmiana bezwgl. Na przenikalność średnią

v-prędkość fazowa

Można zauważyć że:0x01 graphic

F'-pierwsza pochodna względem argumentu0x01 graphic

Z powyższego otrzymuje się po scałkowaniu 0x01 graphic

Pole plaskie nie ma składowej 0x01 graphic
w kier. rozchodzenia się fali (fala poprzeczna)

Z równania Maxwella można po wyznaczeniu wektora 0x01 graphic
fali plaskiej dobrać wektor 0x01 graphic
. W tym celu należy rozpatrzyć równanie: 0x01 graphic

Zak.. że 0x01 graphic

Po obliczeniu 0x01 graphic
gdzie

0x01 graphic

0x01 graphic
-zmienna (arg. Funkcji 0x01 graphic
) czyli: 0x01 graphic
stąd po scałkowaniu 0x01 graphic
czyli 0x01 graphic
0x01 graphic
czyli wektory 0x01 graphic
.

Jeśli trójka wektorów 0x01 graphic
tworzy układ prawoskrętny to fala jest typu TEM. Stosunek składowych prostopadłych do kier. rozchodzenia się fali nazywa się impedancją falową.

0x01 graphic
0x01 graphic

- ważna własność środowiska

37. Tw. Poyntinga

Przemiany energii fali elektromagnetycznej E-M na ciepło odbywa się zgodnie z prawem Joule'a. Zgodnie z zasadą zachowania energii suma wszystkich rodzajów energii (PEM, cieplna, kinetyczna) w ukl. odosobnionym ma stalą wartość. Układy odosobnione (brak wymiany energii z otoczeniem) nie istnieją.

Biorąc pod uwagę fragment przestrzeni o objętości V i otoczony powierzchnią S, zasadę zachowania energii można przedstawić:

Jeżeli w chwili t1 energia w objętość objętość wynosi W1, to w chwili 0x01 graphic
suma wszystkich rodzajów energii wynosi 0x01 graphic
, gdzie delta W jest energią, która przepłynęła przez pow. S otaczającą objętość czasie 0x01 graphic
.

Związki ilościowe:

Z I-szego równania Maxwella

0x01 graphic

Gdzie V jest prędkością ruchu ładunku wynika, że

0x01 graphic

Stosując prawo Joule'a moc oddaną lub pobraną przez obj V można obliczyć z wyrażenia

0x01 graphic

0x01 graphic
; 0x01 graphic
; 0x01 graphic
; 0x01 graphic

0x01 graphic

Z tożsamości wektorowej0x01 graphic
wynika że 0x01 graphic

Ze wzoru na pochodną funkcji wynika że:

0x01 graphic

Uwzględniając liniowość i izotopowość mag. Ośrodka w objętości V czyli

0x01 graphic
otrzymujemy 0x01 graphic

Wobec powyższego 0x01 graphic

Uwzględniając liniowość i izotopowość elektr. Ośrodka w objętości V czyli 0x01 graphic
; otrzymuje się:

0x01 graphic

Z zależności na moc cieplną wydzieloną w objętości V otrzymujemy:

0x01 graphic

Uwzględniając twierdzenie Gaussa-Ostrogradskiego można pierwszy składnik powyższego wyrażenia zapisać jako:

0x01 graphic

Wówczas pierwszy składnik wyrażenia ma straty mocy P. Po wprowadzeniu oznaczenia 0x01 graphic
można zapisać jako:

0x01 graphic

Składnik ten przedstawia energię przepływającą przez zamknięta pow. S Wektor 0x01 graphic
jest nazywany wektorem Poyntinga.

Jego moduł można obliczyc s=E*Hsinα gdzie α-jest kątem między wektorami

0x01 graphic
i 0x01 graphic
. Uwzględniając jednostki E[V/m] i H[A/m] to wektor Poyntinga s[W/m2]

Wektor ten wyraża gęstość energii przez pow. która przepływa fala elektromagnetyczna

E-M.

