ŚLADY TRASEOLOGICZNE
Pojęcie.
Traseologia - to dział kryminalistyki obejmujący ujawnianie, utrwalanie i badanie śladów lokomocji, czyli przemieszczania się ludzi, zwierząt, pojazdów kołowych oraz przesuwania i wleczenia przedmiotów.
(wg. M. Kulickiego)
Ślady traseologiczne - są to ślady, które powstają w wyniku przemieszczania się z miejsca na miejsce osób, zwierząt oraz przedmiotów będących środkami transportu.
Rodzaje śladów traseologicznych.
1.Ślady stóp:
- bosych,
- obutych,
- odzianych
na podłożach twardych lub miękkich.
2.Ślady zwierząt:
- kopyt,
- racic,
- łap
na podłożach twardych lub miękkich.
3.Ślady pojazdów:
- kół (ogumionych i żelaznych),
- płóz,
- gąsienic
na podłożach twardych lub miękkich.
Śladami traseologicznymi są również ślady wleczenia np. zwłok, ubitej zwierzyny, ślady obuwia na skórze ludzkiej w postaci podbiegnięć krwawych (nazwane śladami wewnętrznymi), but lub para butów (zgubionych, porzuconych).
Mechanizm powstawania śladów traseologicznych (miejsca występowania)
Ślady stóp i zwierząt powstają w trakcie zetknięcia się stopy (kopyta) z podłożem, którym może być gleba (gliniasta, piaszczysta i inna), śnieg (sypki-suchy, zbity-mokry) lub nawierzchnia twarda (asfalt, beton, podłoga i inni). Jeżeli podłoże przyjmujące ślad jest miękkie, powstają przeważnie ślady wgłębione-odciski, jeżeli zaś jest twarde, powstają ślady powierzchniowe-odbitki. Odbitki mogą być nawarstwiane lub odwarstwiane.
Ślady pojazdów powstają w stanie statycznym i dynamicznym. W stanie statycznym powstają w postaci odwzorowań-odcisków i odbitek. W stanie dynamicznym powstają ślady zablokowanych kół lub płóz - następuje przesunięcie przedmiotu tworzącego ślad po podłożu. W tym wypadku odwzorowują się na podłożu podłużne elementy bieżnika.
Śladów pojazdów należy poszukiwać na jezdniach i pobliskich obiektach oraz na ofiarach. Ślady znajdujące się na jezdni i poboczu występują najczęściej w postaci:
śladów jazdy,
śladów hamowania,
śladów blokowania,
śladów poślizgu,
śladów obręczy (felg),
śladów zarzucania,
śladów postoju.
Metody technicznego zabezpieczania śladów traseologicznych
wykonanie odlewu
zabezpieczenie wraz z podłożem
przeniesienie na folię żelatynową
sfotografowanie śladu
wykorzystanie metody elektrostatycznej i przeniesienie na folię
Metody ujawniania i zabezpieczania - opis
Ujawnia się metodą optyczną. Podczas ujawniania odbitek niewidocznych, nawarstwionych substancjami takimi, jak tłuszcze czy smary - stosuje się światło padające ukośnie na obserwowaną powierzchnię oraz urządzenia powiększające. Niekiedy można wykorzystać właściwości fluoryzowania w promieniach ultrafioletowych substancji tworzącej ślad (tłuszcze). Ślady niewidoczne ujawnia się stosując proszki daktyloskopijne.W celu ujawniania śladów stóp na dywanach lub wykładzinach można wykorzystać zjawisko zmiany ładunku elektrostatycznego (osypywanie powierzchni z pewnej wysokości drobnymi cząstkami z tworzywa sztucznego).
Każdy ujawniony ślad należy sfotografować.
Zabezpieczenie kryminalistyczne:
a) ślady wgłębione zabezpiecza się wykonując ich model. Do modelowania wykorzystuje się: gips, masę silikonową, stopy metali, siarkę, parafinę. Techniczny sposób zabezpieczenia zależy od podłoża w jakim ujawniono ślad (gleba ciężka, podłoże sypkie, śnieg sypki, śnieg zbity) i od zastosowanego środka,
b) ślady powierzchniowe zabezpiecza się:
- wraz z podłożem, na którym się znajdują, np. ślady na papierze, gumoleum,
- za pomocą folii daktyloskopijnej,
- metodą elektrostatyczną - przy wykorzystaniu zestawu wytwarzającego elektryczność statyczną i przeniesienie śladu na folię.
Ślady należy zabezpieczyć po względem procesowym.