1. OPOERACJE RÓŻNICZKOWE NA WEKTORACH I SKALARACH
Wektor we współrzędnych kartezjańskich:
Iloczyn skalarny
Iloczyn wektorowy
Operator Nabla
operator Nabla jest wektorem
Gradient skalara - określa kierunek największej zmiany funkcji
Dywergencja wektora
Rotacja wektora
Laplasjan Δ skalara
Dywergencja gradientu =LAPLASJAN Δ WEKTORA
2. Wzory analizy wektorowej
3. Twierdzenie Gausa - strumień wektora indukcji elektrycznej przenikający powierzchnie zamkniętą jest równy sumie ładunków znajdujących się w obszarze ograniczonym tą powierzchnią .
4. Twierdzenie Stokesa - całka liniowa wektora pola wzdłuż krzywej zamkniętej równa się strumieniowi rotacji tego wektora przez powierzchnie której brzegiem jest wspomniana krzywa.
5. Podstawowe równania pola elektromagnetycznego - równania Maxwella
6. I-sze równanie Maxwella w postaci różniczkowej
- natężenie pola magnetycznego
Jc - gęstość prądu całkowitego
- gęstość prądu indukowanego przez zmienne pole elektryczne E
- gęstość prądu przesunięcia dielektryka
-gęstość prądu doprowadzonego (obecnego) z zewnątrz np. wynik nierównomiernej koncentracji ładunków powodujących prądy dyfuzyjne lub prądy płynące pod wpływem sił teroelektrycznych lub innych ogniw wytwarzających natężenie Eo
- gęstość prądu konwekcyjnego ładunkowi o gęstości p z prędkością Vp
- gęstość prądu indukowanego w przewodnikach poruszających się z
w polu B
- gęstośc prądu wynikająca z ruchu spolaryzowanego dielektryka w polach gdzie nie ma ruchu swobodnego rachunków Vp=0 a nie zachodzi przesuwanie się przewodników w polu magnetycznym lub tez dielektryków w polu magnetycznym ostatnie trzy składniki równania można pominąć. Wówczas:
Bardzo często oznacza się gęstość prądów płynących pod wpływem zmiennego pola elektrycznego E oraz prądów zewnętrznych jako
Wówczas I -sze równanie Maxwella postaci różniczkowej ma postać
V - gradient V ze skalaru robi wektor.
·
- dywergencja z pola wektorowego robi skalar.
x
- operator rotacji z pola
wektorowego robi inne pole wektorowe .
x
= 0 - pole potencjalne, istnieje taki potencjał który A = -- V (pole elektryczne)
· = 0 ( pole solenoidalne lub bez źródła)
A =
x
- potencjał wektorowy magnetyczny
·
=
x
=
7. Laplace'a
8. Gradient - pole (wektorowe) sklarne
Rozproszenie pola posiada źródła rozproszenia. Miara rozproszenia to dywergencja.
określenie wirowości
- rotacja jako wwirowość
9. Polem elektrostatycznym nazywamy pole stałe w czasie wytworzone przez nieruchome, stałe ładunki (elektron)
Wektor natężenia pola elektrycznego E[V/m]
Wektor indukcji elektrycznej D[C/m2]
Wektor polaryzacji elektrycznej P[C/m2]
Przenikalność elektryczna ε [F/m]
Podatność elektryczna K
Wielkości skalarne
Potencjał elektryczny V[V]
Napięcie elektryczne U[V]
Równanie
*
-gęstość objętościowa ładunku
- spełnione w dowolnym obszarze objętościowym
Dwa prawa elektrostatyki:
10. Prawo Kulomba - z jaką siłą oddziaływają na siebie dwa ładunki elektryczne Q1 i q odległe o odległość r.
-wersor w układzie współrzędnych kulistych
Jeżeli mamy kilka ładunków to siła działająca jest sumą sił wektorowych F=F1+F2+…Fn - wektory
Stosunek siły F do wartości ładunku próbnego jest równy natężeniu pola elektrycznego
Potencjał i napięcie pola elektrycznego
Punkt odniesienia do liczenia potencjału i potencjał w tym punkcie=0 to
Napięcie pola elektrycznego
11. Tw. Gausa
Całka powierzchniowa wektora opisującego dane pole nazwa się strumieniem tego wektora
11. Tw. Gausa
Strumień elektryczny wychodzący na zewnątrz powierzchni zamkniętej jest równy algebraicznej wszystkich ładunków znajdujących się w obszarze objętym daną powierzchnią.
Jeśli całka powierzchniowa po powierzchni zamkniętej nie jest równa zero to jest to pole źródłowe.