Drugi składnik wyrażenia ma straty mocy P określa całkowita energię zawarta w polu mag.

i elektr. o gęstości objętościowej Wm oraz We.

0x01 graphic
0x01 graphic

Zmiana tej energii (ωt) w objęt. V przedstawia moc przetworzona w tej objętości na ciepło.

Pme =

0x01 graphic

Ostatni (3) składnik w wyrażeniu na P cieplną wydzieloną w objęt. V jest równy przyrostowi

Energii kinetycznej swobodnych ład. o gęstości objętościowej p

0x01 graphic

W ośrodkach w których nie ma przepływu ład. swob. z prawa zachowania energii 0x01 graphic

38. Wektor Poyntinga w C

Zał. że C jest zaś U~ w niskiej f. Na początek wyprowadzenie zależności na moc dopływającą do C bez wył. wektora Poyntinga.

Gęstość energii w polu elektrostatycznym

(jednorodne liniowe…)

0x01 graphic
0x01 graphic

stąd energia pola elektrostatycznego zgromadzona

w objętości miądzy okładkami C.

0x01 graphic

Strumień mocy dopływającej do C jest pochodna energii po czasie

0x01 graphic

Identyczny wynik otrzymuje się stos. wektor Poyntinga wchodząc z I rów. Maxwella w postaci całkowej:

0x01 graphic

mamy:

0x01 graphic

0x01 graphic

Podst. pow. do wzoru na wektor Poyntinga otrzymamy (wek. 0x01 graphic
są prostop. do siebie)

a wektor 0x01 graphic
jest…

0x01 graphic

0x01 graphic

wartości zespolone składowych w których sin. zmiennego w czasie

0x01 graphic

wartości chwilowe :0x01 graphic

0x01 graphic

Wartość chwilowa wektora zespolonego 0x01 graphic

0x01 graphic

-wektor zespolony

Równania Maxwella

I 0x01 graphic

II0x01 graphic

0x01 graphic

I0x01 graphic

II

0x01 graphic

0x01 graphic

Wektor Poyntinga w polu harmonicznym

Pole harm. Można zapisać w postaci zespolonej

0x01 graphic

Część urojona powyższego

0x01 graphic

Zgodnie z tw. Pointinga gęstośc powierzchniowa mocy ma postać:

0x01 graphic
Wykorzystano zależność trygonometryczną

0x01 graphic

Wartość średnia za okres

0x01 graphic
Dla urojonych E i H

0x01 graphic

Zauważmy

0x01 graphic
wektor pointinga w polu harmonicznym w postaci zespolonej

0x01 graphic

40. Zespolony wektor Poyntinga znajduje zast. przy modelowniu obwodowym ukł. Polowego.

Otóż strumień wektorów S, wnikając do obiektuw którym płynie prąd Wymuszony nap. U jest = mocy pozornej dostarczonej do obiektu.

0x01 graphic

Gdzie,

0x01 graphic

0x01 graphic

41. Przemiany energii pola harmonicznego:

Jeśli pole E oraz H zmieniają się sinusoidalnie (pola harmoniczne ) to wygodnie jest posługiwać się zespolonym wektorem Poytinga.

Z 1 prawa MAXWELLA 0x01 graphic

Gdzie wektory podkreślone oznaczają wartości sprzężone.

Z 2 równania MAXWELLA w postaci zespolonej

0x01 graphic

Po pomnożeniu 1 równania przez -0x01 graphic
oraz 2 równania przez 0x01 graphic
i dodaniu stronami:

0x01 graphic

Uwzględniając twierdzenia GAUSSA -Ostrogradskiego

0x01 graphic

0x01 graphic

Straty wiroprądowe wywołane przez prądy w przewodach zastosowanie wektor Poytinga:

0x01 graphic

Założenie liniowości średnich .

Jk - prądy przemienne które wpływają w przewodach w ściance metalowych.

Załóżmy że układ jest liniowy przewody nieskończenie długie S1 - Sn

Z twierdzenia Gaussa Ostrogradskiego 0x01 graphic

Uwzględniając że powierzchnia obejmująca V leży w obszarze nie przewodzącym

0x01 graphic
zał.0x01 graphic

Tak więc równanie wektorowe można rozpisać:

0x01 graphic

W tym przypadku założenie środowiskowe nie przewodzące:

0x01 graphic
do 0x01 graphic

Gdzie: 0x01 graphic
jest natężeniem indukcyjnym dielektryków

0x01 graphic
- dlatego moc zespoloną można wyrazic:

0x01 graphic
-czyli moc zespolona zależy od pola indukcyjnego

Ponieważ 0x01 graphic
otrzymuje się 0x01 graphic

Moc jest liczbą urojona bo straty mocy nie przekraczają obszaru =0. gdy Sp0x01 graphic
wówczas

0x01 graphic

-strumień przechodzący przez powierzchnie walcowa.

Moc w obszarze V poza przewodami .

Można wyróżnić strumień mocy przez:

0x01 graphic

- powierzchnia k-tego przewodu

0x01 graphic

- przez powierzchnie Sm „ powierzchnia metalowa

0x01 graphic

- oraz Sp - moc przez powierzchnie walcową o promieniu dążącym do ∞. moc ta zanika gdy Sp oddala się od nieskończoności.

Gdy 0x01 graphic
0x01 graphic
0x01 graphic

Straty wiroprądowe w ścianie metalowej p:

0x01 graphic
0x01 graphic

42. Straty wiroprądowe dla przewodnika z I

0x01 graphic

0x01 graphic

Strumień mocy wypływa z wnętrza przewodu:

0x01 graphic

0x01 graphic
dlatego też SK=-

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic
- prąd ind. w przewodzie

0x01 graphic

k=1…n

0x01 graphic

Zk,i0x01 graphic
Ii

Zek - impedancja zewnętrzna przewodu,

Zk,i - impedancja wzajemna przewodu k, l

Gdzie Ei - sem ind. wzdłuż przewodu k przez prądu płynące we wszystkich przewodach, czyli

0x01 graphic
0x01 graphic
0x01 graphic
0x01 graphic

k=1….n

0x01 graphic

0x01 graphic

Jeżeli przyjmiemy, że Rek=Re(Zek) Rki=Re(Zki)

0x01 graphic

Re(Zke) - część rzeczywista imp. Własnej

0x01 graphic

w.T.0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

43. Prądy wirowe w płytce poprzecznej do pola magnetycznego.

Straty wiroprądowe w cienkiej płytce kołowej umieszczonej w poprzecznym, równomiernym polu magnetycznym obliczono przy pominięciu wpływu pola magnetycznego indukowanego (wytwarzanego przez Iwirowe) na pole zewnętrzne. Linie sił pola o indukcji magnetycznej 0x01 graphic
są prostopadłe do płytki o promieniu r0.

Płytka ma małą grubość g, czyli pole nie zmienia się wzdłuż tej grubości, konduktywność płytki wynosi 0x01 graphic
.

Ponieważ zakłada się pole harmoniczne to chociaż nie zastosowano podkreśleń wszystkie wektory pola są zespolone. Obliczenia przeprowadza się w układzie współrzędnych biegunowych r, 0x01 graphic
. Ze względu na symetrię układu, gęstość prądu wirowego I0x01 graphic
indukuje w płytce na składową zależną jedynie od promienia r (I0x01 graphic
(r))

0x01 graphic
0x01 graphic

ro- promień bieżący

r- promień płytki

Wyznaczanie gęstości I, I0 sprawdza się do rozwiązania równania Poissona względem potencjału wektorowego wyrażonego przez związek:

0x01 graphic

W rozpatrywanym przypadku potencjał ma tylko jedna składową zależna od jednej zmiennej r we współrzędnych biegunowych.