12. Przykładowe rozkłady pól
Pole ładunku punktowego
Strumień elektryczny (całka pow. tego wektora)
13. Napięcie miedzy punktami A i B to:
Napięcie zależy od promieni
14. Pole dipola elektrycznego:
Dipolem elektrycznym nazywamy układ ładunków punktowych przeciwnego znaku znajdujących się w odległości l od siebie.
- moment dipola
15. Pole ładunku liniowego
Ładunkiem liniowym nazywamy ładunek rozmieszczony wzdłuż linii, rozkład ładunku liniowego charakteryzuje gęstość liniowa
i przypadająca na jednostkę linii
16. Pole elektryczne na granicy dwóch ośrodków
i
- wektory normalne indukcji
17. Warunek graniczny dla składowej stycznej natężenia pola
- składowe styczne na granicy
RÓWNANIA POLA ELEKTROMAGNETYCZNEGO - RÓNANIA MAXWELLA
18. I równanie
gdzie:
- operator Nabla
- natężenie pola mag.
- gęstość prądu całkowitego
Rotacja tego pola w tym punkcie równa jest gęstości prądu całkowitego Jc
19. II równanie
zmiana
powoduje rotacje
III równanie
- źródłowość pola B
- źródłowość pola D
jeżeli w danym obiekcie zawierające ładunki, wykonując wycięcie to całka po powierzchni równa jest wartości ładunku.
20. Pole magnetyczne - jest polem bezźródłowym (wirowym), ponieważ dywergencja jego wektorów jest równa 0 (
- wektory).
21. Pole elektryczne - jest polem źródłowym, ponieważ dywergencja jego wektorów
(
- wektory)
22. Równania Konstytutywne
- elektryczne
- magnetyczne
23. Potencjały elektrodynamiczne
1.Potencjały
,
- magnetyczny potencjał wektorowy
- elektryczny potencjał skalarny
, gdzie:
x - punkt w 3D
t - czas
Potencjały te wprowadza się w celu wyznaczenia rozkładów natężeń pola elektrycznego E i magnetycznego H niezależnie od siebie.
Zasadę ciągłości pola magnetycznego B można wyrazić:
, jeżeli pole jest bezźródłowe to wektor pola jest rotacją .
Uwzględniając tożsamość
zakłada się, że
Z II równania Maxwella
z równania wynika, że
Tak więc wyrażenia w nawiasie jest gradientem funkcji skalarnej V(x,t), zwanej skalarnym potencjałem elektrodynamicznym.
Jeżeli rotacja jakiegoś wektora jest równa 0, to wektor ten jest źródłowym (ma swoje źródła) i można go wyrazić jako gradient funkcji skalarnej.
gdzie:
- pole elektryczne indukowane prądami
- pole elektryczne wytworzone ładunkami
Pole elektryczne wokół urządzeń elektroenergetycznych wywołane jest istnieniem niezrównoważonych ładunków elektrycznych i od zmiennych w czasie gęstości.
Rownanie różniczkowe cząstkowe dotyczące potencjału
zgodnie z I prawem Maxwella
.
Jeśli pole obce o indukcyjności B i pole obce o natężeniu E nie przesuwają się, czyli VB=0 oraz VE=0, to w przypadku pól spełniających tzw. Równanie konstytutywne:
otrzymuje się :
Uwzględnia się przy tym, że pola są liniowe i spełniając gęstość I wirowych
Założenie
,
otrzymuje się:
gdzie:
V=
jest prędkością fali elektromagnetycznej w środowisku o parametrach
,
.
Uwzględniając że:
i stosując tzw.
24. Skalowanie Lorenza
otrzymuje się równanie falowe względem
(x,t), zwane też 25. równaniem d'Alamberta
-
można wyliczyć:
26. Równanie różniczkowe cząstkowe dotyczące potencjału V(x,t)
oraz
a także
oraz
i
Z prawa Gaussa
Zakładając środowisko liniowe o parametrach
,
=const z powyższego równania wynika że:
z warunku Lorenza
zapis symboliczny
Potencjał skalarny V()
Potencjał wektorowy A()
c - prędkość światła w ośrodku o przenikalności elektrycznej є
Y - punkt o współrzędnych (Xy, Yy, Zy) względem których całkuje się po V i pow. S
n(Y) - wektor normalny do pow. S w punkcie Yє S
J(Y,t') - wektor gęstości I przewodzenia dielektryka
P(Y,t')- wektor polaryzacji w punkcie X w chwili t
M(Y,t') - wektor natężenia magnetycznego
27. Fala elektromagnetyczna EM
Równ. dot. elektrycznego E i mag. H są równe falowymi
Równanie falowe w zapisy symbolicznej
T- poszczególne składowe potencjału wektorowego A(x,t)
gdzie
potencjału skalarnego V(x,t) gdzie
Potencjały elektrody wektorowy A() i skarlany V() są nazywane potencjałami opóźnionymi. Jeżeli chcemy je wyznaczyć w chwili t, w punkcie x to należy rozpatrzyć stan źródeł (gęstości ładunku i wektorów polaryzacji) w chwili t' wcześniejszej o przedział czasu (xy/V potrzebny na połowie drogi rxy źródła (punkt Y) do punktu X.