Pomijając wyraz zawierający pochodną względem zmiennej0x01 graphic
, równanie Poissona przedstawia się następująco:

0x01 graphic

bo

0x01 graphic
, 0x01 graphic

0x01 graphic

Rozw. Powyższego równania powinno spełniać warunek wagowy v=(r0)=0

Powyższe równanie można zapisać jako:

0x01 graphic

Całkując stronami to równanie w granicach od 0 do r otrzymuje się:

0x01 graphic

0x01 graphic
- zależy tylko od r , a 0x01 graphic
- zależy od r i 0x01 graphic

Po scałkowaniu stronami w granicach od r do r0 uzyskuje się:

0x01 graphic

Na brzegu płytki potencjał ma wartość 0, U(r0)=0. Ponieważ gęstość I wyraża się:

0x01 graphic
>>>Prąd wirowy wytw przez pole magnetyczne

Po uwzględnieniu tego warunku:

0x01 graphic

Po obliczeniu pochodnej funkcji U(0x01 graphic
) to:

0x01 graphic

Można stwierdzić, że przy przyjętych założeniach gęstość I jest proporcjonalna do promienia r

Gęstość mocy prądów wirowych wyraża się wzorem:

0x01 graphic

Straty wiro-prądowe otrzymuje się całkując to wyrażenie w obszarze płytki czyli:

0x01 graphic

Ponieważ 0x01 graphic
wiec:

0x01 graphic

Wzór dla płytek o małym promieniu kilka centymetrów przy f=50Hz

Dla płytki miedzianej o g=0.005m, ro=0,05m umieszczonej w polu o indukcyjności Bo=1T

0x01 graphic

W większości przypadków wartości indukcji w obszarach para lub diamagnetyków są rzędu setnych części Tesli. Tak więc dla indukcyjności równej B0 =0,055T wartość strat

0x01 graphic

Płytka przewodząca umieszczona w polu magnetycznym zmniejsza natężenie tego pola-ekranuje to pole i w płycie tej wyważają się straty P w postaci prądów wirowych.

//FALE ELEKTROMAGNETYCZNE W //OSRODKU MATERIALNYM

44. Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu fali w odmienne środowisko. Fala radiowa doznaje odbić i ulega załamaniu (refrakcji) Zjawiska te wykorzystuje się w falowodach do prowadzenia fal. Znajomość równań, określone warunki międzyśrodowiskowe( na powierzchni granicznej podobszarów jednorodnych przez które przechodzi fala ) oraz warunki brzegowe

45. ZAŁOZENIA :

Pole elektromagnetyczne na granicy środowisk

0x01 graphic

Załamanie międzyśrodowiskowe wektorów ind. Elek. D1 i D2 na granicy dwóch dielektryków ε1 ε2

Z prawa GAUSSA dla nieskończenie małego wycinka objętościowego 1V otoczonego powierzchnią 1S wynika że 0x01 graphic

Jeśli gęstość objęt. g ładunku zawartego miedzy powierzchnią 0x01 graphic
-wymiar objętości ΔV w kierunku kata do płaszczyzny rysunku

0x01 graphic
n - wektor normalny

Spełniony warunek

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Brak ładunku powinien :

Zał .0x01 graphic
to 0x01 graphic
tak więc 0x01 graphic

czyli0x01 graphic

α12- kat jaki tworzą linie indukcji elektrycznej z wektorem „n” normalnym do tej powierzchni. Wynika stąd ze składowa normalna indukcji elektrycznej jest ciągła w obu środowiskach 0x01 graphic
jeżeli na powierzchni swobodnej nie ma ładunków swobodnych

Przeciwnym razie jest skokowa zmiana składowej normalnej indukcji o wartość równa „ρ” gęstości .

Przy braku ładunku powierzchniowego całka liniowa z natężenia pola elektrycznego wzdłuż drogi zamkniętej (prostokąt) dłuższe boki 0x01 graphic
i leżą blisko po obu stronach powierzchni jest równe zero .