Pamiętając, że potencjały zależą od punktu X oraz czasu t przy założeniu, że mamy do czynienia z dielektrykiem którego r=0 otrzymuje się rów. Falowe.
W dielektryku dla ośrodków nieogranicznonych w próżni potencjały elektrodynamiczne mają postać:
Gdzie t = t -rxy/c - to fala rozchodzi się z dużą prędkością
J(Y,t') wektor gęstości prądu całkowitego rozp. dielektryka
Są to tzw. Potencjały opóźnione (Lorenz). Uwzględniają one, że pole elektromagnetyczne rozprzestrzenia się w próżni z prędkością światła równą V światła.
Założymy, że potencjały i nat. pól zależą od punktu X oraz czasu t, można, przy zapisie równań falowych pominąć oznaczenia zależności od czasu i przestrzeni. Tak więc przy braku obcych źródeł I oraz gęstości ładunku poruszających się równanie dla nat. pl można zapisać:
gdzie
w próżni
c - prędkość światła
28. Ruch falowy - to taki, w którym zabrania się stanu fizycznego środowiska opisanego funkcją f(z,t) przemieszczania się w przestrzeni ze stałą prędkością. Ogolenie równanie falowe można przedstawić w postaci:
W przypadku, gdy funkcja f przemieszczania się wzdłuż 1 osi układu współrzędnych , np. z osi z `w kierunku +' wówczas rozw. równania falowego (*) jest funkcja której argument jest w1 = z -υt. W przypadku gdy f przemieszcza się w kierunku `-` osi z, wówczas argument w2 = z +υt spełnia równanie fali powrotnej.
Równanie falowe jest liniowe, wiec rozwiązaniem ogólnym tego równania jest kombinacja liniowa funkcji y(w1), h(w2) których argumenty są w1 = z - υt ; w2 = z + υt.
29. Fale rozchodzące się prostopadle do wychylenia fali nazywają się poprzecznymi. Fale roz. się w kierunku równym do kierunku drgań są falami poprzecznymi.
30. Fale dźwiękowe są przeważnie falami podłożonymi a fale EM są poprzecznymi. Fale poprzeczne mogą być spolaryzowane tzw. Drgania ośrodka odbywają się w jednej płaszczyźnie (h do kierunku rozchodzenia się fali).
Dwa kierunki polaryzacji:
Zgodne z osią x:
- polaryzacja pionowa
Zgodne z osią y:
- polaryzacja pozioma
Wektor polaryzacji n definiuje półpłaszczyznę drgań. Z poprzeczności fal wynika, że
Kąt polaryzacji Ө czyli kąt między osią x a wektorem polaryzacji n definiuje wyrażenie
Warunki między środowiskowe przy przejściu fali przez odmienne środowiska.
Et1 =Et2 - ciągłość składowej stycznej natężenia pola na granicy
Er1 - Er2 = δ - Składowa zmienna składowej normalnej wektora indukcji elektrycznej o wartości δ (gęstość powierzchni ładunku elektrycznego).
Ht1 =Ht2 - ciągłość składowej stycznej natężenia pola magnetycznego
Bn1 =Bn2 - ciągłość składowej normalnej indukcji magnetycznej
31. Fale elektromagnetyczne płaskie EM
32. Polaryzacja fali określa linia która wyznacza koniec wektora H lub E, jeśli końce tych wektorów zataczają kręgi to fala jest spolaryzowana kołowo, gdy zataczają elipsy to spolaryzowana eliptycznie. Gdy wektory poruszają się po odcinkach ruchem oscylacyjnym to polaryzacja jest liniowa.
Jeśli HωIE leżą w płaszczyźnie do kierunku rozchodzenia się fali to mamy falę płaską. W przypadku przesuwania się fali płaskiej w kierunku osi z, wektory HωIE drgają w kierunku x osi y.