Tak więc 0x01 graphic
z czego wynika że

0x01 graphic

Uwzględniamy 0x01 graphic
mamy

0x01 graphic
0x01 graphic

Et2=Et1-skladowe styczne wektorów natężenia pola Uwzględniając 0x01 graphic

Otrzymujemy:

0x01 graphic

Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu pola elektrycznego przez odmienne środowisko

E+2=E+1—ciągłość składowej stycznej natężenia pola elektrycznego na granicy 0x01 graphic
-skokowa zmiana składowej normalnej wektora indukcji elektrycznej o wartość 0x01 graphic
(gęstość ład. elektrycznego)

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

46. Fale elektromagnetyczne w środowisku materialnym.

Warunki miedzy środ. przy przejściu wekt. B i H z bezźródłowości pola mag,( prawo Gaussa) dot. wycinka objętości 0x01 graphic
mamy:

0x01 graphic

co prowadzi do warunków ciągłości skł. normalnej ind. magnetycznej

0x01 graphic

z równań Maxwella uwzględniającego pow, prąd magnetyczny

M

0x01 graphic

Wzgl.

0x01 graphic

otrzymujemy

0x01 graphic

Ms- gęstość powierzchniowa

Z powyższego wynika :Et1+ Et2= -Ms

0x01 graphic

Dla składowych stycznych natężenia pola magnetycznego

0x01 graphic
>>> Js gęstość J pow.

Składowa normalna indukcji magnetycznej w obu środowiskach jest taka sama, jeżeli na pow. granicznej nie ma Jpow

Bral lad i Jpow całka liniowa z nat, pola elektrycznego wzdłuż prostokąta o bokach dłuższych 0x01 graphic
i leża blisko siebie po obu stronach pow, granicznej jest =0.

Wektor indukcji i natężenia magnetycznego przy braku Jpow spełnia warunek:

Ht1=Ht2>> ciągłość składowej stycznej natężenia pola magnetycznego

Bn2= Bn1>>ciągłośc składowej normalnej indukcji magnetycznej

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

Przy zał, braku lad, pow, o wartości gęstości δ oraz braku Jpow o gęstości Js na pow, międzyśrodowiskowej skl, normalna wektora indukcji elektrycznej i magnetycznej sa sobie równe oraz równe są skl, styczne nat, pola elektrycznego i magnetycznego.

Załamania i odbicia fal ciąg dalszy:

47. Fale na granicy środowisk

War, międzyśrodowiskowe przy przejściu fali od dielektryku idealnego przewodziła

0x01 graphic
, 0x01 graphic

Z I równania Maxwella

0x01 graphic

przy wzgl., ze pole jest harmoniczne tzn., że

0x01 graphic
oraz 0x01 graphic

48. Równanie fali sin. monochromatycznej

0x01 graphic

Rozwiązanie można przedstawić 0x01 graphic

49. Współczynnik propagacji fali 0x01 graphic

Dla środowiska dielektrycznego wynosi 0x01 graphic

Dla fali płaskiej spolaryzowanej przesuwając w kierunku osi ”z” równanie

0x01 graphic
gdzie 0x01 graphic
-amplituda

zespolona (czyli wartość prędkości liniowej fali)

Stała propagacji, wielkość urojona 0x01 graphic

Rozwiązanie gdzie 0x01 graphic
można zapisać jako 0x01 graphic
,gdzie C1,C2 -stałe całkowania

Uwzględniając ze 0x01 graphic
- rozwiązać równanie fali

0x01 graphic
- nie zależy od czasu

Aby rozwiązanie było pełne należy pomnożyć 0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Wektor pola można rozdzielić na część rzeczywista i urojoną


postać czasową fali harmonicznej jako część urojona

0x01 graphic

0x01 graphic

Wykorzystują tożsamość trygonometryczną

0x01 graphic
oraz tożsamość

0x01 graphic
mamy

0x01 graphic

0x01 graphic

50. Określenie wektoru H od strony dielektryka - rozkład przestrzenno-czasowy

0x01 graphic
,A1-amplituda fali odbitej(powrotnej),

A2- amplituda fali padającej(pierwotnej)

0x01 graphic

otrzymuje się argument funkcji.