33. Fale płaskie sinusoidalne funkcja falowa f
λ - długość fali,
A - amplituda,
V = prędkość
Uwzględniając, że ff jest częstotliwością fali, czyli odwrotnością to kierunek otrzymuje się z zależności
Ponieważ prędkość takową wyraża się w radianach na sek, można przedstawić to jako:
ω=2πff =kv
wiec: f(z,t)=Acos[(Kz-ωt)+δ]
34. Wzór Eulera
równania fali sinusoidalne f(z,t)=Rx{Aej}gdzie δ jest przesunięciem fazowym a K jest liczbą fazową Kz-ωf+δ
K = 2π/λ
Fala plaska TEM- „Tran-suerse Electromagnetic”
Fala plaska opisująca pole wektorowe przesuwa się w kierunku osi „z”
Zal. że
wówczas rów. Falowe
; gdzie Ax=fx(z)
V-prędkość rozchodzenia się fali
Rozwiązanie ogólne
z warunku f1=const wynika z-vt=const i z+vt=const
funkcja f: f1-fala w przewodniku f2-fala odbita
Biorąc pod uwagę, że
Ponieważ
czyli
czyli
Przemiany energii w polu Elektromagnetycznym
Tw. Poyntinga
35. Powierzchnia ekwiamplitudowa- zbiór punktów w których których dznej chwili Amplitudy
lub
są takie same.
36. Powierzchnia ekwifazowa- zbiór punktów w których fazy wektorów
są takie same. Każda z tych powierzchni może przyjąć postać płaszczyzny prostopadlej do kier. rozchodzenia się fali.
Jeśli rodzina płaszczyzn ekwifaz. i ekwiampl. się pokrywa to mamy jednorodną falę plaską najprostszą do analizy.
Każde rozw równań Maxwella spelnia równanie takie, lecz nie każde rozwiązanie równania falowego spelnia rów. Maxwella.
Rów płaszczyzny stalej fazy można przedstawić w postaci parametrycznej:
powierzchnia ekwifazowa porusza się z prędkością „v” fali.
(pow. Ekwifaz. porusza się w kier.fali)
(pow. Ekwifaz. porusza się przeciwnie w kier.fali)
Zaklada się że wektorowe równanie Helmohltsa (rów. falowe)
ma postać
Można założyć, że fala plaska rozchodzi się jedynie w kier.+E
Czyli
pow. fali plaskiej wyprowadzenie
Jeśli
jest rozwiązaniem równania falowego to
gdzie zmienne
z powyższego wynikają 3 rów skalarne.
pochodna po czasie z funkcji wyraża się wzorem:
Wówczas z równania
otrzymujemy
gdzie x1=x; x2=y; x3=z
powyższe równania można zapisać jako
druga pochodna względem arg.
zmiana bezwgl. Na przenikalność średnią
v-prędkość fazowa
Można zauważyć że:
F'-pierwsza pochodna względem argumentu
Z powyższego otrzymuje się po scałkowaniu
Pole plaskie nie ma składowej
w kier. rozchodzenia się fali (fala poprzeczna)
Z równania Maxwella można po wyznaczeniu wektora
fali plaskiej dobrać wektor
. W tym celu należy rozpatrzyć równanie:
Zak.. że
Po obliczeniu
gdzie
-zmienna (arg. Funkcji
) czyli:
stąd po scałkowaniu
czyli
czyli wektory
.
Jeśli trójka wektorów
tworzy układ prawoskrętny to fala jest typu TEM. Stosunek składowych prostopadłych do kier. rozchodzenia się fali nazywa się impedancją falową.
- ważna własność środowiska
37. Tw. Poyntinga
Przemiany energii fali elektromagnetycznej E-M na ciepło odbywa się zgodnie z prawem Joule'a. Zgodnie z zasadą zachowania energii suma wszystkich rodzajów energii (PEM, cieplna, kinetyczna) w ukl. odosobnionym ma stalą wartość. Układy odosobnione (brak wymiany energii z otoczeniem) nie istnieją.
Biorąc pod uwagę fragment przestrzeni o objętości V i otoczony powierzchnią S, zasadę zachowania energii można przedstawić:
Jeżeli w chwili t1 energia w objętość objętość wynosi W1, to w chwili
suma wszystkich rodzajów energii wynosi
, gdzie delta W jest energią, która przepłynęła przez pow. S otaczającą objętość czasie
.
Związki ilościowe:
Z I-szego równania Maxwella
Gdzie V jest prędkością ruchu ładunku wynika, że
Stosując prawo Joule'a moc oddaną lub pobraną przez obj V można obliczyć z wyrażenia
;
;
;
Z tożsamości wektorowej
wynika że
Ze wzoru na pochodną funkcji wynika że:
Uwzględniając liniowość i izotopowość mag. Ośrodka w objętości V czyli
otrzymujemy
Wobec powyższego
Uwzględniając liniowość i izotopowość elektr. Ośrodka w objętości V czyli
; otrzymuje się:
Z zależności na moc cieplną wydzieloną w objętości V otrzymujemy:
Uwzględniając twierdzenie Gaussa-Ostrogradskiego można pierwszy składnik powyższego wyrażenia zapisać jako:
Wówczas pierwszy składnik wyrażenia ma straty mocy P. Po wprowadzeniu oznaczenia
można zapisać jako:
Składnik ten przedstawia energię przepływającą przez zamknięta pow. S Wektor
jest nazywany wektorem Poyntinga.
Jego moduł można obliczyc s=E*Hsinα gdzie α-jest kątem między wektorami
i
. Uwzględniając jednostki E[V/m] i H[A/m] to wektor Poyntinga s[W/m2]
Wektor ten wyraża gęstość energii przez pow. która przepływa fala elektromagnetyczna
E-M.
Drugi składnik wyrażenia ma straty mocy P określa całkowita energię zawarta w polu mag.
i elektr. o gęstości objętościowej Wm oraz We.
Zmiana tej energii (ωt) w objęt. V przedstawia moc przetworzona w tej objętości na ciepło.
Pme =
Ostatni (3) składnik w wyrażeniu na P cieplną wydzieloną w objęt. V jest równy przyrostowi
Energii kinetycznej swobodnych ład. o gęstości objętościowej p
W ośrodkach w których nie ma przepływu ład. swob. z prawa zachowania energii
38. Wektor Poyntinga w C
Zał. że C jest zaś U~ w niskiej f. Na początek wyprowadzenie zależności na moc dopływającą do C bez wył. wektora Poyntinga.
Gęstość energii w polu elektrostatycznym
(jednorodne liniowe…)
stąd energia pola elektrostatycznego zgromadzona
w objętości miądzy okładkami C.
Strumień mocy dopływającej do C jest pochodna energii po czasie
Identyczny wynik otrzymuje się stos. wektor Poyntinga wchodząc z I rów. Maxwella w postaci całkowej:
mamy:
Podst. pow. do wzoru na wektor Poyntinga otrzymamy (wek.
są prostop. do siebie)
a wektor
jest…
wartości zespolone składowych w których sin. zmiennego w czasie
wartości chwilowe :
Wartość chwilowa wektora zespolonego
-wektor zespolony
Równania Maxwella
I
II
I
II
Wektor Poyntinga w polu harmonicznym
Pole harm. Można zapisać w postaci zespolonej
Część urojona powyższego
Zgodnie z tw. Pointinga gęstośc powierzchniowa mocy ma postać:
Wykorzystano zależność trygonometryczną
Wartość średnia za okres
Dla urojonych E i H
Zauważmy
wektor pointinga w polu harmonicznym w postaci zespolonej
40. Zespolony wektor Poyntinga znajduje zast. przy modelowniu obwodowym ukł. Polowego.
Otóż strumień wektorów S, wnikając do obiektuw którym płynie prąd Wymuszony nap. U jest = mocy pozornej dostarczonej do obiektu.
Gdzie,
41. Przemiany energii pola harmonicznego:
Jeśli pole E oraz H zmieniają się sinusoidalnie (pola harmoniczne ) to wygodnie jest posługiwać się zespolonym wektorem Poytinga.
Z 1 prawa MAXWELLA
Gdzie wektory podkreślone oznaczają wartości sprzężone.
Z 2 równania MAXWELLA w postaci zespolonej
Po pomnożeniu 1 równania przez -
oraz 2 równania przez
i dodaniu stronami:
Uwzględniając twierdzenia GAUSSA -Ostrogradskiego
Straty wiroprądowe wywołane przez prądy w przewodach zastosowanie wektor Poytinga:
Założenie liniowości średnich .
Jk - prądy przemienne które wpływają w przewodach w ściance metalowych.
Załóżmy że układ jest liniowy przewody nieskończenie długie S1 - Sn
Z twierdzenia Gaussa Ostrogradskiego
Uwzględniając że powierzchnia obejmująca V leży w obszarze nie przewodzącym
zał.
Tak więc równanie wektorowe można rozpisać:
W tym przypadku założenie środowiskowe nie przewodzące:
do
Gdzie:
jest natężeniem indukcyjnym dielektryków
- dlatego moc zespoloną można wyrazic:
-czyli moc zespolona zależy od pola indukcyjnego
Ponieważ
otrzymuje się
Moc jest liczbą urojona bo straty mocy nie przekraczają obszaru =0. gdy Sp
wówczas
-strumień przechodzący przez powierzchnie walcowa.
Moc w obszarze V poza przewodami .