51. Równanie fali pierwotnej wielkości pola magnet. 0x01 graphic

0x01 graphic

52. Równanie dla fali padającej

0x01 graphic

0x01 graphic

53. Określenie wektorów E od strony dielektryków- rozkład przestrzenno czasowy

0x01 graphic
,w odniesieniu do fali harmonicznej- w przypadku braku prądów obcych (przesunięcia i przewodzenia) 0x01 graphic

Założenia dla średnich dielektryków 0x01 graphic
,0x01 graphic
, Em-wektorowe natężenie pola elektr.

Fala płaska rozpr. W kierunku Z 0x01 graphic

Uwzględniając ze

0x01 graphic
,

natężenie pola elektr. 0x01 graphic

0x01 graphic

54. Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu fali od dielektr, do przewodnika. Fala w środowisku dielektryka ograniczona jednostronnie przez doskonały przewodnik.

Uwzględniając ze amplituda wektora natężenia pola magnet. H fali padającej i odbitej sa takie same 0x01 graphic
oraz ze na powierzchni międzyśrodowiskowej dielektryka - przewodnik moduły amplitud zespolonych są sobie równe. 0x01 graphic

Natężenie pola fali odbitej i padającej0x01 graphic
,0x01 graphic

Czyli 0x01 graphic
,0x01 graphic
. W przypadku odbić fali wychodzącej z próżni i wchodzącej do innych ośrodków można na podstawie znajomości.

55. Fale w idealnym przewodniku (po przejściu fal od dielektryka).

56. Współczynnik propagacji fali

0x01 graphic

0x01 graphic

Stała fazowa 0x01 graphic
, współczynnik tłumienia 0x01 graphic
,

57. W postaci wykładniczej stała propagacji 0x01 graphic

Dla środowiska dobrze przewodzącego stała tłumienia i fazowa są sobie równe i wynoszą

0x01 graphic

58. Moduł współczynnika propagacji wynosi 0x01 graphic

Jeśli przewodność ->∞ to współczynnik tłumienia również

0x01 graphic

Występuje całkowite wytłumienie tak wnikające do tego przewodnika. Jeśli fala odbija się od dowolnego środowiska o impedancji falowej Zf to natężenie pola elektr. i magnet. można wyrazić w zależności od natężenia fali padającej.

59. Zespolony współczynnik odbicia0x01 graphic
,

x argument współczynnika M

0x01 graphic

0x01 graphic

Net. Pola magnetycznego fali padającej można wyrazić jako:

H1(2,t)=H1msin(β2-ωt) = H1m(t)ejβ2

Gdzie H1m(t) =H1me-jωt

H1m(t) jest amplituda zespoloną zależną od czasu

uwzględniając powyższy rozkład przestrzenno czasowy fali odbitej wyraża się

0x01 graphic

0x01 graphic

W zapisie zespolonym 0x01 graphic

Dla z=0 warunek brzegowy dla fali padającej w zależności od odbitej zapisac

0x01 graphic

oraz

0x01 graphic

Powyższy zapis pozwala określić gdzie są strzałki a gdzie wezły fali stojacej powstałej z dodawania fali padającej i odbitej.

Uwzględniając

0x01 graphic

Można stwierdzić ze jeśli fala padająca i odbita są ze sobą w fazie to fala stojąca ma maksima. Oznaczając współrzędne tych punktow przez z1 to można przyjać:

0x01 graphic

czyli 0x01 graphic

Ponieważ 0x01 graphic

to

0x01 graphic

60. Fale harm. Na granicy ośr.

Z warunków środowiskowych wynika ze fala częściowo przenika do drugiego środowiska a częściowo odbija się od powierzchni granicznej

Jeśli fala przechodzi ze środowiska 1 (o param N11,r1) do środowiska 2 (o param N22,r2) to ulega załamaniu i odbiciu zgodnie z imped. Falowa