Można wyróżnić strumień mocy przez:
- powierzchnia k-tego przewodu
- przez powierzchnie Sm „ powierzchnia metalowa
- oraz Sp - moc przez powierzchnie walcową o promieniu dążącym do ∞. moc ta zanika gdy Sp oddala się od nieskończoności.
Gdy
Straty wiroprądowe w ścianie metalowej p:
42. Straty wiroprądowe dla przewodnika z I
Strumień mocy wypływa z wnętrza przewodu:
dlatego też SK=-
- prąd ind. w przewodzie
k=1…n
Zk,i
Ii
Zek - impedancja zewnętrzna przewodu,
Zk,i - impedancja wzajemna przewodu k, l
Gdzie Ei - sem ind. wzdłuż przewodu k przez prądu płynące we wszystkich przewodach, czyli
k=1….n
Jeżeli przyjmiemy, że Rek=Re(Zek) Rki=Re(Zki)
Re(Zke) - część rzeczywista imp. Własnej
w.T.
43. Prądy wirowe w płytce poprzecznej do pola magnetycznego.
Straty wiroprądowe w cienkiej płytce kołowej umieszczonej w poprzecznym, równomiernym polu magnetycznym obliczono przy pominięciu wpływu pola magnetycznego indukowanego (wytwarzanego przez Iwirowe) na pole zewnętrzne. Linie sił pola o indukcji magnetycznej
są prostopadłe do płytki o promieniu r0.
Płytka ma małą grubość g, czyli pole nie zmienia się wzdłuż tej grubości, konduktywność płytki wynosi
.
Ponieważ zakłada się pole harmoniczne to chociaż nie zastosowano podkreśleń wszystkie wektory pola są zespolone. Obliczenia przeprowadza się w układzie współrzędnych biegunowych r,
. Ze względu na symetrię układu, gęstość prądu wirowego I
indukuje w płytce na składową zależną jedynie od promienia r (I
(r))
ro- promień bieżący
r- promień płytki
Wyznaczanie gęstości I, I0 sprawdza się do rozwiązania równania Poissona względem potencjału wektorowego wyrażonego przez związek:
W rozpatrywanym przypadku potencjał ma tylko jedna składową zależna od jednej zmiennej r we współrzędnych biegunowych.
Pomijając wyraz zawierający pochodną względem zmiennej
, równanie Poissona przedstawia się następująco:
bo
,
Rozw. Powyższego równania powinno spełniać warunek wagowy v=(r0)=0
Powyższe równanie można zapisać jako:
Całkując stronami to równanie w granicach od 0 do r otrzymuje się:
- zależy tylko od r , a
- zależy od r i
Po scałkowaniu stronami w granicach od r do r0 uzyskuje się:
Na brzegu płytki potencjał ma wartość 0, U(r0)=0. Ponieważ gęstość I wyraża się:
>>>Prąd wirowy wytw przez pole magnetyczne
Po uwzględnieniu tego warunku:
Po obliczeniu pochodnej funkcji U(
) to:
Można stwierdzić, że przy przyjętych założeniach gęstość I jest proporcjonalna do promienia r
Gęstość mocy prądów wirowych wyraża się wzorem:
Straty wiro-prądowe otrzymuje się całkując to wyrażenie w obszarze płytki czyli:
Ponieważ
wiec:
Wzór dla płytek o małym promieniu kilka centymetrów przy f=50Hz
Dla płytki miedzianej o g=0.005m, ro=0,05m umieszczonej w polu o indukcyjności Bo=1T
W większości przypadków wartości indukcji w obszarach para lub diamagnetyków są rzędu setnych części Tesli. Tak więc dla indukcyjności równej B0 =0,055T wartość strat
Płytka przewodząca umieszczona w polu magnetycznym zmniejsza natężenie tego pola-ekranuje to pole i w płycie tej wyważają się straty P w postaci prądów wirowych.
//FALE ELEKTROMAGNETYCZNE W //OSRODKU MATERIALNYM
44. Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu fali w odmienne środowisko. Fala radiowa doznaje odbić i ulega załamaniu (refrakcji) Zjawiska te wykorzystuje się w falowodach do prowadzenia fal. Znajomość równań, określone warunki międzyśrodowiskowe( na powierzchni granicznej podobszarów jednorodnych przez które przechodzi fala ) oraz warunki brzegowe
45. ZAŁOZENIA :
Rozmiary liniowe powierzchni granicznej >>λ(SA dużo większe od długości lambdy)
Najmniejszy promień krzywizny powierzchni granicznej >>d
Miejsce padania fal jest znacznie oddalone od krzywizny przeszkody
Pole elektromagnetyczne na granicy środowisk
Załamanie międzyśrodowiskowe wektorów ind. Elek. D1 i D2 na granicy dwóch dielektryków ε1 ε2
Z prawa GAUSSA dla nieskończenie małego wycinka objętościowego 1V otoczonego powierzchnią 1S wynika że
Jeśli gęstość objęt. g ładunku zawartego miedzy powierzchnią
-wymiar objętości ΔV w kierunku kata do płaszczyzny rysunku
n - wektor normalny
Spełniony warunek
Brak ładunku powinien :
Zał .