0x01 graphic

Parametry fali odbitej oznaczono Za wnikającej 3

0x01 graphic

0x01 graphic
gdzie s ozn. Wartość powierzchniową

H3,E3 wektory w środ. 0x01 graphic

Imp. Falowej

0x01 graphic

Imp. Fal 2 śr

0x01 graphic

Param (nat. Pól elektr.i mag. W zależności od natężeń fali padającej )

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

Fali wchodzącej z prózno do rożnych osrodków

a) odbicie fali doskonałego przewodnika

imp.falowa idealnego dielektryka

0x01 graphic

Dla próżni 0x01 graphic
i wynosi z0=120ПΩ

Dla przewodnika imp ta

0x01 graphic

Dla doskonałego przewodnika imp. = 0 0x01 graphic

Nat. Fali wnikającej i odbitej = sa

0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic
0x01 graphic

Wyznaczanie pola linii koncentrycznej met. Odwzorowań

0x01 graphic

Met. Ta można rozważać wiele zagadnień polegających na wyznaczeniu pola miedzu 2-ma pow. O zadanych potencjałach

-zagadnienie Dirichleta

Linie na płaszczyźnie zespolonej „0x01 graphic
” przecinają się pod takim samym katem ja na płaszczyźnie ”w”

0x01 graphic

Punktowi 0x01 graphic
przyporządkowuje się wg. 0x01 graphic

Niech 0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

R- dowolny stały promień 0<R<0x01 graphic

Zał. R = r2 =>

0x01 graphic

0x01 graphic

1. Jesli 0x01 graphic
=0 (czyli 0x01 graphic
) to u=0 odcinek 0x01 graphic
przekształca się w

0x01 graphic

i V2=0 AB=A'B'

2. Jeśli 0x01 graphic
=2П czyli y=0 to u = -2П

Odcinek 0x01 graphic
przekształca się w

0x01 graphic

i v2=0 AB= A”B”

3. Jeżeli r=r1 to okrąg 0< 0x01 graphic
<2П przekształca się u= -γ

0x01 graphic

Otrzymujemy odcinek A'A”

4.Okrag r = r2 to okrąg 0<0x01 graphic
<2Пprzeksztalca się

U= -γ U1=0 u2=2П

0x01 graphic

Otrzymuje się odcinek B'A”

Rozw. równania 0x01 graphic
na płaszczyźnie 0x01 graphic

Z war. Brzegowych

Jest 0x01 graphic
0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic

61. Tak wiec wektor pola elekt.

0x01 graphic

0x01 graphic

0x01 graphic



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Ściąga podzielona na zestawy (2), Elektrotechnika, Rok 2, Teoria Pola Ryszard
sciaga na elektre moja, Politechnika Poznanska, SEMESTR 1, Teoria obwodów, wykłady, Teoria Obwodów,
WYKLAD WEKTORY I SKALARY
7 modelowanie pól płaskich na papierze elektroprzewodzącym(1), Elektrotechnika, Rok 2, Teoria Pola R
zadania na poprawę, Elektrotechnika, SEM4, Teoria Pola Serafin
Skrypt na egzamin z Teorii Bezpieczenstwa, teoria bezpieczeństwa, wykład
Wykład 1, WPŁYW ŻYWIENIA NA ZDROWIE W RÓŻNYCH ETAPACH ŻYCIA CZŁOWIEKA
wykład III Ubezpieczenia na życie2011
Ruciński A Teoria Grafów 1, wyklad6
Ruciński A Teoria Grafów 1, wyklad1
Ruciński A Teoria Grafów 1, wyklad10
formalizm juesej, Teoria Literatury [ wykłady prof. M. Kuziak], Teoria literatury
Wykłady PAU zagadniuenia na egzamin 12
Teoria masażu wykład 3 i 4
L.Dł.Bez.Strat - zadanie 3, Szkoła, Politechnika 1- 5 sem, politechnika, rok 2, teoria pola
Obwody magnetycznie sprzężone p, Elektrotechnika, SEM4, Teoria Pola Krawczyk

więcej podobnych podstron