to
tak więc
czyli
α1 ;α2- kat jaki tworzą linie indukcji elektrycznej z wektorem „n” normalnym do tej powierzchni. Wynika stąd ze składowa normalna indukcji elektrycznej jest ciągła w obu środowiskach
jeżeli na powierzchni swobodnej nie ma ładunków swobodnych
Przeciwnym razie jest skokowa zmiana składowej normalnej indukcji o wartość równa „ρ” gęstości .
Przy braku ładunku powierzchniowego całka liniowa z natężenia pola elektrycznego wzdłuż drogi zamkniętej (prostokąt) dłuższe boki
i leżą blisko po obu stronach powierzchni jest równe zero .
Tak więc
z czego wynika że
Uwzględniamy
mamy
Et2=Et1-skladowe styczne wektorów natężenia pola Uwzględniając
Otrzymujemy:
Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu pola elektrycznego przez odmienne środowisko
E+2=E+1—ciągłość składowej stycznej natężenia pola elektrycznego na granicy
-skokowa zmiana składowej normalnej wektora indukcji elektrycznej o wartość
(gęstość ład. elektrycznego)
46. Fale elektromagnetyczne w środowisku materialnym.
Warunki miedzy środ. przy przejściu wekt. B i H z bezźródłowości pola mag,( prawo Gaussa) dot. wycinka objętości
mamy:
co prowadzi do warunków ciągłości skł. normalnej ind. magnetycznej
z równań Maxwella uwzględniającego pow, prąd magnetyczny
M
Wzgl.
otrzymujemy
Ms- gęstość powierzchniowa
Z powyższego wynika :Et1+ Et2= -Ms
Dla składowych stycznych natężenia pola magnetycznego
>>> Js gęstość J pow.
Składowa normalna indukcji magnetycznej w obu środowiskach jest taka sama, jeżeli na pow. granicznej nie ma Jpow
Bral lad i Jpow całka liniowa z nat, pola elektrycznego wzdłuż prostokąta o bokach dłuższych
i leża blisko siebie po obu stronach pow, granicznej jest =0.
Wektor indukcji i natężenia magnetycznego przy braku Jpow spełnia warunek:
Ht1=Ht2>> ciągłość składowej stycznej natężenia pola magnetycznego
Bn2= Bn1>>ciągłośc składowej normalnej indukcji magnetycznej
Przy zał, braku lad, pow, o wartości gęstości δ oraz braku Jpow o gęstości Js na pow, międzyśrodowiskowej skl, normalna wektora indukcji elektrycznej i magnetycznej sa sobie równe oraz równe są skl, styczne nat, pola elektrycznego i magnetycznego.
Załamania i odbicia fal ciąg dalszy:
47. Fale na granicy środowisk
War, międzyśrodowiskowe przy przejściu fali od dielektryku idealnego przewodziła
,
Z I równania Maxwella
przy wzgl., ze pole jest harmoniczne tzn., że
oraz
48. Równanie fali sin. monochromatycznej
Rozwiązanie można przedstawić
49. Współczynnik propagacji fali
Dla środowiska dielektrycznego wynosi
Dla fali płaskiej spolaryzowanej przesuwając w kierunku osi ”z” równanie
gdzie
-amplituda
zespolona (czyli wartość prędkości liniowej fali)
Stała propagacji, wielkość urojona
Rozwiązanie gdzie
można zapisać jako
,gdzie C1,C2 -stałe całkowania
Uwzględniając ze
- rozwiązać równanie fali
- nie zależy od czasu
Aby rozwiązanie było pełne należy pomnożyć
Wektor pola można rozdzielić na część rzeczywista i urojoną
postać czasową fali harmonicznej jako część urojona
Wykorzystują tożsamość trygonometryczną
oraz tożsamość
mamy
50. Określenie wektoru H od strony dielektryka - rozkład przestrzenno-czasowy
,A1-amplituda fali odbitej(powrotnej),
A2- amplituda fali padającej(pierwotnej)
otrzymuje się argument funkcji.
51. Równanie fali pierwotnej wielkości pola magnet.
52. Równanie dla fali padającej
53. Określenie wektorów E od strony dielektryków- rozkład przestrzenno czasowy
,w odniesieniu do fali harmonicznej- w przypadku braku prądów obcych (przesunięcia i przewodzenia)
Założenia dla średnich dielektryków
,
, Em-wektorowe natężenie pola elektr.
Fala płaska rozpr. W kierunku Z
Uwzględniając ze
,
natężenie pola elektr.
54. Warunki międzyśrodowiskowe przy przejściu fali od dielektr, do przewodnika. Fala w środowisku dielektryka ograniczona jednostronnie przez doskonały przewodnik.
Uwzględniając ze amplituda wektora natężenia pola magnet. H fali padającej i odbitej sa takie same
oraz ze na powierzchni międzyśrodowiskowej dielektryka - przewodnik moduły amplitud zespolonych są sobie równe.
Natężenie pola fali odbitej i padającej
,
Czyli
,
. W przypadku odbić fali wychodzącej z próżni i wchodzącej do innych ośrodków można na podstawie znajomości.
55. Fale w idealnym przewodniku (po przejściu fal od dielektryka).
56. Współczynnik propagacji fali
Stała fazowa
, współczynnik tłumienia
,
57. W postaci wykładniczej stała propagacji
Dla środowiska dobrze przewodzącego stała tłumienia i fazowa są sobie równe i wynoszą
58. Moduł współczynnika propagacji wynosi
Jeśli przewodność ->∞ to współczynnik tłumienia również
Występuje całkowite wytłumienie tak wnikające do tego przewodnika. Jeśli fala odbija się od dowolnego środowiska o impedancji falowej Zf to natężenie pola elektr. i magnet. można wyrazić w zależności od natężenia fali padającej.
59. Zespolony współczynnik odbicia
,
x argument współczynnika M
Net. Pola magnetycznego fali padającej można wyrazić jako:
H1(2,t)=H1msin(β2-ωt) = H1m(t)ejβ2
Gdzie H1m(t) =H1me-jωt
H1m(t) jest amplituda zespoloną zależną od czasu
uwzględniając powyższy rozkład przestrzenno czasowy fali odbitej wyraża się
W zapisie zespolonym
Dla z=0 warunek brzegowy dla fali padającej w zależności od odbitej zapisac
oraz
Powyższy zapis pozwala określić gdzie są strzałki a gdzie wezły fali stojacej powstałej z dodawania fali padającej i odbitej.
Uwzględniając
Można stwierdzić ze jeśli fala padająca i odbita są ze sobą w fazie to fala stojąca ma maksima. Oznaczając współrzędne tych punktow przez z1 to można przyjać:
czyli
Ponieważ
to
60. Fale harm. Na granicy ośr.
Z warunków środowiskowych wynika ze fala częściowo przenika do drugiego środowiska a częściowo odbija się od powierzchni granicznej
Jeśli fala przechodzi ze środowiska 1 (o param N1,ε1,r1) do środowiska 2 (o param N2,ε2,r2) to ulega załamaniu i odbiciu zgodnie z imped. Falowa
Parametry fali odbitej oznaczono Za wnikającej 3
gdzie s ozn. Wartość powierzchniową
H3,E3 wektory w środ.
Imp. Falowej
Imp. Fal 2 śr
Param (nat. Pól elektr.i mag. W zależności od natężeń fali padającej )
Fali wchodzącej z prózno do rożnych osrodków
a) odbicie fali doskonałego przewodnika
imp.falowa idealnego dielektryka
Dla próżni
i wynosi z0=120ПΩ
Dla przewodnika imp ta
Dla doskonałego przewodnika imp. = 0
Nat. Fali wnikającej i odbitej = sa
Wyznaczanie pola linii koncentrycznej met. Odwzorowań
Met. Ta można rozważać wiele zagadnień polegających na wyznaczeniu pola miedzu 2-ma pow. O zadanych potencjałach
-zagadnienie Dirichleta
Linie na płaszczyźnie zespolonej „
” przecinają się pod takim samym katem ja na płaszczyźnie ”w”
Punktowi
przyporządkowuje się wg.
Niech
R- dowolny stały promień 0<R<
Zał. R = r2 =>
1. Jesli
=0 (czyli
) to u=0 odcinek
przekształca się w
i V2=0 AB=A'B'
2. Jeśli
=2П czyli y=0 to u = -2П
Odcinek
przekształca się w
i v2=0 AB= A”B”
3. Jeżeli r=r1 to okrąg 0<
<2П przekształca się u= -γ
Otrzymujemy odcinek A'A”
4.Okrag r = r2 to okrąg 0<
<2Пprzeksztalca się
U= -γ U1=0 u2=2П
Otrzymuje się odcinek B'A”
Rozw. równania
na płaszczyźnie
Z war. Brzegowych
Jest
61. Tak wiec wektor pola elekt.